Wat is acute myeloïde leukemie (AML)?
Acute myeloïde leukemie (AML) is een vorm van kanker die in uw bloed en beenmerg voorkomt.
AML beïnvloedt specifiek de witte bloedcellen (WBC's) van uw lichaam, waardoor ze zich abnormaal vormen. Bij acute kankers groeit het aantal abnormale cellen snel.
De aandoening is ook bekend onder de volgende namen:
- acute myelocytische leukemie
- acute myeloïde leukemie
- acute granulocytische leukemie
- acute niet-lymfatische leukemie
Volgens het National Cancer Institute (NCI) zijn er elk jaar naar schatting 19.520 nieuwe gevallen van AML in de Verenigde Staten.
Wat zijn de symptomen van AML?
In de vroege stadia kunnen de symptomen van AML op de griep lijken en kunt u koorts en vermoeidheid hebben.
Andere symptomen kunnen zijn:
- bot pijn
- frequente bloedneuzen
- bloeden en gezwollen tandvlees
- gemakkelijk blauwe plekken
- overmatig zweten (vooral 's nachts)
- kortademigheid
- onverklaarbaar gewichtsverlies
- zwaarder dan normale menstruatie bij vrouwen
Wat veroorzaakt AML?
AML wordt veroorzaakt door afwijkingen in het DNA die de ontwikkeling van cellen in uw beenmerg regelen.
Als u AML heeft, creëert uw beenmerg talloze WBC's die onvolwassen zijn. Deze abnormale cellen worden uiteindelijk leukemische WBC's die myeloblasten worden genoemd.
Deze abnormale cellen bouwen en vervangen gezonde cellen. Dit zorgt ervoor dat uw beenmerg niet meer goed functioneert, waardoor uw lichaam vatbaarder wordt voor infecties.
Het is niet precies duidelijk wat de DNA-mutatie veroorzaakt. Sommige artsen denken dat het verband kan houden met blootstelling aan bepaalde chemicaliën, straling en zelfs medicijnen die voor chemotherapie worden gebruikt.
Wat verhoogt uw risico op AML?
Uw risico om AML te ontwikkelen neemt toe met de leeftijd. De mediane leeftijd voor een persoon met de diagnose AML is ongeveer 68 en de aandoening wordt zelden gezien bij kinderen.
AML komt ook vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, hoewel het in gelijke mate jongens en meisjes treft.
Er wordt gedacht dat het roken van sigaretten uw risico op het ontwikkelen van AML verhoogt. Als u in een branche werkt waar u mogelijk bent blootgesteld aan chemicaliën zoals benzeen, loopt u ook een hoger risico.
Uw risico neemt ook toe als u een bloedaandoening heeft zoals myelodysplastische syndromen (MDS) of een genetische aandoening zoals het syndroom van Down.
Deze risicofactoren betekenen niet dat u noodzakelijkerwijs AML zult ontwikkelen. Tegelijkertijd is het mogelijk om AML te ontwikkelen zonder een van deze risicofactoren te hebben.
Hoe wordt AML geclassificeerd?
Het classificatiesysteem van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) omvat deze verschillende AML-groepen:
- AML met terugkerende genetische afwijkingen, zoals chromosomale veranderingen
- AML met myelodysplasie-gerelateerde veranderingen
- therapiegerelateerde myeloïde neoplasmata, die kunnen worden veroorzaakt door bestraling of chemotherapie
- AML, niet anders gespecificeerd
- myeloïde sarcoom
- myeloïde proliferaties van het syndroom van Down
- acute leukemie van dubbelzinnige afkomst
Binnen deze groepen bestaan ook subtypes van AML. De namen van deze subtypes kunnen wijzen op de chromosomale verandering of genetische mutatie die de AML veroorzaakte.
Een voorbeeld hiervan is AML met t (8; 21), waarbij een verandering optreedt tussen chromosomen 8 en 21.
In tegenstelling tot de meeste andere vormen van kanker, is AML niet onderverdeeld in traditionele kankerstadia.
Hoe wordt AML gediagnosticeerd?
Uw arts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren en controleren op zwelling van uw lever, lymfeklieren en milt. Uw arts kan ook bloedonderzoeken laten doen om bloedarmoede te controleren en om uw WBC-waarden te bepalen.
Hoewel een bloedtest uw arts kan helpen bepalen of er een probleem is, is een beenmergtest of biopsie nodig om AML definitief te diagnosticeren.
Een beenmergmonster wordt genomen door een lange naald in uw heupbeen te steken. Soms is het borstbeen de plaats van biopsie. Het monster wordt voor testen naar een laboratorium gestuurd.
Uw arts kan ook een ruggenprik of lumbaalpunctie uitvoeren, waarbij vloeistof met een kleine naald uit uw wervelkolom wordt onttrokken. De vloeistof wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van leukemiecellen.
Wat zijn de behandelingsopties voor AML?
Behandeling voor AML omvat twee fasen:
Remissie-inductietherapie
Remissie-inductietherapie gebruikt chemotherapie om de bestaande leukemiecellen in uw lichaam te doden.
De meeste mensen blijven tijdens de behandeling in het ziekenhuis omdat chemotherapie ook gezonde cellen doodt, wat het risico op infectie en abnormale bloedingen verhoogt.
In een zeldzame vorm van AML, acute promyelocytische leukemie (APL) genaamd, kunnen geneesmiddelen tegen kanker zoals arseentrioxide of all-trans retinoïnezuur worden gebruikt om specifieke mutaties in leukemiecellen aan te pakken. Deze medicijnen doden de leukemiecellen en voorkomen dat de ongezonde cellen zich delen.
Consolidatietherapie
Consolidatietherapie, ook wel bekend als post-remissietherapie, is cruciaal om AML in remissie te houden en terugval te voorkomen. Het doel van consolidatietherapie is om alle resterende leukemiecellen te vernietigen.
Mogelijk hebt u een stamceltransplantatie nodig voor consolidatietherapie. Stamcellen worden vaak gebruikt om uw lichaam te helpen bij het aanmaken van nieuwe en gezonde beenmergcellen.
De stamcellen kunnen afkomstig zijn van een donor. Als u eerder leukemie heeft gehad die in remissie is gegaan, heeft uw arts mogelijk enkele van uw eigen stamcellen verwijderd en bewaard voor een toekomstige transplantatie, bekend als een autologe stamceltransplantatie.
Stamcellen krijgen van een donor heeft meer risico's dan het krijgen van een transplantatie die bestaat uit uw eigen stamcellen. Een transplantatie van uw eigen stamcellen brengt echter een hoger risico op terugval met zich mee, omdat sommige oude leukemiecellen aanwezig kunnen zijn in het monster dat uit uw lichaam is gehaald.
Wat wordt er op de lange termijn verwacht voor mensen met AML?
Als het gaat om de meeste soorten AML, kan ongeveer tweederde van de mensen remissie bereiken, volgens de American Cancer Society (ACS).
Het remissiepercentage stijgt tot bijna 90 procent voor mensen met APL. Remissie hangt af van verschillende factoren, zoals de leeftijd van een persoon.
Het overlevingspercentage na vijf jaar voor Amerikanen met AML is 27,4 procent. Het overlevingspercentage na vijf jaar voor kinderen met AML ligt tussen 60 en 70 procent.
Met detectie in een vroege fase en snelle behandeling is remissie bij de meeste mensen zeer waarschijnlijk. Zodra alle tekenen en symptomen van AML zijn verdwenen, wordt aangenomen dat u in remissie bent. Als u meer dan vijf jaar in remissie bent, wordt u beschouwd als genezen van AML.
Als u merkt dat u symptomen van AML heeft, maak dan een afspraak met uw arts om deze te bespreken. U moet ook onmiddellijk medische hulp inroepen als u tekenen van infectie of aanhoudende koorts heeft.
Hoe kunt u AML voorkomen?
Als u met gevaarlijke chemicaliën of straling werkt, draag dan alle beschikbare beschermende uitrusting om uw blootstelling te beperken.
Raadpleeg altijd een arts als u symptomen heeft waarover u zich zorgen maakt.
