Wat is jouw type?
Multiple sclerose (MS) wordt beschouwd als een auto-immuun, ontstekingsziekte die het centrale zenuwstelsel en de perifere zenuwen aantast.
De oorzaak blijft onbekend, maar sommige onderzoeken wijzen op een verband tussen het Epstein Barr-virus, terwijl andere wijzen op omgevingsfactoren, een tekort aan vitamine D of parasieten als stimulans voor de aanhoudende immuunrespons in het centrale zenuwstelsel. Het kan onvoorspelbaar zijn en in sommige gevallen uitschakelen. Maar niet alle vormen van MS zijn hetzelfde.
Om te helpen onderscheid te maken tussen de verschillende soorten aandoeningen, identificeerde de National Multiple Sclerosis Society (NMSS) vier verschillende categorieën.
Vier vormen
Om de verschillende vormen van MS nauwkeurig te definiëren, onderzocht de NMSS in 1996 een groep wetenschappers die gespecialiseerd waren in MS-patiëntenzorg en -onderzoek. Na de reacties van de wetenschappers te hebben geanalyseerd, heeft de organisatie de aandoening in vier hoofdtypen ingedeeld.
Deze cursusdefinities zijn in 2013 bijgewerkt om de vooruitgang in onderzoek te weerspiegelen. Zij zijn:
- klinisch geïsoleerd syndroom (CIS)
- relapsing-remitting MS (RRMS)
- primair-progressieve MS (PPMS)
- secundair-progressieve MS (SPMS)
Gemeenschappelijke categorie
De vier categorieën die door de NMSS zijn gedefinieerd, worden nu door de medische gemeenschap in het algemeen gebruikt en vormen een gemeenschappelijke taal voor het diagnosticeren en behandelen van MS. De classificaties van de categorieën zijn gebaseerd op hoe ver de ziekte is gevorderd bij elke patiënt.
Klinisch geïsoleerd syndroom
Klinisch geïsoleerd syndroom (CIS) is een enkele episode van neurologische symptomen die 24 uur of langer duurt. Uw symptomen kunnen niet worden gekoppeld aan koorts, infectie of andere ziekte. Ze zijn het gevolg van ontsteking of demyelinisatie in het centrale zenuwstelsel.
Mogelijk hebt u slechts één symptoom (monofocale episode) of meerdere (multifocale episode).
Als u CIS heeft, zult u mogelijk nooit een andere episode ervaren. Of deze aflevering kan uw eerste MS-aanval zijn.
Als een MRI hersenletsels detecteert die vergelijkbaar zijn met die bij mensen met MS, is er een kans van 60 tot 80 procent dat u binnen een paar jaar een nieuwe episode en een diagnose van MS krijgt.
Op dit moment hebt u mogelijk een diagnose van MS als een MRI oudere laesies in een ander deel van uw centrale zenuwstelsel detecteert. Dat zou betekenen dat je een eerdere aanval hebt gehad, zelfs als je je er niet van bewust was.
Uw arts kan ook MS diagnosticeren als uw hersenvocht oligoklonale banden bevat.
Relapsing-remitting MS
Het meest voorkomende type is relapsing-remitting MS (RRMS). Volgens de NMSS heeft ongeveer 85 procent van de mensen met MS dit type op het moment van diagnose.
Wanneer u RRMS heeft, kunt u het volgende ervaren:
- duidelijk gedefinieerde recidieven of opflakkeringen die resulteren in periodes van intensieve verslechtering van uw neurologische functie
- gedeeltelijke of volledige remissies of herstelperioden na de recidieven en tussen aanvallen wanneer de ziekte stopt met vorderen
- milde tot ernstige symptomen evenals terugvallen en remissies die dagen of maanden aanhouden
Progressieve soorten MS
Hoewel de overgrote meerderheid van de mensen met MS het RRMS-formulier heeft, wordt bij sommigen een progressieve vorm van de ziekte vastgesteld: primair-progressieve MS (PPMS) of secundair-progressieve MS (SPMS).
Elk van deze typen geeft aan dat de ziekte zonder verbetering blijft verergeren.
Primair-progressieve MS
Deze vorm van MS vordert vanaf het begin langzaam maar gestaag. De symptomen blijven op hetzelfde intensiteitsniveau zonder af te nemen en er zijn geen remissieperioden. In wezen ervaren patiënten met PPMS een tamelijk continue verslechtering van hun toestand.
Er kunnen echter variaties zijn in de snelheid van progressie in de loop van de ziekte - evenals de mogelijkheid van kleine verbeteringen (meestal tijdelijk) en incidentele plateaus in symptoomprogressie.
De NMSS schat dat ongeveer 15 procent van de mensen met MS PPMS heeft aan het begin van de aandoening.
Secundair-progressieve MS
SPMS is meer een allegaartje. Aanvankelijk kan het een periode van relapsing-remitting-activiteit met zich meebrengen, met opflakkeringen van symptomen gevolgd door herstelperioden. Toch verdwijnt de handicap van MS niet tussen cycli.
In plaats daarvan wordt deze fluctuatieperiode gevolgd door een gestage verslechtering van de aandoening. Mensen met SPMS ervaren mogelijk kleine remissies of plateaus in hun symptomen, maar dit is niet altijd het geval.
Zonder behandeling ontwikkelt ongeveer de helft van de mensen met RRMS binnen tien jaar SPMS.
Type gieten
Vroege MS kan voor artsen een uitdaging zijn om een diagnose te stellen. Als zodanig kan het nuttig zijn om de kenmerken en symptomen van MS te begrijpen op het moment van de eerste diagnose - vooral omdat de overgrote meerderheid van de mensen met de ziekte kenmerken vertoont van relapsing-remitting MS.
Hoewel MS momenteel niet te genezen is, is het normaal gesproken niet dodelijk. Sterker nog, de meeste mensen met MS worden volgens de NMSS nooit ernstig gehandicapt.
Het identificeren van MS vroeg in het stadium van relapsing-remitting kan helpen om een snelle behandeling te garanderen om te voorkomen dat er meer progressieve vormen van de ziekte ontstaan.
