Hoe wordt syfilis gediagnosticeerd?
Twee tests - bekend als donkerveldmicroscopie en directe fluorescerende antilichaamtests - kunnen syfilis definitief diagnosticeren. Geen van deze tests is echter algemeen beschikbaar omdat ze worden gebruikt om monsters van orale laesies te analyseren en, wanneer bekeken onder een microscoop, sommige van de bacteriën die normaal in de mond en keel worden aangetroffen, sterk lijken op Treponema pallidum, de bacterie die syfilis veroorzaakt. Als gevolg hiervan kan het onderzoeken van materiaal dat is verkregen uit orale laesies leiden tot vals-positieve resultaten (waarbij de persoon ten onrechte wordt geïnfecteerd bevonden). Daarom gebruiken artsen bloedonderzoek (serologie) om syfilis te diagnosticeren. Deze tests zijn bedoeld om antilichamen tegen een infectieus agens te detecteren. (Uw immuunsysteem produceert antilichamen die specifiek zijn voor een organisme dat uw lichaam is binnengedrongen; het is de taak van de antilichamen om dat organisme te doden). Als je syfilis hebt,uw bloed zal antilichamen tegen T. pallidum bevatten.
Treponemal en niet-reponemale tests
Er zijn twee soorten serologische tests voor syfilis, treponemal en non-reponemal. Treponemal-tests identificeren specifiek antilichamen gericht tegen T. pallidum. Interessant is dat, hoewel dit antilichaam bewijst dat uw lichaam mobiliseert uit zelfverdediging, het de progressie van de ziekte niet remt of immuniteit biedt tegen herinfectie. In ieder geval geven de bevindingen van verschillende soorten treponemale tests weer hoeveel antilichaam in het bloed aanwezig is, wat de mate van ziekteactiviteit bepaalt.
Niet-spontane tests gaan over het detecteren van infectie op een meer indirecte manier. Ze gebruiken cardiolipine, een stof die voorkomt in hartweefsel. Patiënten met syfilis vormen steevast antilichamen tegen cardiolipine. Maar vals-positieve niet-reponemale tests kunnen voorkomen bij patiënten die zwanger zijn, intraveneuze drugsgebruikers zijn, auto-immuunziekten hebben zoals systemische lupus erythematosus of onlangs een virale infectie hebben gehad. Wanneer dit soort tests tot positieve bevindingen leiden, moet dit worden bevestigd met een treponemal-test.
Analyse van hersenvocht
Elke patiënt met syfilis die tekenen heeft die erop wijzen dat de infectie neurologische effecten veroorzaakt, moet een hersenvochtonderzoek ondergaan. Tekenen of symptomen die wijzen op neurologische betrokkenheid zijn onder meer visuele of gehoorveranderingen, onvermogen om de spieren van het gezicht of de ogen te bewegen, verlies van gevoel in het gezicht, hoofdpijn, stijve nek of koorts. Het hersenvocht wordt geproduceerd in de hersenen en baadt de hersenen en het ruggenmerg. Een monster van deze vloeistof voor analyse wordt verkregen via een naald in de onderrug (lumbaalpunctie). Deze naald doorboort de beschermende bedekking van het ruggenmerg, maar komt niet in het koord zelf.
Begrijpelijke evaluatie
Alle vrouwelijke patiënten met syfilis moeten een volledige evaluatie ondergaan, inclusief een bekkenonderzoek, om het stadium van de ziekte te bepalen. Als u de diagnose van deze infectie krijgt, moet u bovendien worden getest op andere seksueel overdraagbare aandoeningen, waaronder hiv.
Hoe moet syfilis worden behandeld?
Antibiotische behandeling
Penicilline G (Bicilline) is het meest gebruikte medicijn om syfilis te behandelen. Het is de enige behandeling die effectief is gebleken voor neurosyfilis of syfilitische infectie tijdens de zwangerschap; dat wil zeggen, het behandelt zowel de moeder als haar baby.
Als u zwanger bent en een voorgeschiedenis heeft van penicilline-allergie, moet u huidtesten ondergaan. Als huidtesten positief zijn, zult u dat zijn? ongevoelig gemaakt? en vervolgens behandeld met penicilline.
De meest recente behandelaanbevelingen van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) staan in onderstaande tabel.
Tabel 1. CDC-aanbevelingen voor behandeling van syfilis
| Stadium van ziekte | Voorkeursbehandeling | Alternatieve regelingen * |
|---|---|---|
| Primair, secundair of vroeg latent | Benzathine penicilline G 2,4 miljoen eenheden intramusculair als een enkele dosis | Doxycycline (Vibramycin) 100 mg oraal tweemaal daags of tetracycline (Sumycin) 500 mg oraal viermaal daags, elk gedurende twee weken |
| Laat-latent, latent van onbekende duur of tertiair | Benzathine penicilline G 2,4 miljoen eenheden intramusculair eenmaal per week voor drie doses | Doxycycline (Vibramycin) 100 mg oraal tweemaal daags of tetracycline (Sumycin) 500 mg oraal viermaal daags, elk gedurende vier weken |
| Neurologisch of oogheelkundig | Penicilline G 3-4 miljoen eenheden intraveneus elke 4 uur gedurende 10-14 dagen OF procaine penicilline 2,4 miljoen eenheden intramusculair eenmaal daags en probenecide 500 mg oraal viermaal daags, elk 10-14 dagen | niet acceptabel |
Bron: Centers for Disease Control and Prevention (MMWR 1998; 47 (RR-1): 28-49) * Doxcycline en tetracycline zijn gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap.
Bron: Centers for Disease Control and Prevention (MMWR 1998; 47 (RR-1): 28-49) * Doxcycline en tetracycline zijn gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap.
Erytromycine, eenmaal gebruikt als alternatieve behandeling, is minder effectief dan andere middelen en wordt niet langer aanbevolen.
Mogelijke bijwerkingen
Binnen een paar uur behandeling voor syfilis is er een kleine kans dat u de zogenaamde Jarisch-Herxheimer-reactie ontwikkelt, die koorts, koude rillingen, snelle hartslag, uitslag, spierpijn en hoofdpijn veroorzaakt. Dit is een allergische reactie op de afbraak van de spirocheten. Bij zwangere vrouwen kan deze reactie een vroegtijdige bevalling of een abnormale foetale hartslag omvatten. Bezorgdheid over deze mogelijkheid mag de behandeling echter niet voorkomen of vertragen.
Management van seksuele partners
Iedereen met wie u seksueel contact heeft gehad in de 90 dagen voordat u de diagnose kreeg van primaire, secundaire of vroeg latente syfilis, moet worden behandeld met hetzelfde regime dat wordt aanbevolen voor primaire syfilis. Als bij u laat-latente of tertiaire syfilis is vastgesteld, moet iedereen met wie u langdurig seksueel contact heeft gehad een serologische evaluatie ondergaan en op basis van de resultaten worden behandeld.
Vervolgbehandeling
Vervolgbehandeling hangt af van het ziektestadium waarvoor u wordt behandeld.
- Als u wordt behandeld voor primaire of secundaire syfilis, wordt u lichamelijk onderzocht en herhaalt u de serologische tests zes maanden en opnieuw 12 maanden na de behandeling. Als testen niet wijst op een duidelijke afname van antilichamen tegen T. pallidum of als u aanhoudende of terugkerende tekenen van infectie heeft, is uw behandeling mislukt of bent u opnieuw geïnfecteerd. U wordt waarschijnlijk opnieuw behandeld volgens het regime voor laat latente syfilis.
- Als de behandeling is mislukt (geen herinfectie), wordt u beoordeeld op subklinische neurosyfilis, met behulp van de eerder beschreven lumbale punctieprocedure. U wordt ook getest op HIV-infectie.
- Als u wordt behandeld voor een latente ziekte, zult u zes, 12 en 24 maanden na de behandeling een lichamelijk onderzoek en serologische tests ondergaan. Herbehandeling en lumbaalpunctie worden aanbevolen als u tekenen of symptomen van een terugkerende infectie heeft of als uit testen blijkt dat de antistoffen hoog blijven.
- Als u wordt behandeld voor neurosyfilis, zult u elke zes maanden een herhaalde evaluatie van het hersenvocht ondergaan totdat de bevindingen normaal zijn. Uw arts zal voorstellen om u opnieuw te behandelen als het celgetal in het hersenvocht niet binnen zes maanden normaliseert.
HIV-geïnfecteerde patiënten
Syfilis treft 14 tot 36% van de personen met hiv. Hoewel een HIV-infectie het immuunsysteem nadelig beïnvloedt, zijn serologische tests nog steeds nuttig voor de diagnose van syfilis bij deze patiënten. Patiënten die met HIV zijn geïnfecteerd, hebben een grotere kans om de behandeling voor syfilis te mislukken en het aantal neurosyfilis is hoger in deze populatie. Desalniettemin verandert de aanbevolen behandeling van syfilis niet als u gelijktijdig besmet bent met hiv.
Hiv-geïnfecteerde patiënten die voor syfilis worden behandeld, moeten het eerste jaar na de behandeling en opnieuw 24 maanden na de behandeling om de drie maanden een lichamelijk onderzoek en serologische tests ondergaan. Omdat patiënten met gelijktijdige infectie een hoger risico op complicaties lopen, zullen artsen eerder een lumbaalpunctie uitvoeren dan bij andere patiënten.
Wat is er nieuw en in opkomst?
Zoals eerder vermeld, is erytromycine (Ery-Tab) een antibioticum dat eerder werd gebruikt als alternatieve behandeling voor syfilis, maar het wordt niet langer aanbevolen. Een verwant maar nieuwer antibioticum, azithromycine (Zithromax), kan worden aanbevolen als alternatief middel wanneer de CDC de volgende reeks behandelingsrichtlijnen publiceert. Omdat azithromycine slechts eenmaal per dag wordt toegediend, kan het een doseringsvoordeel bieden ten opzichte van de momenteel aanbevolen alternatieve middelen, doxycycline en tetracycline.
Het is belangrijk om te onthouden dat penicilline (PenVK) in bepaalde situaties, zoals zwangerschap of neurosyfilis, de enige behandeling is waarvan bewezen is dat deze effectief is, en dit middel moet zelfs worden gebruikt voor mensen met een voorgeschiedenis van penicilline-allergie.
Kan syfilis worden voorkomen?
Er is geen vaccin tegen syfilis. Preventie richt zich daarom op twee kwesties:
- voorlichting over veiligere seksuele praktijken (onthouding, monogamie en het gebruik van condooms en zaaddodende middelen); en
- identificatie en behandeling van geïnfecteerde personen om overdracht naar anderen te voorkomen.
