Overzicht
Slaapapneu bij kinderen is een slaapstoornis waarbij een kind korte adempauzes heeft tijdens het slapen.
Er wordt aangenomen dat 1 tot 4 procent van de kinderen in de Verenigde Staten slaapapneu heeft. De leeftijd van kinderen met deze aandoening varieert, maar veel van hen zijn tussen de 2 en 8 jaar oud, volgens de American Sleep Apnea Association.
Er zijn twee soorten slaapapneu bij kinderen. Obstructieve slaapapneu wordt veroorzaakt door een verstopping in de achterkant van de keel of neus. Dit is het meest voorkomende type.
Het andere type, centrale slaapapneu, treedt op wanneer het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor de ademhaling niet goed functioneert. Het stuurt de ademhalingsspieren niet de normale signalen om te ademen.
Een verschil tussen de twee soorten apneu is de hoeveelheid snurken. Snurken kan optreden bij centrale slaapapneu, maar het is veel prominenter bij obstructieve slaapapneu omdat het verband houdt met obstructie van de luchtwegen.
Symptomen van slaapapneu bij kinderen
Behalve snurken zijn de symptomen van obstructieve en centrale slaapapneu in principe hetzelfde.
Veel voorkomende symptomen van slaapapneu bij kinderen tijdens de nacht zijn:
- luid snurken
- hoesten of stikken tijdens het slapen
- ademen door de mond
- slaap verschrikkingen
- bedplassen
- pauzeert bij het ademen
- slapen in vreemde posities
Symptomen van slaapapneu komen echter niet alleen 's nachts voor. Als uw kind door deze aandoening onrustig slaapt, kunnen de symptomen overdag zijn:
- vermoeidheid
- moeite met wakker worden in de ochtend
- overdag in slaap vallen
Houd er rekening mee dat baby's en jonge kinderen met slaapapneu mogelijk niet snurken, vooral degenen met centrale slaapapneu. Soms is het enige teken van slaapapneu in deze leeftijdsgroep een onrustige of gestoorde slaap.
Effecten van onbehandelde slaapapneu bij kinderen
Onbehandelde slaapapneu leidt tot langdurige verstoorde slaap, wat resulteert in chronische vermoeidheid overdag. Een kind met onbehandelde slaapapneu kan moeite hebben met opletten op school. Dit kan leerproblemen en slechte academische prestaties veroorzaken.
Sommige kinderen ontwikkelen ook hyperactiviteit, waardoor ze een verkeerde diagnose krijgen met aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD). Naar schatting kunnen
symptomen van obstructieve slaapapneu aanwezig zijn bij maximaal 25 procent van de kinderen met de diagnose ADHD.
Deze kinderen kunnen het ook moeilijk hebben om sociaal en academisch te gedijen. In ernstigere gevallen is slaapapneu verantwoordelijk voor groei en cognitieve vertragingen en hartproblemen.
Onbehandelde slaapapneu kan een hoge bloeddruk veroorzaken, waardoor het risico op een beroerte en een hartaanval toeneemt. Het kan ook worden geassocieerd met obesitas bij kinderen.
Oorzaken van slaapapneu bij kinderen
Bij obstructieve slaapapneu storten de spieren in de achterkant van de keel in tijdens het slapen, waardoor het moeilijker wordt voor een kind om te ademen.
De oorzaak van obstructieve slaapapneu bij kinderen verschilt vaak van de oorzaak bij volwassenen. Obesitas is een belangrijke trigger bij volwassenen. Overgewicht kan ook bijdragen aan obstructieve slaapapneu bij kinderen. Maar bij sommige kinderen wordt het meestal veroorzaakt door vergrote amandelen of adenoïden. Het extra weefsel kan hun luchtweg geheel of gedeeltelijk blokkeren.
Sommige kinderen lopen risico op deze slaapstoornis. Risicofactoren voor slaapapneu bij kinderen zijn:
- een familiegeschiedenis van slaapapneu hebben
- overgewicht of obesitas zijn
- bepaalde medische aandoeningen hebben (hersenverlamming, Downsyndroom, sikkelcelziekte, afwijkingen in de schedel of het gezicht)
- geboren worden met een laag geboortegewicht
- een grote tong hebben
Enkele dingen die centrale slaapapneu kunnen veroorzaken zijn:
- sommige medische aandoeningen, zoals hartfalen en beroertes
- te vroeg geboren worden
- enkele aangeboren afwijkingen
- sommige medicijnen, zoals opioïden
Diagnose van slaapapneu bij kinderen
Het is belangrijk om een arts te raadplegen als u slaapapneu bij uw kind vermoedt. Uw kinderarts kan u doorverwijzen naar een slaapspecialist.
Om slaapapneu goed te diagnosticeren, zal de arts vragen stellen over de symptomen van uw kind, lichamelijk onderzoek uitvoeren en een slaaponderzoek plannen.
Voor de slaapstudie brengt uw kind de nacht door in een ziekenhuis of een slaapkliniek. Een slaaptechnicus plaatst testsensoren op hun lichaam en controleert vervolgens gedurende de nacht het volgende:
- hersengolven
- zuurstofniveau
- hartslag
- spieractiviteit
- ademhalingspatroon
Als uw arts niet zeker weet of uw kind een volledige slaapstudie nodig heeft, is een andere optie een oximetrietest. Deze test (thuis afgerond) meet de hartslag van uw kind en de hoeveelheid zuurstof in het bloed tijdens het slapen. Dit is een eerste screeningstool om te zoeken naar tekenen van slaapapneu.
Op basis van de resultaten van de oximetrietest kan uw arts een volledig slaaponderzoek aanbevelen om de diagnose slaapapneu te bevestigen.
Naast het slaaponderzoek kan uw arts een elektrocardiogram plannen om hartaandoeningen uit te sluiten. Deze test registreert de elektrische activiteit in het hart van uw kind.
Adequate tests zijn belangrijk omdat slaapapneu soms over het hoofd wordt gezien bij kinderen. Dit kan gebeuren wanneer een kind geen typische symptomen van de aandoening vertoont.
In plaats van bijvoorbeeld te snurken en overdag dutjes te doen, kan een kind met slaapapneu hyperactief, prikkelbaar worden en stemmingswisselingen ontwikkelen, wat resulteert in de diagnose van een gedragsprobleem.
Zorg er als ouder voor dat u de risicofactoren voor slaapapneu bij kinderen kent. Als uw kind voldoet aan de criteria voor slaapapneu en tekenen vertoont van hyperactiviteit of gedragsproblemen, overleg dan met uw arts over een slaaponderzoek.
Behandeling voor slaapapneu bij kinderen
Er zijn geen richtlijnen die bespreken wanneer slaapapneu moet worden behandeld bij kinderen die door iedereen worden geaccepteerd. Voor milde slaapapneu zonder symptomen, kan uw arts ervoor kiezen om de aandoening niet te behandelen, althans niet meteen.
Sommige kinderen ontgroeien slaapapneu. Uw arts kan dus een tijdje hun toestand controleren om te zien of er enige verbetering is. De voordelen hiervan moeten worden afgewogen tegen het risico van complicaties op lange termijn door onbehandelde slaapapneu.
Topische neussteroïden kunnen bij sommige kinderen worden voorgeschreven om verstopte neus te verlichten. Deze medicijnen zijn onder andere fluticason (Dymista, Flonase, Xhance) en budesonide (Rhinocort). Ze mogen slechts tijdelijk worden gebruikt totdat de congestie is verdwenen. Ze zijn niet bedoeld voor langdurige behandeling.
Wanneer vergrote amandelen of adenoïden obstructieve slaapapneu veroorzaken, wordt chirurgische verwijdering van de amandelen en adenoïden meestal uitgevoerd om de luchtweg van uw kind te openen.
In geval van obesitas kan uw arts fysieke activiteit en dieet aanbevelen om slaapapneu te behandelen.
Wanneer slaapapneu ernstig is of niet verbetert met verbetering van de initiële behandeling (dieet en operatie voor obstructieve slaapapneu en dieet en behandeling van onderliggende aandoeningen voor centrale slaapapneu), heeft uw kind mogelijk continue positieve luchtwegdruktherapie nodig (of CPAP-therapie).
Tijdens CPAP-therapie draagt uw kind tijdens het slapen een masker dat zijn neus en mond bedekt. De machine zorgt voor een continue luchtstroom om hun luchtwegen open te houden.
CPAP kan de symptomen van obstructieve slaapapneu helpen, maar kan het niet genezen. Het grootste probleem met CPAP is dat kinderen (en volwassenen) vaak niet graag elke avond een volumineus gezichtsmasker dragen, dus stoppen ze ermee.
Er zijn ook tandheelkundige mondstukken die kinderen met obstructieve slaapapneu tijdens het slapen kunnen dragen. Deze apparaten zijn ontworpen om de kaak naar voren te houden en de luchtwegen open te houden. CPAP is over het algemeen effectiever, maar kinderen hebben de neiging de mondstukken beter te verdragen, dus zullen ze het vaker elke avond gebruiken.
Mondstukken helpen niet elk kind, maar ze kunnen een optie zijn voor oudere kinderen die geen botgroei in het gezicht meer ervaren.
Een apparaat dat een niet-invasief beademingsapparaat met positieve druk (NIPPV) wordt genoemd, werkt mogelijk beter voor kinderen met centrale slaapapneu. Met deze machines kan een ademhalingsfrequentie worden ingesteld. Dit zorgt ervoor dat elke minuut een bepaald aantal ademhalingen wordt gedaan, zelfs zonder een signaal om te ademen vanuit de hersenen.
Apneu-alarmen kunnen worden gebruikt voor zuigelingen met centrale slaapapneu. Het klinkt een alarm wanneer er een apneu-episode optreedt. Hierdoor wordt het kind wakker en stopt de apneus. Als de baby het probleem ontgroeit, is het alarm niet meer nodig.
Wat zijn de vooruitzichten?
Slaapapneu-behandeling werkt voor veel kinderen. Chirurgie elimineert obstructieve symptomen van slaapapneu bij ongeveer 70 tot 90 procent van de kinderen met vergrote amandelen en adenoïden. Evenzo zien sommige kinderen met beide soorten slaapapneu een verbetering van hun symptomen bij gewichtsbeheersing of het gebruik van een CPAP-apparaat of een oraal apparaat.
Indien onbehandeld, kan slaapapneu verergeren en de levenskwaliteit van uw kind verstoren. Het kan voor hen moeilijk worden om zich op school te concentreren en door deze aandoening lopen ze het risico op levensbedreigende complicaties zoals een beroerte of hartaandoeningen.
Als u luid snurken, adempauzes tijdens het slapen, hyperactiviteit of ernstige vermoeidheid overdag bij uw kind waarneemt, neem dan contact op met uw arts en bespreek de mogelijkheid van slaapapneu.
