Overzicht
Het ervaren van ademhalingsmoeilijkheden beschrijft ongemak bij het ademen en het gevoel alsof je niet volledig kunt ademen. Dit kan zich geleidelijk ontwikkelen of plotseling optreden. Milde ademhalingsproblemen, zoals vermoeidheid na een aerobicsles, vallen niet in deze categorie.
Ademhalingsmoeilijkheden kunnen door veel verschillende aandoeningen worden veroorzaakt. Ze kunnen zich ook ontwikkelen als gevolg van stress en angst.
Het is belangrijk op te merken dat frequente episodes van kortademigheid of plotselinge, intense ademhalingsmoeilijkheden tekenen kunnen zijn van een ernstig gezondheidsprobleem dat medische aandacht vereist. U moet eventuele ademhalingsproblemen bespreken met uw arts.
Longaandoeningen die ademhalingsmoeilijkheden kunnen veroorzaken
Er zijn een aantal longaandoeningen waardoor u moeilijk kunt ademen. Veel hiervan hebben onmiddellijke medische aandacht nodig.
Astma
Astma is een ontsteking en vernauwing van de luchtwegen die kan leiden tot:
- kortademigheid
- piepende ademhaling
- beklemming op de borst
- hoesten
Astma is een veel voorkomende aandoening die in ernst kan variëren.
Longontsteking
Longontsteking is een longinfectie die ontstekingen en een opeenhoping van vocht en pus in de long kan veroorzaken. De meeste soorten zijn besmettelijk. Longontsteking kan een levensbedreigende aandoening zijn, dus snelle behandeling is belangrijk.
Symptomen kunnen zijn:
- kortademigheid
- hoesten
- pijn op de borst
- rillingen
- zweten
- koorts
- spierpijn
- uitputting
Chronische obstructieve longziekte (COPD)
COPD verwijst naar een groep ziekten die tot een slechte longfunctie leiden. Andere tekenen en symptomen zijn onder meer:
- piepende ademhaling
- een constante hoest
- verhoogde slijmproductie
- laag zuurstofgehalte
- beklemming op de borst
Emfyseem, vaak veroorzaakt door jarenlang roken, valt in deze categorie ziekten.
Longembolie
Een longembolie is een blokkade in een of meer van de bloedvaten die naar de longen leiden. Dit is vaak het gevolg van een bloedstolsel van elders in het lichaam, zoals het been of het bekken, dat naar een long reist. Dit kan levensbedreigend zijn en vereist onmiddellijke medische aandacht.
Andere symptomen zijn onder meer:
- zwelling van het been
- pijn op de borst
- hoesten
- piepende ademhaling
- overmatig zweten
- abnormale hartslag
- duizeligheid
- bewustzijnsverlies
- een blauwachtige tint op de huid
Pulmonale hypertensie
Pulmonale hypertensie is een hoge bloeddruk die de bloedvaten in de longen aantast. Deze aandoening is vaak te wijten aan de vernauwing of verharding van deze bloedvaten en kan leiden tot hartfalen. Symptomen van deze aandoening beginnen vaak met:
- pijn op de borst
- kortademigheid
- moeite met oefenen
- extreme vermoeidheid
Later kunnen de symptomen erg lijken op die van een longembolie.
De meeste mensen met deze aandoening zullen na verloop van tijd een verergering van de kortademigheid opmerken. Pijn op de borst, kortademigheid of bewustzijnsverlies zijn symptomen die medische noodhulp vereisen.
Kruis
Kroep is een ademhalingsaandoening die wordt veroorzaakt door een acute virale infectie. Het staat bekend om het veroorzaken van een opvallende blaffende hoest.
Maak een afspraak met uw arts als u of uw kind kroepverschijnselen heeft. Kinderen tussen 6 maanden en 3 jaar zijn het meest vatbaar voor deze aandoening.
Epiglottitis
Epiglottitis is een zwelling van het weefsel dat uw luchtpijp bedekt als gevolg van infectie. Dit is een mogelijk levensbedreigende ziekte die onmiddellijke medische aandacht vereist.
Andere symptomen zijn onder meer:
- koorts
- keelpijn
- kwijlen
- blauwe huid
- moeite met ademhalen en slikken
- vreemde ademhalingsgeluiden
- rillingen
- heesheid
Een veel voorkomende oorzaak van epiglottis kan worden voorkomen door een vaccinatie tegen haemophilus influenzae type b (Hib). Dit vaccin wordt over het algemeen alleen gegeven aan kinderen jonger dan vijf jaar, omdat volwassenen minder snel een Hib-infectie krijgen.
Hartaandoeningen die ademhalingsmoeilijkheden kunnen veroorzaken
U kunt merken dat u zich vaker buiten adem voelt als u een hartaandoening heeft. Dit komt omdat je hart moeite heeft om zuurstofrijk bloed naar de rest van je lichaam te pompen. Er zijn verschillende mogelijke omstandigheden die dit probleem kunnen veroorzaken:
Coronaire hartziekte
Coronaire hartziekte (CAD) is een ziekte die ervoor zorgt dat de bloedvaten die het hart van bloed voorzien smaller en harder worden. Deze aandoening leidt tot een verminderde bloedtoevoer naar het hart, wat de hartspier permanent kan beschadigen. Tekenen en symptomen omvatten ook:
- pijn op de borst (angina pectoris)
- hartaanval
Aangeboren hartziekte
Een aangeboren hartaandoening, ook wel aangeboren hartafwijkingen genoemd, verwijst naar erfelijke problemen met de structuur en functie van het hart. Deze problemen kunnen leiden tot:
- ademhalingsmoeilijkheden
- ademloosheid
- abnormale hartritmes
Aritmieën
Aritmieën zijn soorten onregelmatige hartslagen die het hartritme of de hartslag beïnvloeden, waardoor een hart te snel of te langzaam gaat kloppen. Mensen met reeds bestaande hartaandoeningen lopen een hoger risico om aritmie te ontwikkelen.
Congestief hartfalen
Congestief hartfalen (CHF) treedt op wanneer de hartspier zwak wordt en het bloed niet efficiënt door het lichaam kan pompen. Dit leidt vaak tot vochtophoping in en rond de longen.
Andere hartaandoeningen die tot ademhalingsmoeilijkheden kunnen leiden, zijn onder meer:
- hartaanval
- problemen met de hartkleppen
Andere oorzaken van ademhalingsmoeilijkheden
Milieu problemen
Omgevingsfactoren kunnen ook de ademhaling beïnvloeden, zoals:
- allergieën voor stof, schimmels of pollen
- stress en angst
- geblokkeerde luchtdoorgangen van een verstopte neus of keelslijm
- verminderde zuurstofopname door klimmen naar grote hoogte
Hiatale hernia
Een hiatale hernia treedt op wanneer het bovenste deel van de maag door het middenrif in de borst steekt. Mensen met grote hiatale hernia's kunnen ook last krijgen van:
- pijn op de borst
- Moeite met slikken
- maagzuur
Medicatie- en levensstijlveranderingen kunnen vaak kleine hiatale hernia's behandelen. Voor grotere hernia's of kleinere die niet op de behandeling reageren, kan een operatie nodig zijn.
Wie loopt er risico op ademhalingsmoeilijkheden?
Je loopt een groter risico op ademhalingsproblemen als je:
- ervaar constante stress
- allergieën hebben
- een chronische long- of hartaandoening hebben
Obesitas verhoogt ook het risico op ademhalingsmoeilijkheden. Extreme fysieke inspanning kan u ook in gevaar brengen voor ademhalingsproblemen, vooral wanneer u traint in intense spurts of op grote hoogte.
Symptomen om op te letten
Het belangrijkste symptoom van ademhalingsproblemen is het gevoel alsof je niet genoeg zuurstof kunt inademen. Enkele specifieke tekens zijn:
- een snellere ademhaling
- piepende ademhaling
- blauwe vingernagels of lippen
- een bleke of grijze teint
- overmatig zweten
- uitlopende neusgaten
Neem contact op met de hulpdiensten als uw ademhalingsmoeilijkheden plotseling opduiken. Zoek onmiddellijk medische hulp voor iedereen wiens ademhaling aanzienlijk lijkt te zijn vertraagd of gestopt. Als u weet hoe u dat moet doen, moet u, nadat u 911 hebt gebeld, een noodreanimatie uitvoeren.
Sommige symptomen, samen met ademhalingsmoeilijkheden, kunnen duiden op een ernstig probleem. Deze problemen kunnen wijzen op een angina-aanval, zuurstofgebrek of een hartaanval. Symptomen om op te letten zijn onder meer:
- koorts
- pijn of druk op de borst
- piepende ademhaling
- beklemmend gevoel in de keel
- een blaffende hoest
- kortademigheid waarbij u constant rechtop moet zitten
- kortademigheid die u 's nachts wakker maakt
Ademhalingsmoeilijkheden bij jonge kinderen
Baby's en jonge kinderen hebben vaak ademhalingsmoeilijkheden als ze ademhalingsvirussen hebben. Ademhalingssymptomen komen vaak voor omdat kleine kinderen niet weten hoe ze hun neus en keel moeten opruimen. Er zijn verschillende aandoeningen die kunnen leiden tot ernstigere ademhalingsmoeilijkheden. De meeste kinderen herstellen van deze aandoeningen met de juiste behandeling.
Kruis
Kroep is een luchtwegaandoening die meestal wordt veroorzaakt door een virus. Kinderen tussen de leeftijd van 6 maanden en 3 jaar worden beschouwd als de meest waarschijnlijke kroep, maar kunnen zich ontwikkelen bij oudere kinderen. Het begint meestal met symptomen die lijken op verkoudheid.
Het belangrijkste symptoom van de ziekte is een luide, blaffende hoest. Ademhalingsmoeilijkheden kunnen het gevolg zijn van het vaak hoesten. Dit gebeurt vaak 's nachts, waarbij de eerste en tweede nacht hoesten meestal de ergste zijn. De meeste gevallen van kroep verdwijnen binnen een week.
Voor sommige meer ernstige gevallen kan medische noodhulp nodig zijn.
Bronchiolitis
Bronchiolitis is een virale longinfectie die vaak voorkomt bij baby's jonger dan 6 maanden oud. Het respiratoir syncytieel virus (RSV) is de meest voorkomende oorzaak van dit probleem. De ziekte kan in eerste instantie lijken op verkoudheid, maar binnen een paar dagen kan deze worden gevolgd door:
- hoesten
- snel ademhalen
- piepende ademhaling
Het zuurstofgehalte kan vrij laag worden en kan behandeling in het ziekenhuis vereisen. In de meeste gevallen worden baby's binnen 7 tot 10 dagen beter.
Uw kind heeft medische hulp nodig als het:
- een toegenomen of aanhoudende ademhalingsmoeilijkheid hebben
- nemen meer dan 40 ademhalingen per minuut
- moet rechtop zitten om te ademen
- hebben intrekkingen, wanneer de huid van de borst tussen de ribben en de nek bij elke ademhaling wegzakt
Als uw kind een hartaandoening heeft of te vroeg is geboren, moet u medische hulp inroepen zodra u merkt dat het ademhalingsmoeilijkheden heeft.
Hoe wordt dit gediagnosticeerd?
Uw arts zal de onderliggende oorzaak van uw ademhalingsmoeilijkheden moeten bepalen. Ze zullen je vragen hoe lang je het probleem hebt, of het nu mild of intens is, en of fysieke inspanning het erger maakt.
Na het bekijken van uw medische geschiedenis, zal uw arts uw luchtwegpassages, longen en hart onderzoeken.
Afhankelijk van de bevindingen van uw lichamelijk onderzoek, kan uw arts een of meer diagnostische tests aanbevelen, waaronder:
- bloedtesten
- thoraxfoto
- CT-scan
- elektrocardiogram (ECG of ECG)
- echocardiogram
- longfunctietesten
Uw arts kan u ook inspanningstesten laten uitvoeren om te zien hoe uw hart en longen reageren op lichamelijke inspanning.
Welke behandelingsmogelijkheden zijn er?
Behandelingen voor ademhalingsmoeilijkheden zijn afhankelijk van de onderliggende oorzaak.
Veranderingen in levensstijl
Als een verstopte neus, te hard oefenen of wandelen op grote hoogte uw symptomen veroorzaakt, zal uw ademhaling waarschijnlijk weer normaal worden als u anderszins gezond bent. De tijdelijke symptomen verdwijnen zodra uw verkoudheid verdwijnt, u stopt met trainen of terugkeert naar een lagere hoogte.
Stressvermindering
Als stress uw ademhalingsproblemen veroorzaakt, kunt u stress verminderen door coping-mechanismen te ontwikkelen. Slechts een paar manieren om stress te verlichten zijn:
- meditatie
- begeleiding
- oefening
Luisteren naar ontspannende muziek of praten met een vriend kan u ook helpen bij het resetten en opnieuw scherpstellen.
Medicatie
Sommige ademhalingsmoeilijkheden zijn symptomen van ernstige hart- en longaandoeningen. In deze gevallen zal uw arts medicijnen en andere behandelingen voorschrijven. Als u bijvoorbeeld astma heeft, moet u mogelijk onmiddellijk na inhalatieproblemen een inhalator gebruiken.
Als u allergieën heeft, kan uw arts een antihistaminicum voorschrijven om de allergische reactie van uw lichaam te verminderen. Uw arts kan ook aanbevelen om allergietriggers zoals stof of pollen te vermijden.
In extreme gevallen heeft u mogelijk zuurstoftherapie, een beademingsmachine of andere behandeling en monitoring in een ziekenhuis nodig.
Als uw kind milde ademhalingsmoeilijkheden heeft, kunt u naast de behandeling door een arts ook wat rustgevende huismiddeltjes proberen.
Koele of vochtige lucht kan helpen, dus neem je kind mee naar buiten in de nachtlucht of in een stomende badkamer. U kunt ook proberen om een koele luchtbevochtiger te gebruiken terwijl uw kind slaapt.
Q&A
Vraag:
Wat zijn enkele acties die ik kan ondernemen om mijn ademhaling te vertragen of diepere ademhalingen te halen terwijl ik wacht op medische hulp?
EEN:
Het belangrijkste is om kalm te blijven en je te concentreren op het vertragen van je ademhaling. Concentreer je op diep ademhalen. Maak strakke of beperkende kleding los. Zit rechtop op de grond, een stoel of een bank zodat je niet valt als je het bewustzijn verliest. Als er een omgevingsoorzaak is, zoals rook of chemicaliën, ga dan weg van het gebied. Als u ademhalingsmedicatie heeft, zoals een inhalator, gebruik deze dan zoals voorgeschreven. Eet of drink niets.
Judith Marcin, MDAnswers vertegenwoordigen de mening van onze medische experts. Alle inhoud is strikt informatief en mag niet worden beschouwd als medisch advies.
