Welke Kwam Eerst: Slaapproblemen Of De ADHD-symptomen?

2024 Auteur: Jesus Peterson | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-12-17 11:22

Wat is ADHD?

Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) is een chronische aandoening die verschillende hyperactieve en storende gedragingen veroorzaakt. Mensen met ADHD hebben vaak moeite met focussen, stilzitten en het beheersen van hun impulsen. ADHD treft elk jaar miljoenen kinderen en gaat in veel gevallen door tot in de volwassenheid. De aandoening komt veel vaker voor bij jongens dan bij meisjes, maar komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen.

De exacte oorzaak van ADHD is niet bekend. Onderzoekers zijn echter van mening dat genetica en bepaalde omgevingsfactoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling ervan. Er is geen remedie voor ADHD, maar verschillende behandelingen kunnen de ernst van de symptomen helpen verminderen.

Symptomen van ADHD

Symptomen van ADHD kunnen optreden bij kinderen vanaf de leeftijd van 2 jaar en nemen gewoonlijk af met de leeftijd. Veel voorkomende symptomen van ADHD zijn:

moeite met focussen of blijven op de taak
vaak dagdromen
lijkt niet te luisteren
moeite met het volgen van aanwijzingen of het voltooien van taken
dingen gemakkelijk verliezen of vergeten
problemen met het organiseren van taken en activiteiten
vaak friemelen of kronkelen
overdreven praten
de gesprekken of activiteiten van anderen regelmatig onderbreken
ongeduldig zijn en gemakkelijk geïrriteerd raken

Symptomen van ADHD kunnen vele levensgebieden beïnvloeden. Mensen met ADHD worstelen vaak met school, werk en relaties. Ze hebben ook meer kans op co-existente aandoeningen, zoals angst, depressie en slaapstoornissen.

De verbinding tussen ADHD en slaapstoornissen

Er wordt aangenomen dat slaapstoornissen een van de meest voorkomende soorten aandoeningen zijn bij volwassenen en kinderen met ADHD. Er wordt gedacht dat de symptomen van ADHD het een uitdaging maken om voldoende te settelen om in slaap te vallen of in slaap te blijven. Dit kan verschillende slaapproblemen veroorzaken die het moeilijk maken om een goede nachtrust te krijgen.

Een gebrek aan slaap kan sommige ADHD- en ADHD-gerelateerde symptomen verergeren, vooral angst. Een slechte slaapkwaliteit heeft echter meestal een andere invloed op kinderen en volwassenen. Als kinderen niet genoeg slapen, worden ze meestal hyperactiever. Volwassenen voelen zich daarentegen meestal meer vermoeid en hebben een gebrek aan energie.

Vaak voorkomende slaapstoornissen

Slaapstoornissen worden gedefinieerd als aandoeningen die het vermogen om regelmatig goed te slapen verstoren. De meeste volwassenen hebben elke nacht zeven tot acht uur slaap nodig, terwijl kinderen mogelijk negen tot dertien uur slaap nodig hebben.

Onderzoekers weten niet precies waarom ADHD en slaapstoornissen vaak samen voorkomen. Er wordt echter aangenomen dat ADHD-symptomen het voor mensen moeilijk kunnen maken om goed te slapen. Sommige medicijnen die worden gebruikt om ADHD te behandelen, kunnen ook slaapproblemen veroorzaken, vooral als ze later op de dag worden ingenomen.

Veel voorkomende slaapstoornissen bij mensen met ADHD zijn slapeloosheid, rustelozebenensyndroom en slaapapneu.

Slapeloosheid

Slapeloosheid is een slaapstoornis die het moeilijk maakt om in slaap te vallen, in slaap te blijven, of beide. Mensen met slapeloosheid worden meestal niet uitgerust wakker. Dit kan het voor hen moeilijk maken om de hele dag normaal te functioneren. Het kan de stemming, het energieniveau en de algehele kwaliteit van leven beïnvloeden.

Slapeloosheid komt vaker voor naarmate men ouder wordt, omdat er veranderingen in het slaappatroon en de algemene gezondheid optreden. Symptomen van slapeloosheid zijn vaak:

moeite met in slaap vallen
's nachts wakker worden uit de slaap
te vroeg wakker worden
zich niet verfrist voelen na het slapen
zich overdag moe of slaperig voelen
zich angstig, depressief of prikkelbaar voelen
moeite met focussen of dingen onthouden
meer fouten maken dan normaal
spanningshoofdpijn
spijsverteringsproblemen

Rusteloze benen syndroom

Het rustelozebenensyndroom, ook wel bekend als de ziekte van Willis-Ekbom, wordt gekenmerkt door een overweldigende behoefte om de benen te bewegen. Dit verlangen wordt meestal veroorzaakt door ongemak in de benen, zoals kloppen, pijn of jeuk. Deze ongemakkelijke gevoelens komen vaak 's nachts voor, vooral wanneer iemand ligt. Door te bewegen kan het ongemak tijdelijk verdwijnen.

Het rustelozebenensyndroom kan mensen van elke leeftijd treffen, maar wordt met de tijd intenser. Het kan het slapen bemoeilijken, wat kan leiden tot slaperigheid en vermoeidheid overdag. De symptomen van het rustelozebenensyndroom zijn onder meer:

een ongemakkelijk gevoel in de benen dat begint na langdurig liggen of zitten
onweerstaanbare drang om de benen te bewegen
beenongemak dat tijdelijk afneemt wanneer de benen worden bewogen
spiertrekkingen of schopende benen tijdens de slaap
wakker worden door beenbewegingen

Slaapapneu

Slaapapneu is een ernstige slaapstoornis waarbij de ademhaling tijdens de slaap tijdelijk stopt. Mensen met slaapapneu snurken vaak hard en voelen zich moe, zelfs na een volledige nachtrust. Er zijn drie hoofdtypen slaapapneu:

obstructieve slaapapneu, die optreedt wanneer de spieren in de keel abnormaal ontspannen
centrale slaapapneu, die optreedt wanneer de hersenen niet de juiste signalen naar de spieren sturen die de ademhaling regelen
complex slaapapneu-syndroom, dat optreedt wanneer iemand tegelijkertijd zowel obstructieve als centrale slaapapneu heeft

Hoewel er verschillende soorten slaapapneu zijn, delen ze allemaal de algemene symptomen. Deze symptomen zijn onder meer:

luid snurken (meestal bij mensen met obstructieve slaapapneu)
ademhaling die tijdens de slaap begint en stopt (waargenomen door een andere persoon)
wakker worden tijdens het slapen en kortademig zijn (meestal bij mensen met centrale slaapapneu)
wakker worden met een droge mond of keelpijn
's ochtends hoofdpijn hebben
moeite om in slaap te blijven
overdag erg slaperig zijn
moeite met scherpstellen
prikkelbaarheid

Diagnose van slaapstoornissen

Slaapstoornissen kunnen soms de diagnose ADHD maskeren, vooral bij volwassenen. Artsen moeten dus extra voorzichtig zijn bij het screenen op slaapproblemen bij mensen met ADHD.

Als iemand met ADHD klaagt over slaapproblemen, zal hun arts een grondige slaapgeschiedenis afleggen. Dit houdt in dat u de persoon vraagt over:

hun gebruikelijke bedtijd
hoe lang het duurt om in slaap te vallen
ontwaken tijdens de nacht
problemen met wakker worden
dutjes overdag
energieniveaus overdag

De arts kan hen ook een 'slaapdagboek' geven. In het dagboek wordt hen gevraagd om hun slaapgewoonten over meerdere weken vast te leggen.

Als een slaapstoornis wordt vermoed, kan de arts verschillende diagnostische tests uitvoeren. Er zijn twee hoofdtests die worden gebruikt om slaapstoornissen te diagnosticeren:

Nachtelijke polysomnografische test

Deze test wordt gedaan in een laboratorium terwijl een persoon slaapt. De persoon is aangesloten op apparatuur die tijdens de slaap vitale functies en activiteit in het hart, de longen, de hersenen en de benen controleert. Mensen met slaapstoornissen hebben meestal een kortere algehele slaaptijd, bewegen hun ledematen meer tijdens de slaap en vertonen tijdens het slapen mogelijk ander onregelmatig gedrag.

Slaaptesten thuis

Zoals de naam al doet vermoeden, wordt deze test thuis gedaan. Het wordt op dezelfde manier uitgevoerd als een nachtelijke polysomnografietest. De persoon krijgt de bewakingsapparatuur om thuis te gebruiken terwijl hij slaapt. Abnormale metingen, bewegingen en ademhalingspatronen van vitale functies duiden meestal op een slaapstoornis.

Slaapstoornissen behandelen

Bij mensen met ADHD is het belangrijk om een goed behandelplan op te stellen voor slaapstoornissen. Vaak gaat het om psychotherapie of medische behandelingen die de normale slaap bevorderen.

Enkele veel voorkomende technieken voor psychotherapie zijn:

cognitieve gedragstherapie, die u kan laten zien hoe u gevoelens van angst en gedachten kunt beheersen of elimineren die ervoor zorgen dat u niet in slaap valt
ontspanningstechnieken, zoals meditatie en diepe ademhalingsoefeningen, die stress voor het slapengaan kunnen helpen verminderen
stimuluscontrole, die u kan leren hoe u de tijd die u in bed doorbrengt kunt beperken, zodat u uw bed alleen associeert met slaap
slaapbeperking, die u opzettelijk de slaap ontneemt, zodat u de volgende dag beter slaapt
lichttherapie, die kan helpen om uw interne klok opnieuw in te stellen zodat u op een later of beter moment in slaap valt

Enkele medische behandelingen die kunnen helpen bij slaapstoornissen zijn:

voorgeschreven slaappillen, zoals zolpidem (Ambien), eszopiclone (Lunesta) of zaleplon (Sonata)
calciumantagonisten en spierverslappers om mensen met het rustelozebenensyndroom te helpen
continue positieve luchtwegdruk (CPAP) -machine, die de luchtwegen open houdt en slaapapneu voorkomt
orale apparaten om de keel open te houden en slaapapneu te voorkomen

Het is ook belangrijk om bepaalde aanpassingen in levensstijl aan te brengen. Sommige levensstijl- en thuisbehandelingen voor slaapstoornissen zijn onder meer:

elke dag op hetzelfde tijdstip naar bed gaan en wakker worden, zelfs in het weekend
vermijd cafeïne in de late namiddag en 's avonds
vermijd nicotine en alcohol vlak voor het slapengaan
vermijd het gebruik van elektronica voor het slapen gaan
het bed alleen gebruiken om te slapen
de slaapkamer donker, stil en koel houden
voldoende beweging krijgen gedurende de dag
vermijd zware maaltijden dicht bij het naar bed gaan
het creëren van een ontspanningsroutine voor het slapengaan, zoals lezen, yoga doen of een warm bad nemen

Naast ADHD een slaapstoornis hebben is niet eenvoudig. Met de juiste behandeling en aanpassingen aan uw levensstijl kunt u uw symptomen echter aanzienlijk verminderen en uw slaap verbeteren.