Slikproblemen zijn het onvermogen om gemakkelijk voedsel of vloeistoffen in te slikken. Mensen die moeite hebben met slikken, kunnen stikken in hun voedsel of vloeistof wanneer ze proberen te slikken. Dysfagie is een andere medische naam voor slikproblemen. Dit symptoom is niet altijd indicatief voor een medische aandoening. In feite kan deze aandoening tijdelijk zijn en vanzelf verdwijnen.
Wat veroorzaakt slikproblemen?
Volgens het National Institute on Deafness and Other Communication Disorders worden er 50 paar spieren en zenuwen gebruikt om je te helpen slikken. Met andere woorden, er kan van alles misgaan en tot slikproblemen leiden. Enkele voorwaarden zijn:
- Zure reflux en GERD: symptomen van zure reflux worden veroorzaakt wanneer de maaginhoud van de maag terugvloeit naar de slokdarm, wat symptomen veroorzaakt als brandend maagzuur, maagpijn en boeren. Lees meer over de oorzaken, symptomen en behandeling van zure reflux en GERD.
- Brandend maagzuur: Brandend maagzuur is een branderig gevoel in uw borst dat vaak optreedt met een bittere smaak in uw keel of mond. Ontdek hoe u brandend maagzuur kunt herkennen, behandelen en voorkomen.
- Epiglottitis: Epiglottitis wordt gekenmerkt door ontstoken weefsel in uw epiglottis. Het is een mogelijk levensbedreigende aandoening. Ontdek wie het krijgt, waarom en hoe het wordt behandeld. Deze aandoening wordt beschouwd als een medisch noodgeval. Spoedeisende zorg kan nodig zijn.
- Struma: je schildklier is een klier die in je nek zit, net onder je adamsappel. Een aandoening die de schildklier vergroot, wordt struma genoemd. Lees meer over de oorzaken en symptomen van struma.
- Slokdarmontsteking: Esophagitis is een ontsteking van de slokdarm die kan worden veroorzaakt door zure terugvloeiing of bepaalde medicijnen. Lees meer over de soorten oesofagitis en hun behandelingen.
- Slokdarmkanker: Slokdarmkanker treedt op wanneer zich een kwaadaardige (kankerachtige) tumor vormt in de bekleding van de slokdarm, wat slikproblemen kan veroorzaken. Lees meer over slokdarmkanker, de oorzaken, diagnose en behandeling.
- Maagkanker (maagadenocarcinoom): Maagkanker treedt op wanneer kankercellen zich vormen in de maagwand. Omdat het moeilijk te detecteren is, wordt het vaak pas gediagnosticeerd als het geavanceerder is. Lees meer over de symptomen, diagnose, behandeling en prognose van maagkanker.
- Herpes-oesofagitis: Herpes-oesofagitis wordt veroorzaakt door het herpes simplex-virus type 1 (HSV-1). De infectie kan pijn op de borst en slikproblemen veroorzaken. Lees meer over hoe herpes-oesofagitis wordt gediagnosticeerd en behandeld.
- Terugkerende herpes simplex labialis: Terugkerende herpes simplex labialis, ook bekend als orale of orolabiale herpes, is een infectie van de mond veroorzaakt door het herpes simplex-virus. Lees over symptomen, behandeling en preventie van deze infectie.
- Schildklierknobbeltje: een schildklierknobbeltje is een klomp die zich in uw schildklier kan ontwikkelen. Het kan vast zijn of gevuld met vloeistof. U kunt een enkele knobbel of een cluster van knobbeltjes hebben. Ontdek wat schildklierknobbeltjes veroorzaakt en hoe ze worden behandeld.
- Infectieuze mononucleosis: Infectieuze mononucleosis of mono verwijst naar een groep symptomen die meestal wordt veroorzaakt door het Epstein-Barr-virus (EBV). Lees meer over de symptomen en behandelingen voor infectieuze mononucleosis.
- Slangenbeten: Een beet van een giftige slang moet altijd worden behandeld als een medisch noodgeval. Zelfs een beet van een ongevaarlijke slang kan tot een allergische reactie of infectie leiden. Lees meer over wat te doen bij een slangenbeet.
Soorten dysfagie
Slikken gebeurt in vier fasen: oraal voorbereidend, oraal, keelholte en slokdarm. Slikmoeilijkheden kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën: orofaryngeaal (inclusief de eerste drie fasen) en slokdarm.
Oropharyngeal
Orofaryngeale dysfagie wordt veroorzaakt door aandoeningen van de zenuwen en spieren in de keel. Deze aandoeningen verzwakken de spieren, waardoor het moeilijk wordt om te slikken zonder te stikken of te kokhalzen. De oorzaken van orofaryngeale dysfagie zijn aandoeningen die voornamelijk het zenuwstelsel aantasten, zoals:
- multiple sclerose
- ziekte van Parkinson
- zenuwbeschadiging door een operatie of bestralingstherapie
- post-poliosyndroom
Orofaryngeale dysfagie kan ook worden veroorzaakt door slokdarmkanker en hoofd- of halskanker. Het kan worden veroorzaakt door een obstructie in de bovenste keel, keelholte of keelholtezakjes die voedsel verzamelen.
Slokdarm
Slokdarmdysfagie is het gevoel dat er iets in uw keel zit. Deze aandoening wordt veroorzaakt door:
- spasmen in de onderste slokdarm, zoals diffuse spasmen of het onvermogen van de slokdarmsfincter om te ontspannen
- beklemming in de onderste slokdarm als gevolg van een intermitterende vernauwing van de slokdarmring
- vernauwing van de slokdarm door gezwellen of littekens
- vreemde voorwerpen in de slokdarm of keel
- een zwelling of vernauwing van de slokdarm door ontsteking of GERD
- littekenweefsel in de slokdarm als gevolg van chronische ontsteking of behandeling na bestraling
Dysfagie identificeren
Als u denkt dat u dysfagie heeft, zijn er bepaalde symptomen die kunnen optreden, samen met slikproblemen.
Ze bevatten:
- kwijlen
- een schorre stem
- het gevoel dat er iets in de keel zit
- regurgitatie
- onverwacht gewichtsverlies
- maagzuur
- hoesten of stikken bij inslikken
- pijn bij het slikken
moeite met het kauwen van vast voedsel
Deze sensaties kunnen ertoe leiden dat iemand eet, maaltijden overslaat of zijn eetlust verliest.
Kinderen die moeite hebben met slikken tijdens het eten kunnen:
- weigeren bepaalde voedingsmiddelen te eten
- er lekt voedsel of vloeistof uit hun mond
- braken tijdens de maaltijden
- moeite hebben met ademhalen tijdens het eten
- afvallen zonder te proberen
Hoe wordt de slikmoeilijkheid vastgesteld?
Praat met uw arts over uw symptomen en wanneer ze zijn begonnen. Uw arts zal lichamelijk onderzoek doen en in uw mondholte kijken om te controleren op afwijkingen of zwelling.
Mogelijk zijn meer gespecialiseerde tests nodig om de exacte oorzaak te achterhalen.
Barium X-ray
Een barium-röntgenfoto wordt vaak gebruikt om de binnenkant van de slokdarm te controleren op afwijkingen of blokkades. Tijdens dit onderzoek slikt u vloeistof of een pil met een kleurstof in die op een abdominale röntgenfoto verschijnt. De arts zal naar het röntgenbeeld kijken terwijl u de vloeistof of pil doorslikt om te zien hoe de slokdarm functioneert. Dit helpt bij het identificeren van eventuele zwakke punten of afwijkingen.
Een videofluorscopische slikevaluatie is een radiologisch onderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van een type röntgenfoto, fluoroscopie genaamd. Deze test wordt uitgevoerd door een logopedist. Het toont de orale, faryngeale en slokdarmfasen van de zwaluw. Tijdens dit onderzoek slik je een verscheidenheid aan consistenties, variërend van puree tot vaste stoffen en dunne en verdikte vloeistof. Dit zal de arts helpen de inname van voedsel en vloeistof in de luchtpijp te detecteren. Ze kunnen deze informatie gebruiken om spierzwakte en disfunctie te diagnosticeren.
Endoscopie
Een endoscopie kan worden gebruikt om alle delen van uw slokdarm te controleren. Tijdens dit onderzoek zal de arts een zeer dunne flexibele buis met een camera-opzetstuk in uw slokdarm steken. Hierdoor kan de arts de slokdarm in detail zien.
Manometrie
De manometrie is een andere invasieve test die kan worden gebruikt om de binnenkant van je keel te controleren. Meer specifiek controleert deze test de druk van de spieren in je keel wanneer je slikt. De arts zal een buis in uw slokdarm steken om de druk in uw spieren te meten wanneer ze samentrekken.
Slikproblemen behandelen
Sommige slikproblemen kunnen niet worden voorkomen en behandeling met dysfagie is noodzakelijk. Een logopedist voert een slikevaluatie uit om uw dysfagie te diagnosticeren. Zodra de evaluatie is voltooid, kan de spraakpatholoog aanbevelen:
- dieet modificatie
- orofaryngeale slikoefeningen om de spieren te versterken
- compenserende slikstrategieën
- houdingsveranderingen die u tijdens het eten moet volgen
Als de slikproblemen echter aanhouden, kunnen ze leiden tot ondervoeding en uitdroging, vooral bij zeer jonge en oudere volwassenen. Terugkerende luchtweginfecties en aspiratiepneumonie zijn ook waarschijnlijk. Al deze complicaties zijn ernstig en levensbedreigend en moeten definitief worden behandeld.
Als uw slikprobleem wordt veroorzaakt door een strakke slokdarm, kan een procedure genaamd slokdarmverwijding worden gebruikt om de slokdarm uit te zetten. Tijdens deze procedure wordt een kleine ballon in de slokdarm geplaatst om deze te verwijden. De ballon wordt dan verwijderd.
Als er abnormale gezwellen in de slokdarm zijn, kan een operatie nodig zijn om deze te verwijderen. Chirurgie kan ook worden gebruikt om littekenweefsel te verwijderen.
Als u zure terugvloeiing of zweren heeft, krijgt u mogelijk voorgeschreven medicijnen om ze te behandelen en wordt u aangemoedigd om een terugvloeiingsdieet te volgen.
In ernstige gevallen wordt u mogelijk opgenomen in het ziekenhuis en krijgt u voedsel via een voedingssonde. Deze speciale buis gaat recht in de maag en omzeilt de slokdarm. Gewijzigde diëten kunnen ook nodig zijn totdat de slikmoeilijkheden verbeteren. Dit voorkomt uitdroging en ondervoeding.
