Als je iets koopt via een link op deze pagina, kunnen we een kleine commissie verdienen. Hoe dit werkt.
Overzicht
Orale spruw treedt op wanneer zich een schimmelinfectie in uw mond ontwikkelt. Het staat ook bekend als orale candidiasis, orofaryngeale candidiasis of gewoon spruw.
Orale spruw komt het meest voor bij zuigelingen en peuters. Het veroorzaakt witte of geelachtige bultjes op de binnenste wangen en tong. Die hobbels verdwijnen meestal met behandeling.
De infectie is doorgaans mild en veroorzaakt zelden ernstige problemen. Maar bij mensen met een verzwakt immuunsysteem kan het zich naar andere delen van het lichaam verspreiden en mogelijk ernstige complicaties veroorzaken.
Symptomen van spruw
In de vroege stadia veroorzaakt spruw mogelijk geen symptomen. Maar naarmate de infectie erger wordt, kunnen een of meer van de volgende symptomen optreden:
- witte of gele bultjes op je wangen, tong, amandelen, tandvlees of lippen
- lichte bloeding als de hobbels worden geschraapt
- pijn of brandend gevoel in uw mond
- een katoenachtig gevoel in je mond
- droge, gebarsten huid in de mondhoeken
- Moeite met slikken
- een slechte smaak in je mond
- een verlies van smaak
In sommige gevallen kan spruw uw slokdarm aantasten, hoewel dit niet vaak voorkomt. Dezelfde schimmel die spruw veroorzaakt, kan ook schimmelinfecties in andere delen van uw lichaam veroorzaken. Lees meer over de symptomen van spruw en andere soorten schimmelinfecties.
Oorzaken van spruw
Orale spruw en andere schimmelinfecties worden veroorzaakt door een overgroei van de schimmel Candida albicans (C. albicans).
Het is normaal dat een kleine hoeveelheid C. albicans in uw mond leeft zonder schade aan te richten. Wanneer uw immuunsysteem naar behoren werkt, helpen nuttige bacteriën in uw lichaam C. albicans onder controle te houden.
Maar als uw immuunsysteem wordt aangetast of de balans van micro-organismen in uw lichaam wordt verstoord, kan de schimmel uit de hand lopen.
U kunt een overgroei van C. albicans ontwikkelen die spruw veroorzaakt als u bepaalde medicijnen gebruikt die het aantal vriendelijke micro-organismen in uw lichaam verminderen, zoals antibiotica.
Kankerbehandelingen, waaronder chemotherapie en bestraling, kunnen ook gezonde cellen beschadigen of doden. Hierdoor bent u vatbaarder voor spruw en andere infecties.
Aandoeningen die uw immuunsysteem verzwakken, zoals leukemie en hiv, verhogen ook het risico op spruw. Orale spruw is een veel voorkomende opportunistische infectie bij mensen met hiv.
Diabetes kan ook bijdragen aan spruw. Ongecontroleerde diabetes verzwakt uw immuunsysteem en veroorzaakt een hoge bloedsuikerspiegel. Dit schept gunstige omstandigheden voor de groei van C. albicans.
Is spruw besmettelijk?
Als je spruw hebt, is het mogelijk om de schimmel die deze aandoening veroorzaakt door te geven aan iemand anders als je hem kust. In sommige gevallen kan die persoon spruw ontwikkelen.
De schimmel die spruw veroorzaakt, veroorzaakt ook schimmelinfecties in andere lichaamsdelen. Het is mogelijk dat u de schimmel van het ene lichaamsdeel naar het andere lichaamsdeel van iemand anders doorgeeft.
Als u spruw, vaginale schimmelinfectie of een schimmelinfectie van de penis heeft, kunt u de schimmel mogelijk via vaginale seks, anale seks of orale seks aan uw partner doorgeven.
Als u zwanger bent en u heeft een vaginale schimmelinfectie, kunt u de schimmel tijdens de bevalling mogelijk aan uw baby doorgeven.
Als u een schimmelinfectie in de borst of een tepelgistinfectie heeft, kunt u de schimmel tijdens het geven van borstvoeding aan uw baby doorgeven. Uw baby kan de schimmel ook naar u overbrengen als hij borstvoeding geeft als hij spruw heeft.
Wanneer C. albicans van de ene persoon op de andere wordt overgedragen, veroorzaakt dit niet altijd spruw of andere soorten schimmelinfectie.
Omdat C. albicans in onze omgeving zo gewoon is, betekent het ontwikkelen van een schimmelinfectie niet dat je het per se van iemand anders hebt opgelopen. Lees meer over enkele van de factoren die het risico op het ontwikkelen van een infectie kunnen verhogen wanneer iemand deze schimmel aan u doorgeeft.
Diagnose van spruw
Uw arts kan mogelijk orale spruw diagnosticeren door simpelweg uw mond te onderzoeken op de karakteristieke hobbels die het veroorzaakt.
In sommige gevallen kan uw arts een biopsie van het getroffen gebied uitvoeren om de diagnose te bevestigen. Om een biopsie uit te voeren, schrapen ze een klein deel van een bult uit je mond. Het monster wordt vervolgens naar een laboratorium gestuurd om op C. albicans te worden getest.
Als uw arts vermoedt dat u spruw in uw slokdarm heeft, kan hij een keeluitstrijkje of endoscopie gebruiken om de diagnose te bevestigen.
Om een keeluitstrijkje te maken, gebruikt uw arts een wattenstaafje om een weefselmonster uit de achterkant van uw keel te nemen. Vervolgens sturen ze dit monster naar een laboratorium om te testen.
Om endoscopie uit te voeren, gebruikt uw arts een dunne buis met een lampje en een camera erop. Ze steken deze "endoscoop" door uw mond en in uw slokdarm om deze te onderzoeken. Ze kunnen ook een weefselmonster verwijderen voor analyse.
Behandeling voor spruw
Om spruw te behandelen, kan uw arts een of meer van de volgende medicijnen voorschrijven:
- fluconazol (Diflucan), een oraal antischimmelmedicijn
- clotrimazol (Mycelex Troche), een antischimmelmedicijn dat verkrijgbaar is als zuigtablet
- nystatine (Nystop, Nyata), een antischimmel mondwater dat u in uw mond kunt slingeren of in de mond van uw baby kunt doen
- itraconazol (Sporanox), een oraal antischimmelmiddel dat wordt gebruikt voor de behandeling van mensen die niet reageren op andere behandelingen voor spruw en mensen met hiv
- amfotericine B (AmBisome, Fungizone), een medicijn dat wordt gebruikt voor de behandeling van ernstige gevallen van spruw
Zodra u met de behandeling begint, verdwijnt de spruw meestal binnen een paar weken. Maar in sommige gevallen kan het terugkeren.
Voor volwassenen met terugkerende gevallen van spruw zonder bekende oorzaak, zal hun zorgverlener ze beoordelen op onderliggende medische aandoeningen die kunnen bijdragen aan spruw.
Zuigelingen kunnen in hun eerste levensjaar verschillende episodes van spruw hebben.
Home remedies voor spruw
Uw arts kan ook huismiddeltjes of veranderingen in levensstijl aanbevelen om spruw te helpen behandelen of te voorkomen dat het terugkomt.
Als je herstelt, is het belangrijk om een goede mondhygiëne te oefenen. Hier volgen enkele tips:
- Poets je tanden met een zachte tandenborstel om te voorkomen dat je de bultjes veroorzaakt door spruw schraapt.
- Vervang uw tandenborstel nadat u klaar bent met uw behandeling voor spruw en maak uw gebit goed schoon als u ze draagt, om het risico op herinfectie te verkleinen.
- Vermijd mondspoelingen of mondsprays, tenzij uw arts ze heeft voorgeschreven.
Sommige huismiddeltjes kunnen ook helpen de symptomen van spruw bij volwassenen te verlichten.
Het kan bijvoorbeeld helpen om je mond te spoelen met een van de volgende:
- zout water
- een oplossing van water en zuiveringszout
- een mengsel van water en citroensap
- een mengsel van water en appelazijn
Het kan ook helpen om yoghurt te eten die nuttige bacteriën bevat of om een probiotisch supplement te nemen. Praat met een arts voordat u een baby supplementen geeft. Klik hier voor meer informatie over deze huismiddeltjes en andere.
Foto's van spruw
Orale spruw en borstvoeding
Dezelfde schimmel die spruw veroorzaakt, kan ook schimmelinfecties op uw borsten en tepels veroorzaken.
Deze schimmel kan tijdens het geven van borstvoeding heen en weer worden overgedragen tussen moeders en baby's.
Als uw baby spruw heeft, kunnen ze mogelijk de schimmel doorgeven aan uw borsten of andere delen van de huid. Als u een schimmelinfectie in de borst of een tepelgistinfectie heeft, kunt u de schimmel mogelijk doorgeven aan de mond of huid van uw baby.
Omdat gist op de huid kan leven zonder een infectie te veroorzaken, kan uw baby spruw ontwikkelen zonder dat u symptomen van een borst- of tepelgistinfectie heeft.
Als u een schimmelinfectie op uw borsten of tepels krijgt, kunt u last krijgen van:
- pijn in uw borsten, tijdens en na borstvoeding
- jeuk of een branderig gevoel in of rond je tepels
- witte of bleke vlekken op of rond je tepels
- glanzende huid op of rond je tepels
- schilferende huid op of rond je tepels
Als uw baby spruw krijgt of als u een schimmelinfectie in de borst of tepel krijgt, is het belangrijk dat u en uw baby worden behandeld. Dit kan een overdrachtscyclus helpen voorkomen.
Uw zorgverlener kan u adviseren om het volgende te doen:
- Behandel uw baby met een antischimmelmedicijn en breng een antischimmelcrème, zoals terbinafine (Lamisil) of clotrimazol (Lotrimin), op uw borsten aan. Veeg de crème van uw borsten voordat u uw baby borstvoeding geeft om te voorkomen dat de crème in de mond komt.
- Steriliseer de fopspenen, bijtringen, flesnippels en alle andere voorwerpen die ze in hun mond stoppen. Als je een borstkolf gebruikt, steriliseer dan ook alle onderdelen.
- Houd je tepels tussen voedingen schoon en droog. Als u zoogkompressen gebruikt, vermijd dan die met een plastic voering, die vocht kan vasthouden en gunstige omstandigheden kan creëren voor schimmelgroei.
Uw arts kan u ook adviseren om veranderingen in levensstijl aan te brengen om spruw en andere soorten schimmelinfecties te behandelen of te voorkomen. Ontvang meer tips voor het beheersen van het risico op schimmelinfectie tijdens het geven van borstvoeding.
Orale spruw bij baby's
Orale spruw treft het vaakst zuigelingen en peuters. Baby's kunnen mogelijk spruw ontwikkelen nadat ze de schimmel van hun moeder hebben opgelopen tijdens zwangerschap, bevalling of borstvoeding of gewoon van gist die van nature in hun omgeving aanwezig is.
Als uw baby spruw heeft, kunnen ze dezelfde tekenen en symptomen ontwikkelen die andere mensen met de aandoening kunnen beïnvloeden, waaronder:
- witte of gele bultjes op hun wangen, tong, amandelen, tandvlees of lippen
- lichte bloeding als de hobbels worden geschraapt
- pijn of brandend gevoel in hun mond
- droge, gebarsten huid in de mondhoeken
Orale spruw bij baby's kan ook voedingsproblemen en prikkelbaarheid of drukte veroorzaken.
Als u vermoedt dat uw baby spruw heeft, maak dan een afspraak met hun arts. Als uw baby spruw ontwikkelt terwijl u hem borstvoeding geeft, heeft u beiden antischimmelbehandelingen nodig. Ontdek waarom dit belangrijk is om jou en je baby gezond te houden.
Orale spruw bij volwassenen
Orale spruw komt het meest voor bij baby's en oudere volwassenen, die de neiging hebben om een zwakker immuunsysteem te hebben. Maar het kan op elke leeftijd voorkomen.
Jongere volwassenen kunnen spruw ontwikkelen, vooral als ze een verminderd immuunsysteem hebben. Volwassenen hebben bijvoorbeeld meer kans op spruw als ze een voorgeschiedenis hebben van bepaalde medische aandoeningen, medische behandelingen of levensstijlgewoonten die hun immuunsysteem verzwakken.
Bij verder gezonde volwassenen is het onwaarschijnlijk dat spruw ernstige problemen veroorzaakt. Maar als je immuunsysteem niet goed werkt, kan de infectie zich verspreiden naar andere delen van je lichaam.
Risicofactoren voor spruw
Baby's, peuters en oudere volwassenen hebben meer kans dan anderen om spruw te ontwikkelen. Bepaalde medische aandoeningen, medische behandelingen en leefstijlfactoren kunnen ook het risico op spruw verhogen door uw immuunsysteem te verzwakken of de balans van microben in uw lichaam te verstoren.
U loopt bijvoorbeeld een verhoogd risico op spruw als u:
- een aandoening hebben die een droge mond veroorzaakt
- diabetes, bloedarmoede, leukemie of HIV hebben
- neem antibiotica, corticosteroïden of immunosuppressiva
- ontvang behandelingen voor kanker, zoals chemotherapie of bestralingstherapie
- rook sigaretten
- draag een kunstgebit
Complicaties van spruw
Bij mensen met een gezond immuunsysteem veroorzaakt spruw zelden complicaties. In ernstige gevallen kan het zich verspreiden naar uw slokdarm.
Als uw immuunsysteem verzwakt is, heeft u meer kans op complicaties door spruw. Zonder de juiste behandeling kan de schimmel die spruw veroorzaakt uw bloedbaan binnendringen en zich verspreiden naar uw hart, hersenen, ogen of andere lichaamsdelen. Dit staat bekend als invasieve of systemische candidiasis.
Systemische candidiasis kan problemen veroorzaken in de aangetaste organen. Het kan ook een mogelijk levensbedreigende aandoening veroorzaken die bekend staat als septische shock.
Preventie van spruw
Probeer het volgende om het risico op spruw te verminderen:
- Eet een voedzaam dieet en beoefen een algehele gezonde levensstijl om de werking van uw immuunsysteem te ondersteunen.
- Oefen een goede mondhygiëne door uw tanden twee keer per dag te poetsen, elke dag te flossen en regelmatig naar uw tandarts te gaan.
- Als uw mond chronisch droog is, maak dan een afspraak met uw arts en volg hun aanbevolen behandelplan.
- Als u een kunstgebit heeft, verwijder deze dan voordat u naar bed gaat, maak ze dagelijks schoon en zorg ervoor dat ze goed passen.
- Als u een inhalator voor corticosteroïden heeft, spoel dan uw mond of poets uw tanden na gebruik.
- Als u diabetes heeft, onderneem dan stappen om uw bloedsuikerspiegel onder controle te houden.
Laat u behandelen als u een schimmelinfectie in een ander deel van uw lichaam krijgt. In sommige gevallen kan een infectie zich van het ene lichaamsdeel naar het andere verspreiden.
Orale spruw en voeding
Meer onderzoek is nodig om te leren hoe voeding orale spruw kan beïnvloeden.
Sommige onderzoeken suggereren dat het eten van bepaalde probiotische voedingsmiddelen of het nemen van probiotische supplementen de groei van C. albicans kan helpen beperken. Er is echter meer onderzoek nodig om meer te weten te komen over de rol die probiotica kunnen spelen bij de behandeling of preventie van spruw.
Sommige mensen zijn van mening dat het beperken of vermijden van bepaalde voedingsmiddelen ook kan helpen de groei van C. albicans tegen te gaan. Sommige mensen hebben bijvoorbeeld gesuggereerd dat het beperken van geraffineerde koolhydraten en suikers kan helpen bij het behandelen of voorkomen van spruw en andere schimmelinfecties.
Het 'candida-dieet' is ontwikkeld op basis van deze overtuigingen. Dit dieet heeft echter geen wetenschappelijke ondersteuning. Krijg meer informatie over wat dit dieet inhoudt en de grenzen van het wetenschappelijke bewijs dat het ondersteunt.
