Het periost is een vliezig weefsel dat de oppervlakken van je botten bedekt. De enige gebieden die het niet bedekt, zijn die omgeven door kraakbeen en waar pezen en ligamenten aan bot hechten.
Het periost bestaat uit twee verschillende lagen en is erg belangrijk voor zowel het herstellen als het laten groeien van botten.
Periosteumfunctie en anatomie
Binnenste laag
De binnenste laag van het periosteum wordt ook wel het cambrium genoemd. Het bevat osteoblastcellen.
Osteoblasten zijn botvormende cellen. Ze zijn erg belangrijk tijdens de foetale en kinderfasen van het leven wanneer botweefsel nog in ontwikkeling is. Als gevolg hiervan is de binnenste laag van het periosteum dik en rijk aan osteoblasten bij de foetus en tijdens de vroege kinderjaren.
De binnenste laag van het periosteum wordt met de jaren dunner. Dit uitdunnen begint in de kindertijd en gaat door tot op volwassen leeftijd. In veel gevallen wordt de binnenste laag zo dun dat het moeilijk te onderscheiden is van de buitenste laag van het periost.
Als een botbreuk optreedt in volwassen bot, kunnen osteoblasten nog steeds worden gestimuleerd om het letsel te herstellen. Maar de snelheid van regeneratie zal langzamer zijn dan bij een kind.
Buitenste laag
De buitenste laag van het periost is meestal gemaakt van elastisch vezelmateriaal, zoals collageen. Het bevat ook bloedvaten en zenuwen.
De bloedvaten van het periosteum dragen bij aan de bloedtoevoer naar de botten van het lichaam. Ze kunnen overgaan in de dichte en compacte laag botweefsel eronder, de botcortex genoemd.
Bloedvaten komen het bot binnen via kanalen die Volkmann-kanalen worden genoemd en die loodrecht op het bot liggen. Van daaruit komen de bloedvaten in een andere groep kanalen, de Haversiaanse kanalen, die over de lengte van het bot lopen.
De zenuwen van het periosteum registreren pijn wanneer het weefsel gewond of beschadigd is. Sommige zenuwen van het periosteum reizen langs de bloedvaten naar het bot, hoewel veel in de buitenste laag van het periost blijven.
Periosteum voorwaarden
Periostitis
Periostitis is een ontsteking van uw periost. Het wordt veroorzaakt door overmatig gebruik of herhaalde stress op spieren en bindweefsel.
Het wordt vaak geassocieerd met scheenbeenspalken, een pijnlijke aandoening die de neiging heeft om hardlopers en dansers te treffen. Scheenbeenspalken kunnen ook voorkomen wanneer u een nieuw oefenprogramma start of de intensiteit van uw gebruikelijke trainingen verhoogt.
Als u periostitis heeft, merkt u mogelijk dat u pijn of gevoeligheid heeft in het getroffen gebied. Er kan ook wat zwelling zijn.
Uw arts kan periostitis meestal diagnosticeren door een lichamelijk onderzoek en het doornemen van uw medische geschiedenis. In sommige gevallen kunnen ze beeldvormende tests gebruiken, zoals een röntgenfoto, om andere aandoeningen, zoals stressfracturen, uit te sluiten.
Het behandelen van periostitis kan inhouden:
- Het getroffen gebied laten rusten. Neem een pauze van alle activiteiten die pijn of ongemak veroorzaken in het gebied dat wordt getroffen door periostitis. Herhalende activiteiten die de aandoening veroorzaakten, kunnen leiden tot een stressfractuur, wat veel langer kan duren om te genezen. Probeer je oefeningsroutine te concentreren op activiteiten met een lage impact terwijl je aan het genezen bent, zoals zwemmen.
- IJs aanbrengen op het gebied. Wikkel een ijspak in een handdoek en breng het meerdere keren per dag gedurende 15 tot 20 minuten aan op het getroffen gebied.
- Vrij verkrijgbare pijnstillers gebruiken. Als u last heeft van pijn of gevoeligheid van uw periostitis, neem dan een vrij verkrijgbare pijnstiller, zoals ibuprofen (Motrin, Advil) of paracetamol (Tylenol).
U kunt langzaam beginnen met het hervatten van uw normale activiteiten wanneer de pijn begint te verminderen, meestal binnen twee tot vier weken. Zorg ervoor dat u de duur en intensiteit van uw activiteiten geleidelijk verhoogt om te voorkomen dat u uzelf opnieuw verwondt.
Periosteal chondroma
Periosteal chondroma heeft betrekking op een niet-kankerachtige tumor in uw periosteum. Het is een zeldzame aandoening zonder bekende oorzaken. Deze tumoren komen meestal voor bij mensen onder de 30 jaar en treffen mannen vaker dan vrouwen.
Symptomen van periosteal chondroma kunnen zijn:
- een doffe pijn of gevoeligheid op of nabij de plaats van de tumor
- een massa die je kunt voelen
- een gebroken bot
De aandoening wordt meestal gediagnosticeerd met beeldvormende tests zoals röntgenfoto's, CT-scans of MRI-scans. Als deze niet veel laten zien, kan uw arts een biopsie uitvoeren. Dit omvat het nemen van een klein weefselmonster en het onder een microscoop bekijken.
Periosteal chondroma wordt meestal behandeld door de tumor operatief te verwijderen. Eenmaal verwijderd, komen deze tumoren zelden terug. De lengte van de herstelperiode hangt af van zowel de locatie van de tumor als de grootte. U moet het gebruik van het getroffen gebied tijdens het herstel beperken en ook geleidelijk terugkeren naar uw normale activiteiten.
