Overzicht
Buiktyfus is een ernstige bacteriële infectie die zich gemakkelijk verspreidt door besmet water en voedsel. Samen met hoge koorts kan het hoofdpijn in de buikpijn en verlies van eetlust veroorzaken.
Met behandeling herstellen de meeste mensen volledig. Maar onbehandelde tyfus kan tot levensbedreigende complicaties leiden.
Wat zijn de symptomen?
Na infectie kan het een week of twee duren voordat de symptomen optreden. Enkele van deze symptomen zijn:
- hoge koorts
- zwakheid
- buikpijn
- hoofdpijn
- weinig trek
- uitslag
- vermoeidheid
- verwarring
- obstipatie, diarree
Ernstige complicaties zijn zeldzaam, maar kunnen darmbloeding of perforaties in de darm omvatten. Dit kan leiden tot een levensbedreigende infectie in de bloedbaan (sepsis). Symptomen zijn onder meer misselijkheid, braken en hevige buikpijn.
Andere complicaties zijn:
- longontsteking
- nier- of blaasontsteking
- pancreatitis
- myocarditis
- endocarditis
- meningitis
- delier, hallucinaties, paranoïde psychose
Als u een van deze symptomen heeft, vertel uw arts dan over recente reizen buiten het land.
Wat zijn de oorzaken en risicofactoren?
Tyfus wordt veroorzaakt door bacteriën die Salmonella typhi (S. typhi) worden genoemd. Het is niet dezelfde bacterie die de door voedsel overgedragen ziekte Salmonella veroorzaakt.
De belangrijkste transmissiemethode is de orale fecale route en verspreidt zich over het algemeen in besmet water of voedsel. Het kan ook worden overgedragen door direct contact met een geïnfecteerde persoon.
Daarnaast is er een klein aantal mensen dat herstelt maar nog steeds S. typhi draagt. Deze "dragers" kunnen anderen infecteren.
In sommige regio's komt tyfus vaker voor. Deze omvatten Afrika, India, Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië.
Wereldwijd treft tyfus meer dan 26 miljoen mensen per jaar. De Verenigde Staten hebben ongeveer 300 gevallen per jaar.
Kan het worden voorkomen?
Wanneer u reist naar landen met een hogere incidentie van tyfus, loont het om deze preventietips te volgen:
Wees voorzichtig met wat je drinkt
- drink niet uit de kraan of een put
- vermijd ijsblokjes, ijsjes of fonteindrankjes, tenzij je zeker weet dat ze gemaakt zijn van gebotteld of gekookt water
- koop waar mogelijk gebottelde dranken (koolzuurhoudend water is veiliger dan niet-koolzuurhoudend, zorg ervoor dat flessen goed zijn afgesloten)
- niet-gebotteld water moet een minuut worden gekookt voordat het wordt gedronken
- het is veilig om gepasteuriseerde melk, hete thee en warme koffie te drinken
Let op wat je eet
- eet geen rauwe producten tenzij je het zelf kunt pellen na het wassen van je handen
- eet nooit voedsel van straatverkopers
- eet geen rauw of zeldzaam vlees of vis, voedsel moet grondig worden gekookt en nog steeds warm zijn wanneer het wordt geserveerd
- eet alleen gepasteuriseerde zuivelproducten en hardgekookte eieren
- vermijd salades en specerijen gemaakt van verse ingrediënten
- eet geen wild
Oefen goede hygiëne
- Was uw handen vaak, vooral na gebruik van de badkamer en voordat u voedsel aanraakt (gebruik veel zeep en water indien beschikbaar, gebruik anders handdesinfecterend middel dat ten minste 60 procent alcohol bevat)
- raak je gezicht niet aan tenzij je net je handen hebt gewassen
- vermijd direct contact met zieke mensen
- als je ziek bent, vermijd dan andere mensen, was je handen vaak en bereid of serveer geen eten
Hoe zit het met een tyfusvaccin?
Voor de meeste gezonde mensen is het tyfusvaccin niet nodig. Maar uw arts kan er een aanbevelen als u:
- een vervoerder
- in nauw contact met een vervoerder
- reizen naar een land waar tyfus veel voorkomt
- een laboratoriummedewerker die mogelijk in contact komt met S. typhi
Het tyfusvaccin is 50 tot 80 procent effectief en komt in twee vormen voor:
- Geïnactiveerd tyfusvaccin. Dit vaccin is een injectie met één dosis. Het is niet voor kinderen jonger dan twee jaar en het duurt ongeveer twee weken om te werken. U kunt elke twee jaar een boosterdosis krijgen.
- Levend tyfusvaccin. Dit vaccin is niet bedoeld voor kinderen jonger dan zes jaar. Het is een oraal vaccin dat in vier doses wordt gegeven, met een tussenpoos van twee dagen. Het duurt minstens een week na de laatste dosis om te werken. Je kunt elke vijf jaar een booster krijgen.
Hoe wordt tyfus behandeld?
Een bloedtest kan de aanwezigheid van S. typhi bevestigen. Tyfus wordt behandeld met antibiotica zoals azithromycine, ceftriaxon en fluoroquinolonen.
Het is belangrijk om alle voorgeschreven antibiotica in te nemen zoals voorgeschreven, ook als u zich beter voelt. Een krukcultuur kan bepalen of je S. typhi nog draagt.
Wat zijn de vooruitzichten?
Zonder behandeling kan tyfus leiden tot ernstige, levensbedreigende complicaties. Wereldwijd zijn er jaarlijks ongeveer 200.000 aan tyfus gerelateerde sterfgevallen.
Met behandeling beginnen de meeste mensen binnen drie tot vijf dagen te verbeteren. Bijna iedereen die snel wordt behandeld, herstelt volledig.
