Wat is COPD?
Chronische obstructieve longziekte, gewoonlijk COPD genoemd, is een groep progressieve longaandoeningen. De meest voorkomende zijn emfyseem en chronische bronchitis. Veel mensen met COPD hebben beide aandoeningen.
Emfyseem vernietigt langzaam luchtzakjes in uw longen, die de uitgaande luchtstroom verstoren. Bronchitis veroorzaakt ontsteking en vernauwing van de bronchiën, waardoor slijm zich kan ophopen.
De belangrijkste oorzaak van COPD is het roken van tabak. Langdurige blootstelling aan chemische irriterende stoffen kan ook leiden tot COPD. Het is een ziekte die meestal lang duurt om zich te ontwikkelen.
De diagnose omvat meestal beeldvormende tests, bloedonderzoeken en longfunctietests.
COPD kan niet worden genezen, maar behandeling kan de symptomen helpen verlichten, de kans op complicaties verkleinen en de kwaliteit van leven verbeteren. Medicijnen, aanvullende zuurstoftherapie en chirurgie zijn enkele vormen van behandeling.
Onbehandeld kan COPD leiden tot een snellere progressie van ziekte, hartproblemen en verergering van luchtweginfecties.
Naar schatting hebben ongeveer 30 miljoen mensen in de Verenigde Staten COPD. Maar liefst de helft weet niet dat ze het hebben.
Wat zijn de symptomen van COPD?
COPD maakt ademen moeilijker. De symptomen kunnen aanvankelijk mild zijn, te beginnen met hoesten met tussenpozen en kortademigheid. Naarmate het vordert, kunnen de symptomen constanter worden naar waar het steeds moeilijker wordt om te ademen.
U kunt piepende ademhaling en benauwdheid op de borst ervaren of een overmatige productie van sputum hebben. Sommige mensen met COPD hebben acute exacerbaties, wat opflakkeringen zijn van ernstige symptomen.
In het begin kunnen de symptomen van COPD vrij mild zijn. Je zou ze kunnen verwarren met verkoudheid.
Vroege symptomen zijn onder meer:
- af en toe kortademigheid, vooral na inspanning
- milde maar terugkerende hoest
- vaak uw keel moet schrapen, vooral 's morgens vroeg
U kunt beginnen met het aanbrengen van subtiele veranderingen, zoals het vermijden van trappen en het overslaan van fysieke activiteiten.
Symptomen kunnen steeds erger worden en moeilijker te negeren. Naarmate de longen meer beschadigd raken, kunt u last krijgen van:
- kortademigheid, zelfs na een lichte inspanning, zoals een trap oplopen
- piepende ademhaling, wat een soort luidruchtige ademhaling met een hogere toon is, vooral tijdens uitademingen
- beklemming op de borst
- chronische hoest, met of zonder slijm
- moet elke dag slijm uit uw longen verwijderen
- frequente verkoudheid, griep of andere luchtweginfecties
- gebrek aan energie
In latere stadia van COPD kunnen de symptomen ook zijn:
- vermoeidheid
- zwelling van de voeten, enkels of benen
- gewichtsverlies
Onmiddellijke medische zorg is nodig als:
- u heeft blauwachtige of grijze vingernagels of lippen, omdat dit duidt op een laag zuurstofgehalte in uw bloed
- u heeft moeite om op adem te komen of kunt niet praten
- je voelt je verward, verward of flauw
- je hart klopt
De symptomen zijn waarschijnlijk veel erger als u momenteel rookt of regelmatig wordt blootgesteld aan passief roken.
Lees meer over de symptomen van COPD.
Wat veroorzaakt COPD?
In ontwikkelde landen als de Verenigde Staten is het roken van sigaretten de grootste oorzaak van COPD. Ongeveer 90 procent van de mensen met COPD zijn rokers of ex-rokers.
Onder langdurige rokers ontwikkelt 20 tot 30 procent COPD. Veel anderen ontwikkelen longaandoeningen of hebben een verminderde longfunctie.
De meeste mensen met COPD zijn minstens 40 jaar oud en hebben op zijn minst enige geschiedenis van roken. Hoe langer en meer tabaksproducten je rookt, hoe groter het risico op COPD. Naast sigarettenrook kunnen sigarenrook, pijprook en passief roken COPD veroorzaken.
Uw risico op COPD is nog groter als u astma en rook heeft.
U kunt ook COPD ontwikkelen als u op de werkplek wordt blootgesteld aan chemicaliën en dampen. Langdurige blootstelling aan luchtverontreiniging en het inademen van stof kan ook COPD veroorzaken.
In ontwikkelingslanden worden huizen, samen met tabaksrook, vaak slecht geventileerd, waardoor gezinnen dampen moeten inademen van brandende brandstof die wordt gebruikt voor koken en verwarmen.
Er kan een genetische aanleg zijn voor het ontwikkelen van COPD. Naar schatting 5 procent van de mensen met COPD heeft een tekort aan een eiwit dat alfa-1-antitrypsine wordt genoemd. Deze tekortkoming zorgt ervoor dat de longen verslechteren en kan ook de lever aantasten. Er kunnen ook andere geassocieerde genetische factoren spelen.
COPD is niet besmettelijk.
Diagnose van COPD
Er is geen enkele test voor COPD. De diagnose is gebaseerd op symptomen, een lichamelijk onderzoek en diagnostische testresultaten.
Vermeld bij het bezoeken van de arts al uw symptomen. Vertel uw arts als:
- je bent een roker of hebt in het verleden gerookt
- u wordt tijdens het werk blootgesteld aan irriterende longen
- je wordt blootgesteld aan veel passief roken
- u heeft een familiegeschiedenis van COPD
- u heeft astma of andere aandoeningen van de luchtwegen
- u neemt vrij verkrijgbare of voorgeschreven medicijnen in
Tijdens het lichamelijk onderzoek gebruikt uw arts een stethoscoop om naar uw longen te luisteren terwijl u ademt. Op basis van al deze informatie kan uw arts enkele van deze tests bestellen om een completer beeld te krijgen:
- Spirometrie is een niet-invasieve test om de longfunctie te beoordelen. Tijdens de test haal je diep adem en blaas je vervolgens in een buis die op de spirometer is aangesloten.
- Beeldvormingstests omvatten een röntgenfoto van de borst of CT-scan. Deze afbeeldingen kunnen een gedetailleerd beeld geven van uw longen, bloedvaten en hart.
- Een arteriële bloedgastest omvat het nemen van een bloedmonster uit een slagader om uw bloedzuurstof, kooldioxide en andere belangrijke niveaus te meten.
Deze tests kunnen helpen bepalen of u COPD of een andere aandoening heeft, zoals astma, een beperkende longziekte of hartfalen.
Lees meer over hoe COPD wordt gediagnosticeerd.
Behandeling voor COPD
Behandeling kan de symptomen verlichten, complicaties voorkomen en in het algemeen de ziekteprogressie vertragen. Uw zorgteam kan bestaan uit een longspecialist (longarts) en fysieke en ademhalingstherapeuten.
Medicatie
Bronchusverwijders zijn medicijnen die de spieren van de luchtwegen helpen ontspannen, waardoor de luchtwegen verwijden zodat u gemakkelijker kunt ademen. Ze worden meestal via een inhalator of een vernevelaar genomen. Glucocorticosteroïden kunnen worden toegevoegd om ontstekingen in de luchtwegen te verminderen.
Om het risico op andere luchtweginfecties te verlagen, moet u uw arts vragen of u een jaarlijkse griepprik, een pneumokokkenvaccin en een tetanusversterker moet krijgen die bescherming biedt tegen kinkhoest (kinkhoest).
Zuurstof therapie
Als uw zuurstofgehalte in het bloed te laag is, kunt u via een masker of neuscanule extra zuurstof krijgen om u te helpen beter te ademen. Een draagbare eenheid kan het gemakkelijker maken om u te verplaatsen.
Chirurgie
Chirurgie is gereserveerd voor ernstige COPD of wanneer andere behandelingen zijn mislukt, wat waarschijnlijker is als u een vorm van ernstig emfyseem heeft.
Een type operatie wordt bullectomie genoemd. Tijdens deze procedure verwijderen chirurgen grote, abnormale luchtruimten (bullae) uit de longen.
Een andere is een operatie om het longvolume te verminderen, waarbij beschadigd bovenste longweefsel wordt verwijderd.
Longtransplantatie is in sommige gevallen een optie.
Veranderingen in levensstijl
Bepaalde veranderingen in levensstijl kunnen ook helpen uw symptomen te verlichten of verlichting te bieden.
- Als je rookt, stop dan. Uw arts kan geschikte producten of ondersteunende diensten aanbevelen.
- Vermijd waar mogelijk passief roken en chemische dampen.
- Krijg de voeding die je lichaam nodig heeft. Werk samen met uw arts of diëtist om een gezond eetplan op te stellen.
- Praat met uw arts over hoeveel beweging voor u veilig is.
Lees meer over de verschillende behandelingsopties voor COPD.
Medicijnen voor COPD
Medicijnen kunnen de symptomen verminderen en opflakkeringen verminderen. Het kan wat vallen en opstaan kosten om de medicatie en dosering te vinden die het beste bij u passen. Dit zijn enkele van je opties:
Geïnhaleerde bronchusverwijders
Geneesmiddelen die bronchusverwijders worden genoemd, helpen de strakke spieren van uw luchtwegen los te maken. Ze worden meestal via een inhalator of vernevelaar genomen.
Kortwerkende luchtwegverwijders duren vier tot zes uur. Je gebruikt ze alleen wanneer je ze nodig hebt. Voor aanhoudende symptomen zijn er langwerkende versies die u elke dag kunt gebruiken. Ze duren ongeveer 12 uur.
Sommige bronchusverwijders zijn selectieve bèta-2-agonisten en andere zijn anticholinergica. Deze bronchusverwijders werken door de gespannen spieren van de luchtwegen te ontspannen, waardoor uw luchtwegen wijder worden voor een betere luchtdoorlaat. Ze helpen uw lichaam ook om slijm uit de longen te verwijderen. Deze twee soorten luchtwegverwijders kunnen afzonderlijk of in combinatie met een inhalator of met een vernevelaar worden ingenomen.
Corticosteroïden
Langwerkende luchtwegverwijders worden vaak gecombineerd met geïnhaleerde glucocorticosteroïden. Een glucocorticosteroïde kan ontstekingen in de luchtwegen verminderen en de slijmproductie verminderen. De langwerkende bronchusverwijder kan de luchtwegspier ontspannen om de luchtwegen breder te houden. Corticosteroïden zijn ook verkrijgbaar in pilvorm.
Fosfodiësterase-4-remmers
Dit type medicatie kan in pilvorm worden ingenomen om ontstekingen te verminderen en de luchtwegen te ontspannen. Het wordt over het algemeen voorgeschreven voor ernstige COPD met chronische bronchitis.
Theophylline
Dit medicijn verlicht de beklemming op de borst en kortademigheid. Het kan ook helpen om opflakkeringen te voorkomen. Het is verkrijgbaar in pilvorm. Theophylline is een ouder medicijn dat de spier van de luchtwegen ontspant en bijwerkingen kan veroorzaken. Het is over het algemeen geen eerstelijnsbehandeling voor COPD-therapie.
Antibiotica en antivirale middelen
Antibiotica of antivirale middelen kunnen worden voorgeschreven wanneer u bepaalde luchtweginfecties ontwikkelt.
Vaccins
COPD verhoogt het risico op andere ademhalingsproblemen. Om die reden kan uw arts u aanraden om jaarlijks een griepprik te krijgen, het pneumokokkenvaccin of het kinkhoestvaccin.
Lees meer over de medicijnen en medicijnen die worden gebruikt om COPD te behandelen.
Dieetaanbevelingen voor mensen met COPD
Er is geen specifiek dieet voor COPD, maar een gezond dieet is belangrijk voor het behoud van de algehele gezondheid. Hoe sterker je bent, hoe beter je in staat bent om complicaties en andere gezondheidsproblemen te voorkomen.
Kies een verscheidenheid aan voedzame voedingsmiddelen uit deze groepen:
- groenten
- vruchten
- granen
- eiwit
- zuivel
Drink veel vloeistoffen. Het drinken van minstens zes tot acht glazen van 8 ounce niet-cafeïnehoudende vloeistoffen per dag kan helpen het slijm dunner te houden. Hierdoor kan het slijm gemakkelijker uithoesten.
Beperk cafeïnehoudende dranken omdat ze medicijnen kunnen verstoren. Als u hartproblemen heeft, moet u mogelijk minder drinken, dus neem contact op met uw arts.
Doe rustig aan met het zout. Het zorgt ervoor dat het lichaam water vasthoudt, wat de ademhaling kan belasten.
Een gezond gewicht behouden is belangrijk. Het kost meer energie om te ademen als u COPD heeft, dus u moet mogelijk meer calorieën binnenkrijgen. Maar als u te zwaar bent, moeten uw longen en hart mogelijk harder werken.
Als u te licht of te zwak bent, kan zelfs basisonderhoud van het lichaam moeilijk worden. Over het algemeen verzwakt COPD uw immuunsysteem en vermindert het uw vermogen om infecties te bestrijden.
Een volle maag maakt het moeilijker voor je longen om uit te zetten, waardoor je kortademig wordt. Probeer in dat geval deze oplossingen:
- Maak uw luchtwegen ongeveer een uur voor een maaltijd vrij.
- Neem kleinere hapjes die je langzaam kauwt voordat je het doorslikt.
- Verwissel drie maaltijden per dag voor vijf of zes kleinere maaltijden.
- Bespaar vloeistoffen tot het einde, zodat u zich minder vol voelt tijdens de maaltijd.
Bekijk deze 5 dieettips voor mensen met COPD.
Leven met COPD
COPD vereist levenslang ziektebeheer. Dat betekent dat u het advies van uw zorgteam opvolgt en een gezonde levensstijl bewaart.
Omdat uw longen verzwakt zijn, wilt u alles vermijden dat hen zou kunnen overbelasten of een opflakkering zou kunnen veroorzaken.
Nummer één op de lijst met dingen die u moet vermijden, is roken. Als u problemen heeft met stoppen, praat dan met uw arts over het stoppen met roken. Probeer passief roken, chemische dampen, luchtvervuiling en stof te vermijden.
Elke dag een beetje beweging kan u helpen sterk te blijven. Praat met uw arts over hoeveel beweging goed voor u is.
Eet een dieet met voedzaam voedsel. Vermijd sterk bewerkte voedingsmiddelen die boordevol calorieën en zout zitten maar geen voedingsstoffen bevatten.
Als u naast COPD ook andere chronische ziekten heeft, is het belangrijk om die ook te behandelen, met name diabetes mellitus en hartaandoeningen.
Ruim de rommel op en stroomlijn uw huis, zodat het minder energie kost om schoon te maken en andere huishoudelijke taken uit te voeren. Als u vergevorderde COPD heeft, zoek dan hulp bij dagelijkse taken.
Wees voorbereid op opflakkeringen. Draag uw contactgegevens voor noodgevallen bij u en plaats deze op uw koelkast. Voeg informatie toe over welke medicijnen u gebruikt, evenals de doses. Programmeer noodnummers op uw telefoon.
Het kan een opluchting zijn om met anderen te praten die het begrijpen. Overweeg om lid te worden van een steungroep. De COPD Foundation biedt een uitgebreide lijst met organisaties en bronnen voor mensen met COPD.
Wat zijn de stadia van COPD?
Eén maatstaf voor COPD wordt bereikt door spirometrie-indeling. Er zijn verschillende classificatiesystemen en één classificatiesysteem maakt deel uit van de GOLD-classificatie. De GOLD-classificatie wordt gebruikt om de ernst van COPD te bepalen en om een prognose- en behandelplan op te stellen.
Er zijn vier GOUD-graden op basis van spirometrietesten:
- graad 1: mild
- graad 2: matig
- graad 3: ernstig
- graad 4: zeer ernstig
Dit is gebaseerd op het spirometrietestresultaat van uw FEV1. Dit is de hoeveelheid lucht die u in de eerste seconde van een geforceerde uitademing uit de longen kunt ademen. De ernst neemt toe naarmate uw FEV1 afneemt.
De GOLD-classificatie houdt ook rekening met uw individuele symptomen en geschiedenis van acute exacerbaties. Op basis van deze informatie kan uw arts u een lettergroep toewijzen om uw COPD-cijfer te helpen bepalen.
Naarmate de ziekte voortschrijdt, bent u vatbaarder voor complicaties, zoals:
- luchtweginfecties, waaronder verkoudheid, griep en longontsteking
- hart problemen
- hoge bloeddruk in longslagaders (pulmonale hypertensie)
- longkanker
- depressie en angst
Lees meer over de verschillende stadia van COPD.
Is er een verband tussen COPD en longkanker?
COPD en longkanker zijn wereldwijd grote gezondheidsproblemen. Deze twee ziekten zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden.
COPD en longkanker hebben verschillende veel voorkomende risicofactoren. Roken is de belangrijkste risicofactor voor beide ziekten. Beide zijn waarschijnlijker als u passief rook inademt of wordt blootgesteld aan chemicaliën of andere dampen op de werkplek.
Er kan een genetische aanleg zijn om beide ziekten te ontwikkelen. Ook neemt het risico op het ontwikkelen van COPD of longkanker toe met de leeftijd.
In 2009 werd geschat dat tussen de 40 en 70 procent van de mensen met longkanker ook COPD heeft. In dezelfde studie uit 2009 werd geconcludeerd dat COPD een risicofactor is voor longkanker.
Een onderzoek uit 2015 suggereert dat ze mogelijk verschillende aspecten van dezelfde ziekte zijn en dat COPD een drijvende factor kan zijn bij longkanker.
In sommige gevallen leren mensen pas dat ze COPD hebben als de diagnose longkanker is gesteld.
Het hebben van COPD betekent echter niet noodzakelijk dat u longkanker krijgt. Het betekent wel dat je een hoger risico loopt. Dat is nog een reden waarom stoppen als je rookt een goed idee is.
Lees meer over de mogelijke complicaties van COPD.
COPD-statistieken
Wereldwijd wordt geschat dat ongeveer 65 miljoen mensen matige tot ernstige COPD hebben. Ongeveer 12 miljoen volwassenen in de Verenigde Staten hebben de diagnose COPD. Er wordt geschat dat 12 miljoen meer de ziekte hebben, maar weet het nog niet.
De meeste mensen met COPD zijn 40 jaar of ouder.
De meerderheid van de mensen met COPD zijn rokers of ex-rokers. Roken is de belangrijkste risicofactor die kan worden veranderd. Tussen 20 en 30 procent van de chronische rokers ontwikkelt COPD die symptomen en tekenen vertoont.
Tussen 10 en 20 procent van de mensen met COPD heeft nooit gerookt. Bij maximaal 5 procent van de mensen met COPD is de oorzaak een genetische aandoening waarbij sprake is van een tekort aan een eiwit dat alfa-1-antitrypsine wordt genoemd.
COPD is een belangrijke oorzaak van ziekenhuisopnames in geïndustrialiseerde landen. In de Verenigde Staten is COPD verantwoordelijk voor een groot aantal bezoeken aan spoedeisende hulp en ziekenhuisopnames. In 2000 werd geconstateerd dat er meer dan 700.000 ziekenhuisopnames en ongeveer 1,5 miljoen bezoeken aan spoedeisende hulp waren. Onder mensen met longkanker heeft tussen de 40 en 70 procent ook COPD.
In de Verenigde Staten sterven jaarlijks ongeveer 120.000 mensen aan COPD. Het is de derde belangrijkste doodsoorzaak in de Verenigde Staten. Elk jaar sterven er meer vrouwen dan mannen aan COPD.
De verwachting is dat het aantal patiënten met de diagnose COPD tussen 2010 en 2030 met meer dan 150 procent zal toenemen. Veel daarvan kan worden toegeschreven aan een vergrijzende bevolking.
Bekijk meer statistieken over COPD.
OutlookWat zijn de vooruitzichten voor mensen met COPD?
COPD heeft de neiging langzaam vooruit te gaan. Je weet misschien niet eens dat je het in de vroege stadia hebt.
Zodra u een diagnose heeft, moet u regelmatig naar uw arts gaan. U zult ook stappen moeten ondernemen om uw toestand te beheersen en de juiste veranderingen in uw dagelijks leven aan te brengen.
Vroege symptomen kunnen meestal worden beheerd en bepaalde levensstijlkeuzes kunnen u helpen om een goede kwaliteit van leven te behouden.
Naarmate de ziekte voortschrijdt, kunnen de symptomen steeds beperkter worden.
Mensen met ernstige stadia van COPD kunnen mogelijk niet voor zichzelf zorgen zonder hulp. Ze lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van luchtweginfecties, hartproblemen en longkanker. Ze lopen mogelijk ook risico op depressie en angst.
COPD vermindert over het algemeen de levensverwachting, hoewel de vooruitzichten aanzienlijk van persoon tot persoon verschillen. Mensen met COPD die nooit hebben gerookt, hebben mogelijk een bescheiden vermindering van de levensverwachting, terwijl voormalige en huidige rokers waarschijnlijk een grotere vermindering hebben.
Naast roken hangt uw kijk af van hoe goed u op de behandeling reageert en of u ernstige complicaties kunt voorkomen. Uw arts kan uw algehele gezondheid het beste beoordelen en u een idee geven van wat u kunt verwachten.
Lees meer over de levensverwachting en prognose voor mensen met COPD.
