Overzicht
Babesia is een kleine parasiet die je rode bloedcellen infecteert. Infectie met Babesia wordt babesiose genoemd. De parasitaire infectie wordt meestal overgedragen door een tekenbeet.
Babesiose komt vaak tegelijk met de ziekte van Lyme voor. De teek die de Lyme-bacterie draagt, kan ook worden geïnfecteerd met de Babesia-parasiet.
Symptomen en complicaties
De ernst van de symptomen van babesiose kan variëren. Mogelijk hebt u helemaal geen symptomen of heeft u lichte griepachtige symptomen. Sommige gevallen kunnen ernstige, levensbedreigende complicaties veroorzaken.
Een Babesia-infectie begint meestal met hoge koorts, koude rillingen, spier- of gewrichtspijn en vermoeidheid. Minder vaak voorkomende symptomen zijn:
- ernstige hoofdpijn
- buikpijn
- misselijkheid
- blauwe plekken op de huid
- geelverkleuring van uw huid en ogen
- stemmingswisselingen
Naarmate de infectie vordert, kunt u pijn op de borst of heup, kortademigheid en doorweekt zweten krijgen.
Het is mogelijk om besmet te raken met Babesia en geen symptomen te hebben. Een terugkerende hoge koorts is soms een teken van niet-gediagnosticeerde babesiose.
Complicaties kunnen zijn:
- zeer lage bloeddruk
- leverproblemen
- afbraak van rode bloedcellen, bekend als hemolytische anemie
- nierfalen
- hartfalen
Oorzaken van babesiose?
Babesiose wordt veroorzaakt door infectie met een malaria-achtige parasiet van het geslacht Babesia. De Babesia-parasiet kan ook Nuttalia worden genoemd.
De parasiet groeit en reproduceert zich in de rode bloedcellen van de geïnfecteerde persoon of het dier en veroorzaakt vaak hevige pijn als gevolg van het scheuren van rode bloedcellen.
Er zijn meer dan 100 soorten van de Babesia-parasiet. In de Verenigde Staten is Babesia microti de meest voorkomende soort om mensen te infecteren, volgens de Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Andere stammen kunnen infecteren:
- vee
- paarden
- schapen
- varkens
- geiten
- honden
Hoe het wordt overgedragen
De meest gebruikelijke manier om Babesia op te lopen is een beet van een geïnfecteerde teek.
Babesia microti-parasieten leven in de darm van de zwartpoot- of hertentik (Ixodes scapularis). De teek hecht zich aan het lichaam van witvoetmuizen en andere kleine zoogdieren en brengt de parasiet over op het bloed van de knaagdieren.
Nadat de teek zijn maaltijd van het bloed van het dier heeft opgegeten, valt hij af en wacht tot hij door een ander dier wordt opgepikt.
Het witstaarthert is een veel voorkomende drager van de hertenteek. Het hert zelf is niet besmet.
Na het vallen van het hert, zal de teek meestal op een grassprietje, een lage tak of bladafval rusten. Als je er tegenaan veegt, kan het aan je schoen, sok of ander kledingstuk worden bevestigd. De teek klimt dan omhoog, op zoek naar een stukje open huid.
Je zult de tekenbeet waarschijnlijk niet voelen en je ziet het misschien niet eens. Dat komt omdat de meeste infecties bij de mens in het voorjaar en de zomer worden verspreid door teken in het nimfstadium. Tijdens deze fase zijn de teken ongeveer de grootte en kleur van een maanzaad.
Naast een tekenbeet kan deze infectie ook via besmette bloedtransfusies of via overdracht van een besmette zwangere vrouw op haar foetus verlopen. Meer zelden kan het ook worden overgedragen via een orgaantransplantatie.
Risicofactoren
Mensen zonder milt of een verzwakt immuunsysteem lopen een groter risico. Babesiose kan voor deze mensen een levensbedreigende aandoening zijn. Oudere volwassenen, vooral degenen met andere gezondheidsproblemen, lopen ook een hoger risico.
Het verband tussen babesiose en de ziekte van Lyme
Dezelfde teek die de Babesia-parasiet draagt, kan ook de kurkentrekkervormige bacteriën dragen die verantwoordelijk zijn voor de ziekte van Lyme.
Uit een onderzoek uit 2016 bleek dat tot een vijfde van de mensen met de diagnose Lyme ook besmet was met Babesia. Onderzoekers ontdekten ook dat de babesiose vaak niet gediagnosticeerd werd.
Volgens de CDC komen de meeste gevallen van babesiose voor in New England, New York, New Jersey, Wisconsin en Minnesota. Dit zijn staten waar de ziekte van Lyme ook voorkomt, hoewel Lyme ook elders voorkomt.
De symptomen van babesiose zijn vergelijkbaar met die van de ziekte van Lyme. Co-infectie met Lyme en Babesia kan ervoor zorgen dat de symptomen van beide ernstiger zijn.
Hoe babesiose wordt gediagnosticeerd
Babesiose kan moeilijk te diagnosticeren zijn.
In de vroege stadia kunnen Babesia-parasieten worden gedetecteerd door een bloedmonster onder een microscoop te onderzoeken. Diagnose door bloeduitstrijkmicroscopie vergt veel tijd en expertise. Uitstrijkjes kunnen negatief zijn als er een zeer laag niveau van parasitemie in het bloed is, vooral in het begin van de ziekte, en het kan nodig zijn dat ze gedurende meerdere dagen worden herhaald.
Als u of uw arts babesiose vermoedt, kan uw arts verdere tests uitvoeren. Ze kunnen een indirecte fluorescerende antilichaamtest (IFA) op het bloedmonster bestellen. Moleculaire diagnostiek, zoals polymerasekettingreactie (PCR), kan ook op het bloedmonster worden gebruikt.
Behandeling
Babesia is een parasiet en reageert niet alleen op antibiotica. Behandeling vereist antiparasitaire geneesmiddelen, zoals die voor malaria. Atovaquon plus azitromycine wordt gebruikt voor de behandeling van de meeste milde tot matige gevallen en wordt gewoonlijk gedurende 7 tot 10 dagen ingenomen. Een alternatief regime is clindamycine plus kinine.
Behandeling van ernstige ziekte bestaat gewoonlijk uit azitromycine dat intraveneus wordt gegeven plus oraal atovaquon of clindamycine dat intraveneus wordt gegeven plus oraal kinine. Bij ernstige ziekte kunnen aanvullende ondersteunende maatregelen worden genomen, zoals bloedtransfusies.
Het is mogelijk dat recidieven optreden na de behandeling. Als u opnieuw symptomen heeft, moeten ze opnieuw worden behandeld. Sommige mensen, zoals mensen met een verzwakt immuunsysteem, moeten in eerste instantie mogelijk langer worden behandeld om de infectie te verwijderen.
Hoe u uw risico kunt verkleinen
Contact met teken vermijden is de beste preventie tegen zowel babesiose als de ziekte van Lyme. Als u naar bos- en weidegebieden gaat waar herten aanwezig zijn, neem dan preventieve maatregelen:
- Draag kleding behandeld met permethrin.
- Spuitafweermiddel met DEET op uw schoenen, sokken en blootgestelde gebieden.
- Draag een lange broek en shirts met lange mouwen. Stop je broekspijpen in je sokken om teken buiten te houden.
- Inspecteer je hele lichaam nadat je buiten bent geweest. Laat een vriend naar je rug en de achterkant van je benen kijken, vooral achter je knieën.
- Neem een douche en gebruik een borstel met lange steel op plekken die je niet kunt zien.
Een teek moet zich aan uw huid hechten voordat deze de ziekte kan overdragen. Het aanbrengen duurt meestal enkele uren nadat de teek in contact is gekomen met je huid of kleding. Zelfs als de teek zich hecht, duurt het nog enige tijd voordat hij de parasiet naar u kan overbrengen. Je hebt misschien wel 36 tot 48 uur de tijd. Dit geeft je de tijd om de teek te zoeken en te verwijderen.
Toch is het het beste om voorzichtig te zijn en onmiddellijk na binnenkomst op teken te controleren. Leer tips voor het correct verwijderen van teken.
Outlook
De hersteltijd van babesiose verschilt per persoon. Er is geen vaccin tegen babesiose. De CDC beveelt een behandeling van 7 tot 10 dagen aan met atovaquon en azithromycine voor niet-ernstige gevallen.
Sommige organisaties die zich bezighouden met de behandeling van de ziekte van Lyme, zijn ook gespecialiseerd in babesiose. Neem contact op met de International Lyme and Associated Diseases Society (ILADS) voor informatie over artsen die gespecialiseerd zijn in babesiose.
