Overzicht
Kanker kan alle delen van het lichaam aantasten, inclusief het bloed. Leukemie en lymfoom zijn vormen van bloedkanker. Geschat wordt dat in 2016 in de Verenigde Staten bij ongeveer 60.000 mensen leukemie wordt vastgesteld en bij 80.000 mensen de diagnose lymfoom.
Hoewel de twee kankers bepaalde symptomen delen, zijn er enkele verschillen in hun oorsprong, symptomen en behandelingen. Blijf lezen om meer te leren over deze twee soorten bloedkanker.
Symptomen van leukemie versus lymfoom
Leukemie is meestal een langzaam bewegende ziekte, dus u merkt de symptomen mogelijk niet meteen. In de loop van de tijd kunnen de effecten van een overschot aan witte bloedcellen in combinatie met een afnemend aantal rode bloedcellen een tol eisen van het lichaam.
Leukemie kan acuut of chronisch zijn. Bij acute leukemie verspreidt de kanker zich snel. Chronische leukemie komt vaker voor en groeit in het beginstadium langzamer. Er zijn vier hoofdtypen leukemie, elk ingedeeld naar groeisnelheid en oorsprong van de kankercellen. Deze omvatten:
- acute myeloïde leukemie
- chronische myeloïde leukemie
- acute lymfatische leukemie
- chronische lymfatische leukemie
Lymfoom treft specifiek de lymfeklieren. Het type lymfoom is gebaseerd op de oorsprong van de kankercellen. Sommige gevallen beginnen in het lymfestelsel, terwijl andere in de witte bloedcellen beginnen. Deze kankers worden ook non-Hodgkin-lymfomen genoemd. Ze komen voor wanneer T- of B-cellen in witte bloedcellen abnormaal worden.
Lees meer: Symptomen van leukemie op foto's: huiduitslag en blauwe plekken »
Aan de andere kant is de ziekte van Hodgkin een kanker die ontstaat door een vergrote lymfeklier. Vervolgens verspreidt het zich naar andere lymfeklieren en uiteindelijk naar andere organen zoals de longen. De ziekte van Hodgkin komt niet zo vaak voor als non-Hodgkin-lymfoom.
Uw symptomen zijn afhankelijk van of u leukemie, de ziekte van Hodgkin of non-Hodgkin-lymfoom heeft.
| Symptomen van leukemie | Symptomen van de ziekte van Hodgkin | Non-Hodgkin-lymfoomsymptomen | |
| gemakkelijk blauwe plekken | ✓ | ||
| pijn op de borst | ✓ | ||
| moeite met ademhalen | ✓ | ||
| overmatig bloeden, waaronder vaak bloedneuzen of bloedend tandvlees | ✓ | ||
| overmatige vermoeidheid | ✓ | ✓ | |
| koorts en nachtelijk zweten | ✓ | ✓ | ✓ |
| hoofdpijn | ✓ | ||
| verhoogde lichaamsinfecties | ✓ | ||
| Jeukende huid | ✓ | ✓ | |
| verlies van eetlust en gewichtsverlies | ✓ | ✓ | |
| gezwollen lymfeklieren | ✓ | ✓ | |
| gezwollen, pijnlijke buik | ✓ |
Oorzaken
Zowel leukemie als lymfoom komen voort uit problemen met uw witte bloedcellen.
Bij leukemie produceert uw beenmerg te veel witte bloedcellen die niet van nature afsterven zoals normale ouder wordende bloedcellen. In plaats daarvan blijven ze delen en nemen uiteindelijk gezonde rode bloedcellen over. Dit wordt problematisch omdat je lichaam afhankelijk is van rode bloedcellen voor een normaal transport van zuurstof en voedingsstoffen. Leukemie kan op dezelfde manier beginnen in de lymfeklieren.
Lymfoom begint vaak in de lymfeklieren, de kleine weefsels die uw lichaam helpen bij het bestrijden van infecties. Bepaalde soorten lymfoom kunnen ook worden veroorzaakt door de verspreiding van abnormale witte bloedcellen in andere delen van het lichaam.
Risicofactoren
Leukemie is de meest voorkomende kanker bij kinderen. Jaarlijks worden in de Verenigde Staten ongeveer 2.700 kinderen gediagnosticeerd. Acute leukemie is verantwoordelijk voor de meeste gevallen van leukemie bij kinderen.
Meer informatie: Veelvoorkomende symptomen van leukemie bij kinderen »
Volwassenen kunnen ook leukemie ontwikkelen. Chronische lymfatische leukemie is het meest voorkomende type chronische leukemie bij volwassenen. Ze kunnen ook acute leukemie of chronische myeloïde leukemie ontwikkelen. Hoewel er factoren zijn die uw risico op het ontwikkelen van leukemie kunnen verhogen, ontwikkelen sommige mensen leukemie wanneer ze geen risicofactoren hebben, en andere mensen met bekende risicofactoren ontwikkelen deze kanker nooit. Risicofactoren kunnen zijn:
- familiegeschiedenis van leukemie
- blootstelling aan bepaalde chemicaliën
- roken
- genetische afwijkingen
- eerdere chemotherapie of bestralingstherapie
Hodgkin-lymfoom komt het meest voor bij mensen tussen de 15 en 40 en 55 jaar en ouder. Non-Hodgkin-lymfoom kan op elke leeftijd voorkomen. Het komt het meest voor bij mensen van 60 jaar en ouder. Het komt ook zelden voor bij kinderen jonger dan drie jaar. Bijkomende risicofactoren zijn onder meer:
| Risicofactoren voor de ziekte van Hodgkin | Risicofactoren voor non-Hodgkin-lymfoom |
| eerdere infectie met het Epstein-Barr-virus (EBV), het virus dat verantwoordelijk is voor mononucleosis | blootstelling aan bepaalde chemicaliën |
| familiegeschiedenis | eerdere chemotherapie of bestralingstherapie |
| verzwakt immuunsysteem | verzwakt immuunsysteem |
| chronische helicobacter pylori-infectie |
Diagnose
De eerste stap bij het diagnosticeren van leukemie is een bloedtest en een bloedcelonderzoek. Als uit de test blijkt dat het aantal voor uw verschillende soorten bloedcellen abnormaal is, kan uw arts leukemie vermoeden. Uw arts kan ook een beenmergbiopsie bestellen om de diagnose te bevestigen. De eerste resultaten zijn mogelijk binnen 24 uur beschikbaar. Een gedetailleerd rapport, dat uw arts nuttige informatie kan geven voor uw behandelplan, kan enkele weken in beslag nemen.
Een beenmergbiopsie is misschien wat ongemakkelijk, maar het is een relatief snelle procedure. Het duurt meestal ongeveer 20 minuten en vereist geen ziekenhuisopname. Uw arts zal waarschijnlijk het monster van uw heupbot nemen. Ze zullen een lokaal verdovingsmiddel gebruiken om het gebied tijdens de procedure te verdoven. Mogelijk hebt u na de biopsie korte tijd doffe pijn in uw heup.
Om lymfoom te diagnosticeren, moet uw arts een monster of biopsie nemen van het aangetaste weefsel. Ze kunnen de procedure mogelijk uitvoeren met een plaatselijke verdoving. In sommige gevallen heeft u mogelijk algehele anesthesie nodig, wat betekent dat u tijdens de procedure bewusteloos bent. Als u lymfoom heeft, kan uw arts ook een beenmergbiopsie of bodyscan bestellen om het stadium van uw kanker te helpen bepalen.
Behandeling
Behandeling voor leukemie is gebaseerd op uw toestand bij diagnose. Als de kanker langzaam beweegt, kan uw arts een "waakzaam wachten" -benadering gebruiken. Dit komt het meest voor bij chronische lymfatische leukemie die vaak geen symptomen veroorzaakt.
Als uw arts besluit om verder te gaan met de behandeling, zullen ze zich concentreren op behandelingen die voorkomen dat abnormale cellen in het bloed en de lymfeklieren ontstaan. Deze kunnen zijn:
- chemotherapie
- bestralingstherapie
- stamceltransplantaties
- gerichte therapie of medicijnen die verdere abnormale celgroei voorkomen
Net als leukemie hangen de behandelingsopties voor lymfoom af van de omvang van de diagnose van kanker. Voor de ziekte van Hodgkin zijn de kankercellen gemakkelijker te behandelen als ze zich nog in de lymfeklieren bevinden. De meest voorkomende behandelingen voor dit type lymfoom zijn chemotherapie en bestralingstherapie.
Lees meer: Lymfoom alternatieve behandelingen »
Deze therapieën worden ook gebruikt voor de behandeling van niet-Hodgkin-ziekte. Uw arts kan ook andere behandelingen gebruiken die vergelijkbaar zijn met die voor leukemie. Ze kunnen bijvoorbeeld gerichte therapie gebruiken om direct te voorkomen dat witte bloedcellen abnormaal worden.
Outlook
Leukemie en lymfoom groeien langzamer dan andere vormen van kanker. Kanker is meestal gemakkelijker te behandelen als het in eerdere stadia wordt opgemerkt. De langzame groei van leukemie en lymfoom vergroot de kans dat het eerder wordt opgevangen en behandeld, wat uw vooruitzichten kan verbeteren.
Volgens de Leukemia and Lymphoma Society was er tussen 2004 en 2010 een totaal overlevingspercentage van vijf jaar bij ongeveer 60 procent van de mensen met leukemie, bijna 88 procent van de mensen met lymfoom.
