Roken 101
Je weet waarschijnlijk dat het roken van tabak niet goed is voor je gezondheid. Een recent rapport van de Amerikaanse chirurg-generaal schrijft jaarlijks bijna een half miljoen doden toe aan roken. Je longen zijn een van de organen die het meest worden beïnvloed door tabak. Hier leest u hoe roken uw longen en uw algehele gezondheid beïnvloedt.
Hoe werken de longen van een niet-roker?
Lucht van buiten het lichaam komt binnen via een pad dat de luchtpijp wordt genoemd. Het gaat dan door uitlaten die bronchiolen worden genoemd. Deze bevinden zich in de longen.
Je longen bestaan uit elastisch weefsel dat samentrekt en uitzet terwijl je ademt. Bronchiolen brengen schone, zuurstofrijke lucht in uw longen en verdrijven kooldioxide. Kleine, haarachtige structuren omlijnen de longen en luchtwegen. Dit worden trilharen genoemd. Ze ruimen stof of vuil op dat wordt aangetroffen in de lucht die u inademt.
Hoe beïnvloedt roken je longen?
Sigarettenrook bevat veel chemicaliën die uw luchtwegen beschadigen. Deze chemicaliën doen de longen ontsteken en kunnen leiden tot overproductie van slijm. Hierdoor lopen rokers een verhoogd risico op rokershoest, bronchitis en infectieziekten zoals longontsteking. Deze ontsteking kan ook astma-aanvallen veroorzaken bij mensen met astma.
Nicotine in tabak verlamt ook de trilharen. Normaal gesproken verwijderen trilharen chemicaliën, stof en vuil door goed gecoördineerde veegbewegingen. Wanneer cilia inactief zijn, kunnen giftige stoffen zich ophopen. Dit kan longcongestie en rokershoest veroorzaken.
Zowel tabak als de chemicaliën in sigaretten veranderen de cellulaire structuur van de longen. De elastische wanden in de luchtwegen breken af. Dit betekent dat er minder functionerend oppervlak in de longen is.
Om de lucht die we inademen, die rijk is aan zuurstof, effectief uit te wisselen met de lucht die we uitademen, die gevuld is met kooldioxide, hebben we een groot oppervlak nodig.
Wanneer longweefsel afbreekt, kunnen ze niet deelnemen aan deze uitwisseling. Uiteindelijk leidt dit tot een aandoening die bekend staat als emfyseem. Deze aandoening wordt gekenmerkt door kortademigheid.
Veel rokers zullen emfyseem ontwikkelen. Het aantal sigaretten dat je rookt en andere leefstijlfactoren kunnen van invloed zijn op hoeveel schade er wordt aangericht. Als bij u de diagnose emfyseem of chronische bronchitis wordt gesteld, wordt er gezegd dat u chronische obstructieve longziekte (COPD) heeft. Beide aandoeningen zijn soorten COPD.
Bekijk: De effecten van roken op het lichaam »
Voor welke voorwaarden loop je als roker risico?
Gewoon roken kan op korte termijn een aantal gevolgen hebben. Dit bevat:
- kortademigheid
- verminderde atletische prestaties
- een grove hoest
- slechte longgezondheid
- slechte adem
- gele tanden
- stinkende haren, lichaam en kleding
Roken wordt ook geassocieerd met veel gezondheidsrisico's op de lange termijn. Het is duidelijk dat rokers veel vaker dan niet-rokers alle vormen van longkanker ontwikkelen. Naar schatting is 90 procent van de gevallen van longkanker te wijten aan regelmatig roken. Mannen die roken hebben 23 keer meer kans op longkanker dan mannen die nog nooit hebben gerookt. Evenzo hebben vrouwen 13 keer meer kans op het ontwikkelen van longkanker dan vrouwen die nooit hebben gerookt.
Roken verhoogt ook het risico op andere longgerelateerde aandoeningen zoals COPD en longontsteking. Ongeveer 80 procent van alle aan COPD gerelateerde sterfgevallen in de Verenigde Staten is te wijten aan roken. Regelmatige rokers hebben ook meer kans op kanker van:
- alvleesklier
- lever
- maag
- nier
- mond
- blaas
- slokdarm
Kanker is niet het enige gezondheidsprobleem op lange termijn dat roken kan veroorzaken. Het inademen van tabak schaadt ook de bloedcirculatie. Dit kan uw kans vergroten op:
- een hartaanval
- een beroerte
- coronaire hartziekte
- beschadigde bloedvaten
Hoe kan stoppen met roken uw longen beïnvloeden?
Het is nooit te laat om te stoppen met roken. Binnen enkele dagen na het stoppen met roken begint de trilharen te regenereren. Binnen enkele weken tot maanden kunnen uw trilharen weer volledig functioneel worden. Dit verlaagt drastisch uw risico op het ontwikkelen van longgerelateerde ziekten, zoals longkanker en COPD.
Na 10 tot 15 jaar onthouding van tabak wordt uw risico op het ontwikkelen van longkanker gelijk aan dat van iemand die nog nooit heeft gerookt.
Stoppen met roken
Hoewel het misschien niet gemakkelijk is om de gewoonte te doorbreken, is het mogelijk. Praat met uw arts, een erkende counselor of anderen in uw ondersteuningsnetwerk om op het goede spoor te beginnen.
Er zijn een aantal opties beschikbaar om u te helpen stoppen in een voor u geschikt tempo. Dit bevat:
- nicotine pleisters
- e-sigaretten
- het bijwonen van een steungroep
- begeleiding
- omgaan met aandoeningen die roken bevorderen, zoals stress
- lichaamsbeweging
- stoppen met koude kalkoen
Het is belangrijk om verschillende methoden uit te proberen wanneer u stopt met roken. Soms is het handig om verschillende strategieën te combineren, zoals sporten en nicotinevermindering. Het verminderen van de hoeveelheid die u rookt of het helemaal elimineren van de gewoonte kan de gezondheid van uw longen helpen verbeteren.
Als u ontwenningsverschijnselen ervaart, moet u met uw arts praten. Ze kunnen u helpen bij het bepalen van een plan voor stoppen met roken dat bij u past.
