Filmproducent Robert Evans zei beroemd: "Elk verhaal heeft drie kanten: jouw kant, mijn kant en de waarheid." Evans had het in sommige opzichten juist, omdat mensen per ongeluk valse of pseudomemories kunnen creëren. Dit is het geval voor het Mandela-effect.
Het Mandela-effect treedt op wanneer een grote groep mensen denkt dat een gebeurtenis heeft plaatsgevonden terwijl dat niet het geval was.
Er zijn veel voorbeelden van het Mandela-effect in de populaire cultuur. In dit artikel wordt onderzocht waarom en hoe deze valse herinneringen zich voordoen.
Waarom dit gebeurt
Het Mandela-effect kreeg zijn naam toen Fiona Broome, een zelfbenoemde 'paranormale adviseur', vertelde hoe ze zich de voormalige Zuid-Afrikaanse president Nelson Mandela herinnerde die in de jaren tachtig in de gevangenis stierf (hoewel Mandela tot 2013 leefde).
Broome kon zich de berichtgeving over zijn dood herinneren en zelfs een toespraak van zijn weduwe over zijn dood. Toch gebeurde er niets van.
Als Broome's gedachten geïsoleerd zouden opkomen, zou dat een factor zijn. Broome ontdekte echter dat andere mensen precies hetzelfde dachten als zij.
Hoewel de gebeurtenis nooit heeft plaatsgevonden, was ze niet de enige die er zo over dacht. Als gevolg hiervan was het concept van het Mandela-effect 'geboren'.
Collectieve valse herinneringen
Een andere manier om het Mandela-effect te beschrijven is 'collectieve valse herinneringen'. Een grote groep mensen zegt collectief altijd een bepaald gezegde of een bepaalde herinnering op een bepaalde manier wanneer de waarheid in werkelijkheid anders is dan de herinnering.
Samenzweringstheoretici geloven dat het Mandela-effect een voorbeeld is van alternatieve universums die in de samenleving aanwezig zijn. Artsen hebben echter een heel andere verklaring voor het geheugen en hoe sommige herinneringen, hoewel levendig, vals kunnen zijn.
Confabulatie
Sommige artsen zijn van mening dat het Mandela-effect een vorm van confabulatie is.
Een veel voorkomende analogie voor confabulatie is 'eerlijk liegen'. Een persoon creëert een valse herinnering zonder de intentie te hebben om te liegen of anderen te bedriegen. In plaats daarvan proberen ze hiaten in hun eigen geheugen op te vullen.
Veel voorbeelden van het Mandela-effect liggen dicht bij de oorspronkelijke of ware herinnering. Sommige onderzoekers zijn van mening dat mensen - zelfs een grote groep mensen - confabulatie gebruiken om te 'onthouden' wat volgens hen de meest waarschijnlijke opeenvolging van gebeurtenissen is.
Valse herinneringen
Andere aspecten van het geheugen kunnen tot het Mandela-effect leiden. Dit omvat valse herinneringen, waarbij uw herinnering aan een gebeurtenis geen nauwkeurige weergave is.
Dit is vaak een strijd om ooggetuigen van een misdaad of een belangrijke culturele gebeurtenis. Ook kunnen de mogelijkheden van mensen op internet om afbeeldingen, logo's en uitspraken te wijzigen, van invloed zijn op uw herinnering aan het oorspronkelijke item.
Voorbeelden van het Mandela-effect
Er zijn veel sites gewijd aan mensen die voorbeelden van het Mandela-effect beschrijven, waaronder Reddit.
Vaak zijn mensen gestoord om erachter te komen hoe zij, en veel andere mensen, zich herinneren dat een gebeurtenis niet precies is zoals ze het zich herinnerden. Hier zijn enkele voorbeelden:
De Berenstein-beren versus de Berenstain-beren
Veel mensen herinneren zich de "Berenstein-beren" als een lieve berenfamilie. Maar dit is niet echt hun naam. Ze zijn de "Berenstain Bears".
Jif vs. Jiffy-logo
Jif is een populair merk pindakaas, maar veel mensen herinneren zich het label van het merk een beetje anders - met name als Jiffy.
Looney Tunes vs. Looney Toons-logo
Veel mensen denken dat het logo voor de cartoons van de Warner Brothers werd gespeld als "Looney Toons". Eigenlijk is het "Looney Tunes".
'Ik ben je vader.'
Veel mensen die deze beroemde regel in "Star Wars: The Empire Strikes Back" citeren, zeggen: "Luke, ik ben je vader." Maar Darth Vader zegt eigenlijk: 'Ik ben je vader'. Er is helemaal geen "Luke".
Er zijn honderden tot duizenden voorbeelden van het Mandela-effect in entertainment, logo's en zelfs geografie. Als u deze voorbeelden leest, kunt u uw geheugen in twijfel trekken.
Symptomen
Symptomen van het Mandela-effect zijn onder meer:
- iets te onthouden dat net iets anders is qua formulering of uiterlijk dan het oorspronkelijk was
- een groot aantal mensen vertelt over dezelfde manier van herinneren
Een manier om aan het Mandela-effect op je geheugen te denken, is door na te denken over de manier waarop je je informatie herinnert, zoals het telefoonspel uit de kindertijd.
Tijdens dit spel wordt een eerste verklaring uitgesproken en gefluisterd aan de ene persoon, vervolgens aan de volgende en de volgende totdat het bericht wordt afgeleverd bij de laatste persoon.
Gewoonlijk zou het uiteindelijke bericht bij telefoon iets anders zijn omdat mensen het iets anders hoorden of zich herinnerden. Dit geldt voor je geheugen.
U kunt een herinnering uit uw brein 'trekken', maar tijd en niet vaak terugroepen kunnen ertoe leiden dat u de herinnering op een iets andere manier weer in elkaar zet.
Hoe herken je een valse herinnering?
We zullen niet liegen - het is echt moeilijk om een valse herinnering te herkennen. Meestal is de enige manier om te weten dat uw geheugen vals of echt is, het bevestigen van uw verhaal met andere mensen of onderzoek.
Als u zich een bepaalde manier herinnert, kunt u deze opzoeken vanaf een betrouwbare site of sites, of proberen deze met anderen te bevestigen.
Een van de problemen bij het bevestigen van een verhaal met anderen is dat mensen de neiging hebben te bevestigen wat een ander denkt dat waar is.
Iemand vragen: 'Is Nelson Mandela niet in de gevangenis gestorven?' of 'Nelson Mandela stierf in de gevangenis, toch?' is een leidende vraag die de kans vergroot dat iemand ja zal antwoorden.
Een betere vraag zou kunnen zijn: 'Hoe stierf Nelson Mandela?'
Gelukkig lijken de meeste valse herinneringen onschuldig als het gaat om het Mandela-effect. Het vervangen van een "a" in Berenstein door een "e" schaadt meestal alleen uw trots bij het onthouden van kleine details.
het komt neer op
Het Mandela-effect is een ongewoon fenomeen waarbij een grote groep mensen zich iets anders herinnert dan hoe het zich voordeed.
Conspiracy-theoretici geloven dat dit een bewijs is van een alternatief universum, terwijl veel artsen het gebruiken als een illustratie van hoe onvolmaakt geheugen soms kan zijn.
