Wat is ecchymose?
Ecchymose is de medische term voor de gewone blauwe plek. De meeste blauwe plekken ontstaan wanneer de bloedvaten in de buurt van het huidoppervlak worden beschadigd, meestal als gevolg van een verwonding. De kracht van de impact zorgt ervoor dat je bloedvaten openbarsten en bloed lekken. Dit bloed raakt vast onder de huid, waar het zich vormt tot een klein zwembad dat je huid paars, zwart of blauw maakt.
Nadat een bloedvat is gewond, komen bloedplaatjes in het bloed het stollingsproces helpen. Stolling voorkomt dat de gewonde bloedvaten meer bloed lekken en uw blauwe plek nog groter maakt. Sommige eiwitten in uw bloed, stollingsfactoren genoemd, helpen ook om het bloeden te stoppen, zodat het weefsel begint te genezen.
Hoe ziet ecchymose eruit?
Wat zijn de symptomen van ecchymose?
Het belangrijkste symptoom van ecchymose is een huidverkleuring groter dan 1 centimeter. Het gebied kan ook gevoelig en pijnlijk zijn om aan te raken. Je ecchymose zal van kleur veranderen en verdwijnen als je lichaam het bloed dat onder de huid verzamelde weer opneemt.
De voortgang van kleuren die u ziet, volgt meestal deze volgorde:
- rood of paars
- zwart of blauw
- bruin
- geel
Ecchymose komt vaak voor op uw armen en benen, omdat ze waarschijnlijk gewond raken. Blauwe plekken kunnen ook optreden wanneer u een bot belast of verstuikt, vooral in uw pols of enkel.
Oudere volwassenen kunnen pijnloze blauwe plekken op hun onderarmen en handen zien. Naarmate je ouder wordt, wordt je huid dunner. Als u een dunne huid heeft, barsten uw bloedvaten gemakkelijker, wat leidt tot vaker blauwe plekken. Omdat de blessure zo klein is, doen deze blauwe plekken meestal geen pijn.
De huid rond uw ogen is ook erg dun, waardoor u waarschijnlijk blauwe plekken krijgt. Ecchymose rond de oogkas is beter bekend als een blauw oog.
Wat veroorzaakt ecchymose?
Ecchymose wordt meestal veroorzaakt door een verwonding, zoals een stoot, klap of val. Door deze impact kan een bloedvat openbarsten, lekkend bloed onder de huid, waardoor een blauwe plek ontstaat.
Hoewel blauwe plekken heel vaak voorkomen en bijna iedereen treffen, hebben vrouwen de neiging ze gemakkelijker te krijgen dan anderen.
Als u regelmatig blauwe plekken op uw lichaam aantreft maar u zich niet kunt herinneren dat u gewond bent geraakt, kan er een onderliggende oorzaak zijn. Veel medicijnen worden geassocieerd met verhoogde bloedingen en blauwe plekken, waaronder:
- bloedverdunners, zoals aspirine of warfarine (Coumadin, Jantoven)
- antibiotica
- corticosteroïden
- voedingssupplementen, waaronder ginkgo biloba
Soms is gemakkelijk blauwe plekken een teken van een ernstigere medische aandoening, zoals een bloedingsstoornis. Er zijn minstens 28 aandoeningen die gemakkelijk blauwe plekken kunnen veroorzaken.
Raadpleeg uw arts als u:
- hebben vaak grote blauwe plekken
- hebben grote, onverklaarbare blauwe plekken
- gemakkelijk blauwe plekken krijgen en een persoonlijke of familiegeschiedenis van ernstige bloedingen hebben
- beginnen plotseling gemakkelijk blauwe plekken te krijgen, vooral na het starten van een nieuw medicijn
Hoe wordt ecchymose gediagnosticeerd?
Uw arts kan ecchymose meestal diagnosticeren door er gewoon naar te kijken. Als uw letsel ernstig is, kan uw arts een röntgenfoto bestellen om er zeker van te zijn dat er geen botbreuken zijn
Als ze de oorzaak van uw blauwe plek niet kunnen achterhalen, kan uw arts een bloedtest uitvoeren om uw bloedplaatjesniveaus te controleren. Ze kunnen ook een coagulatietest doen om te zien hoe goed uw bloed stolt en hoe lang het duurt om dit te doen.
Gerelateerde voorwaarden
Naast ecchymose zijn er nog twee andere soorten bloedingen in de huid. U kunt meestal achterhalen welk type bloeding u heeft door naar de grootte, locatie en ernst van de markering te kijken.
Purpura
Purpura verwijst naar donkerpaarse vlekken of plekken met een diameter tussen 4 en 10 millimeter. Het heeft de neiging om een meer gedefinieerde grens te hebben dan ecchymose en lijkt soms meer op uitslag dan op een blauwe plek. In tegenstelling tot ecchymose, wordt purpura niet veroorzaakt door geweld door een blessure. In plaats daarvan wordt het meestal veroorzaakt door een infectie, medicijnen of problemen met de bloedstolling.
Petechiae
Petechiae zijn zeer kleine plekjes op je huid die paars, rood of bruin kunnen zijn. Ze worden veroorzaakt door gebarsten haarvaatjes, kleine bloedvaatjes, en ze verschijnen in groepen. Net als purpura lijken petechiae meer op uitslag en zijn ze meestal het gevolg van medicatie of een onderliggende aandoening.
Hoe wordt ecchymose behandeld?
Ecchymose geneest meestal binnen twee tot drie weken vanzelf. De blessure die de blauwe plek veroorzaakte, kan langer duren om te genezen, vooral als het om gebroken botten gaat.
Mogelijk kunt u het genezingsproces versnellen met de volgende huismiddeltjes:
- het aanbrengen van een ijspak in de eerste 24 tot 48 uur na de eerste verwonding
- het getroffen gebied rusten
- gewonde ledematen boven uw hart heffen om pijnlijke zwelling te voorkomen
- meerdere keren per dag een warmtepak gebruiken 48 uur na het letsel
- het nemen van niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen, zoals ibuprofen (Advil), om pijnlijke zwelling te verminderen
Kan ik ecchymose voorkomen?
Blauwe plekken zijn normaal en onmogelijk te vermijden, maar er zijn dingen die u kunt doen om uw risico te verlagen. Deze tips zijn vooral belangrijk als u een aandoening heeft waardoor u sneller blauwe plekken krijgt:
- draag beschermende uitrusting tijdens het sporten
- houd vloeren en looppaden vrij van puin om vallen te voorkomen
- laat nooit items achter op een trap
- meubilair zo herschikken dat de kans op stoten kleiner wordt
- houd een nachtlampje aan in uw slaapkamer en badkamer
- gebruik de zaklamp op uw mobiele telefoon of bevestig een klein lampje aan uw sleutels zodat u kunt zien in slecht verlichte gebieden
Leven met ecchymose
Ecchymose geneest meestal binnen enkele weken vanzelf. Als u het gevoel heeft dat u meer blauwe plekken heeft dan normaal of onverklaarbare blauwe plekken opmerkt, neem dan contact op met uw arts. Mogelijk hebt u een onderliggende aandoening die moet worden behandeld.
