Een plotselinge duizeligheid kan verontrustend zijn. U kunt gevoelens van duizeligheid, onvastheid of draaien (duizeligheid) voelen. Bovendien kunt u soms misselijkheid of braken ervaren.
Maar welke omstandigheden kunnen plotselinge, intense duizeligheid veroorzaken, vooral als ze gepaard gaan met misselijkheid of braken? Lees verder om meer te ontdekken over mogelijke oorzaken, mogelijke remedies en wanneer u naar een arts moet gaan.
De oorzaken van plotselinge duizeligheid
Er zijn veel redenen waarom u zich plotseling duizelig kunt voelen. Meestal treedt echter plotseling duizeligheid op als gevolg van problemen met uw binnenoor.
Je binnenoor is belangrijk om het evenwicht te bewaren. Wanneer uw hersenen echter signalen van uw binnenoor ontvangen die niet overeenkomen met de informatie die uw zintuigen rapporteren, kan dit leiden tot duizeligheid en duizeligheid.
Andere factoren kunnen ook plotselinge duizeligheid veroorzaken, waaronder:
- problemen met de bloedsomloop, zoals plotselinge bloeddrukdalingen of onvoldoende bloedtoevoer naar uw hersenen, zoals een voorbijgaande ischemische aanval (TIA) of beroerte
- lage bloedsuikerspiegel
- Bloedarmoede
- uitdroging
- oververhitting
- angst- of paniekstoornissen
- bijwerkingen van medicijnen
Plotselinge intense duizeligheid, die vaak gepaard gaat met misselijkheid en zelfs braken, is het kenmerkende symptoom van bepaalde specifieke aandoeningen. Hieronder zullen we elk van deze voorwaarden in meer detail bekijken.
Goedaardige paroxismale positieduizeligheid (BPPV)
BPPV is een aandoening die plotselinge, intense duizeligheid veroorzaakt. Het gevoel voelt vaak alsof alles om je heen draait of zwaait, of dat je hoofd van binnen draait.
Bij ernstige duizeligheid gaat het vaak gepaard met misselijkheid en braken.
Bij BPPV treden symptomen bijna altijd op wanneer u de positie van uw hoofd verandert. Een episode van BPPV duurt doorgaans minder dan een minuut. Hoewel de duizeligheid van korte duur is, kan de aandoening de dagelijkse activiteiten verstoren.
BPPV treedt op wanneer kristallen in een specifiek deel van uw binnenoor losraken. Vaak is de exacte oorzaak van BPPV niet bekend. Wanneer een oorzaak kan worden vastgesteld, is dit vaak het gevolg van:
- letsel aan het hoofd
- binnenoor aandoeningen
- schade tijdens oorchirurgie
- onnatuurlijke houding voor langere tijd op uw rug, zoals in een tandartsstoel liggen
Wanneer deze kristallen losraken, verplaatsen ze zich naar een ander deel van je binnenoor waar ze niet thuishoren. Omdat de kristallen gevoelig zijn voor zwaartekracht, kunnen veranderingen in de positie van je hoofd intense duizeligheid veroorzaken die uit het niets lijkt te komen.
Behandeling houdt meestal in dat uw arts uw hoofd in specifieke richtingen manoeuvreert om de losgeraakte kristallen te verplaatsen. Dit wordt canalith-herpositionering of de Epley-manoeuvre genoemd. Een operatie kan nodig zijn als dit niet effectief is. Soms kan BPPV vanzelf verdwijnen.
de ziekte van Menière
De ziekte van Menière treft ook het binnenoor. Het heeft meestal maar één oor. Mensen met deze aandoening kunnen ernstige duizeligheid ervaren, wat kan leiden tot misselijkheid. Andere symptomen van de ziekte van Menière zijn onder meer:
- gedempt gehoor
- een gevoel van volheid in het oor
- oorsuizen (tinnitus)
- gehoorverlies
- verlies van evenwicht
De symptomen van de ziekte van Menière kunnen plotseling optreden of na een korte episode van andere symptomen zoals een gedempt gehoor of oorsuizen. Soms zijn afleveringen van elkaar verwijderd, maar soms kunnen ze dichter bij elkaar voorkomen.
De ziekte van Menière treedt op wanneer vocht zich ophoopt in uw binnenoor. De oorzaak van deze vochtophoping is onbekend, hoewel vermoed wordt dat er infecties, genetica en auto-immuunreacties zijn.
De behandelingsopties voor de ziekte van Menière zijn onder meer:
- medicijnen om de symptomen van duizeligheid en misselijkheid te behandelen
- zoutbeperking of diuretica om de hoeveelheid vocht die uw lichaam vasthoudt te verminderen
- injecties met steroïden of het antibioticum gentamicine om duizeligheid en duizeligheid te verlichten
- drukbehandeling, waarbij een klein apparaat drukpulsen afgeeft om duizeligheid te voorkomen
- operatie, wanneer andere behandelingen niet effectief zijn
Labyrinthitis en vestibulaire neuritis
Deze twee voorwaarden hangen nauw met elkaar samen. Beide hebben te maken met een ontsteking in je binnenoor.
- Labyrinthitis treedt op wanneer een structuur die het labyrint in uw binnenoor wordt genoemd, ontstoken raakt.
- Vestibulaire neuritis omvat een ontsteking van de vestibulocochleaire zenuw in uw binnenoor.
Bij beide aandoeningen kunnen duizeligheid en duizeligheid plotseling optreden. Dit kan leiden tot misselijkheid, braken en evenwichtsproblemen. Mensen met labyrinthitis kunnen ook oorsuizen en gehoorverlies ervaren.
Het is onbekend wat labyrintitis en vestibulaire neuritis veroorzaakt. Er wordt echter aangenomen dat er een virale infectie bij betrokken kan zijn.
Behandeling omvat vaak medicijnen die symptomen zoals duizeligheid en misselijkheid kunnen verlichten. Als de evenwichtsproblemen aanhouden, kan de behandeling gepaard gaan met een soort therapie, vestibulaire revalidatie genaamd. Deze therapie gebruikt verschillende oefeningen om u te helpen bij het aanpassen aan evenwichtsveranderingen.
Vestibulaire migraine
Mensen met vestibulaire migraine ervaren duizeligheid of duizeligheid in combinatie met migraineaanvallen. Andere symptomen kunnen zijn misselijkheid en gevoeligheid voor licht of geluid. In sommige gevallen is hoofdpijn misschien niet eens aanwezig.
De lengte van deze symptomen kan variëren van enkele minuten tot meerdere dagen. Net als bij andere soorten migraine kunnen de symptomen worden veroorzaakt door stress, gebrek aan rust of sommige voedingsmiddelen.
Het is onbekend wat vestibulaire migraine veroorzaakt, hoewel genetica mogelijk een rol speelt. Bovendien zijn aandoeningen zoals BPPV en de ziekte van Menière geassocieerd met vestibulaire migraine.
De behandeling omvat het gebruik van vrij verkrijgbare medicijnen (OTC) of voorgeschreven medicijnen om migrainepijn en symptomen van duizeligheid of misselijkheid te verlichten. Vestibulaire revalidatie kan ook worden gebruikt.
Orthostatische hypotensie
Orthostatische hypotensie is een aandoening waarbij uw bloeddruk plotseling daalt wanneer u snel van houding verandert. Het kan gebeuren wanneer u gaat liggen of rechtop gaat zitten of van rechtop gaan zitten.
Sommige mensen met deze aandoening hebben geen merkbare symptomen. Anderen kunnen echter symptomen als duizeligheid en duizeligheid ervaren. Andere symptomen kunnen zijn: misselijkheid, hoofdpijn of zelfs flauwvallen.
De daling van de bloeddruk betekent dat er minder bloed naar uw hersenen, spieren en organen stroomt, wat tot symptomen kan leiden. Orthostatische hypotensie is in verband gebracht met neurologische aandoeningen, hartaandoeningen en bepaalde medicijnen.
Orthostatische hypotensie kan worden beheerd door veranderingen in levensstijl. Dit bevat:
- langzaam van positie veranderen
- gaan zitten tijdens het uitvoeren van dagelijkse taken
- veranderende medicijnen, indien mogelijk
TIA of beroerte
Vaak wordt een ministroke genoemd, een voorbijgaande ischemische aanval (TIA) is als een beroerte, maar de symptomen duren meestal maar een paar minuten. Het gebeurt wanneer er een tijdelijk gebrek aan bloedtoevoer is naar een deel van de hersenen.
In tegenstelling tot een beroerte veroorzaakt een TIA meestal geen blijvende schade. Maar het kan een waarschuwing zijn voor een ernstigere beroerte.
Hoewel zeldzaam, kan een TIA de oorzaak zijn van plotselinge duizeligheid. Volgens een onderzoek uit 2006 wordt bij ongeveer 3 procent van de patiënten op de afdeling spoedeisende hulp met plotselinge duizeligheid een TIA vastgesteld.
Soms is een plotseling begin van duizeligheid het enige symptoom van een TIA. Andere keren kunnen er andere symptomen zijn. Deze omvatten:
- zwakte, gevoelloosheid of tintelingen in uw arm, been of gezicht, meestal aan één kant van uw lichaam
- onduidelijke spraak of moeite met praten
- problemen met evenwicht
- visie verandert
- plotselinge, ernstige hoofdpijn
- desoriëntatie, verwarring
Hoewel minder vaak voorkomend, kan plotselinge duizeligheid ook worden veroorzaakt door een beroerte, met name een hersenstamslag. Met een hersenstamslag:
- Duizeligheid duurt langer dan 24 uur.
- Duizeligheid, duizeligheid en onbalans komen meestal samen voor.
- Zwakte aan één kant van het lichaam is meestal geen symptoom.
- In ernstigere gevallen kunnen symptomen zijn: onduidelijke spraak, dubbelzien en een verminderd bewustzijn.
Als u symptomen van een TIA of beroerte heeft, is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp in te roepen. Uw arts zal bepalen of u een TIA of een beroerte heeft gehad of dat uw symptomen een andere oorzaak hebben.
Helpen zelfzorgmaatregelen?
Als u plotseling duizelig of duizelig wordt, overweeg dan om de volgende stappen te nemen:
- Ga zitten zodra de duizeligheid opkomt.
- Probeer lopen of staan te vermijden totdat de duizeligheid voorbij is.
- Als je moet lopen, beweeg dan langzaam en gebruik een ondersteunend apparaat zoals een stok, of houd meubels vast voor ondersteuning.
- Als uw duizeligheid voorbij is, moet u heel langzaam opstaan.
- Overweeg een OTC-medicijn zoals dimenhydrinaat (Dramamine) in te nemen om uw misselijkheid te verminderen.
- Vermijd cafeïne, tabak of alcohol, omdat dit uw symptomen kan verergeren.
Wanneer moet je naar een dokter?
Maak een afspraak met uw arts of zorgverlener als u plotseling duizelig wordt:
- gebeurt vaak
- is ernstig
- gaat lang mee
- kan niet worden verklaard door een andere gezondheidstoestand of een medicijn
Om u te helpen de oorzaak van uw duizeligheid vast te stellen, zal uw arts naar uw medische geschiedenis vragen en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Ze zullen ook verschillende tests uitvoeren. Deze kunnen zijn:
- balans- en bewegingstests, die kunnen helpen bepalen of specifieke bewegingen tot symptomen leiden
- oogbewegingstests om abnormale oogbewegingen te detecteren die verband houden met aandoeningen van het binnenoor
- gehoortests om te controleren of u gehoorverlies heeft
- beeldvormende tests zoals MRI's of CT-scans om een gedetailleerd beeld van uw hersenen te genereren
Zoek medische noodhulp als u plotselinge duizeligheid ervaart die optreedt bij een van de volgende symptomen:
- gevoelloosheid, zwakte of tintelingen
- ernstige hoofdpijn
- onduidelijke spraak of moeite met praten
- pijn op de borst
- hoge hartslag
- moeite met ademhalen
- veel braken
- veranderingen in uw gehoor, zoals oorsuizen of gehoorverlies
- wazig of dubbel zien
- verwarring
- flauwvallen
het komt neer op
Veel mensen ervaren om de een of andere reden duizeligheid. In sommige gevallen kan duizeligheid echter uit het niets komen en intens zijn. In deze gevallen kunt u ook last krijgen van misselijkheid of braken.
Veel van de oorzaken van dit type duizeligheid gaan gepaard met problemen met het binnenoor. Voorbeelden zijn BPPV, de ziekte van Menière en vestibulaire neuritis.
Raadpleeg uw arts als u duizeligheid of duizeligheid heeft die vaak, ernstig of onverklaarbaar is. Andere symptomen zoals ernstige hoofdpijn, gevoelloosheid of verwarring kunnen wijzen op een andere aandoening, zoals een beroerte, en vereisen medische noodhulp.
