Het is niet alleen jij
"It's Not Just You" is een column geschreven door journalist Sian Ferguson, die zich bezighoudt met het onderzoeken van de minder bekende, onderbesproken symptomen van psychische aandoeningen.
Of het nu gaat om constant dagdromen, obsessief douchen of concentratieproblemen, Sian kent uit de eerste hand de kracht van horen: "Hé, dat ben jij niet alleen." Hoewel u misschien bekend bent met uw alledaagse verdriet of angst, is er zoveel meer aan de geestelijke gezondheid dan dat - dus laten we erover praten!
Als je een vraag hebt voor Sian, neem dan contact op via Twitter.
Toen mijn therapeut voor het eerst suggereerde dat ik een obsessief-compulsieve stoornis (OCS) kon hebben, voelde ik veel dingen.
Ik was vooral opgelucht.
Maar ik voelde me ook bang. In mijn ervaring is OCS een van de meest verkeerd begrepen psychische aandoeningen - iedereen denkt te weten wat het is, maar weinig mensen doen dat ook.
De meeste mensen associëren ocs met veelvuldig handen wassen en overmatige netheid, maar dat is het niet.
Sommige mensen met ocs zijn ongelooflijk bezorgd over hygiëne, maar veel mensen niet. Net als vele anderen was ik bang dat praten over mijn OCS zou worden afgewezen - maar je bent niet obsessief netjes! - in plaats van begrip, zelfs door mensen met goede bedoelingen.
Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het bij obsessies om opdringerige, ongewenste, hardnekkige gedachten. Het omvat ook dwanghandelingen, de mentale of fysieke oefeningen die worden gebruikt om de stress rond die gedachten te verminderen.
De meesten van ons hebben van tijd tot tijd opdringerige, rare gedachten. We kunnen aan het werk gaan en denken: 'Hé, wat als ik de gaskachel aan laat staan?' Het probleem is wanneer we deze gedachten een opgeblazen betekenis geven.
We keren misschien keer op keer terug naar de gedachte: wat als ik de gaskachel aan laat staan? Wat als ik het gasfornuis aan heb laten staan? Wat als ik het gasfornuis aan heb laten staan?
De gedachten worden ons dan erg verontrustend, zo erg zelfs dat we bepaalde dwanghandelingen oppikken of onze dagelijkse routine veranderen om die gedachten te vermijden.
Voor iemand met OCS kan het 10 keer per ochtend controleren van het gasfornuis een dwang zijn die bedoeld is om die stressvolle gedachten te verminderen, terwijl anderen een gebed kunnen hebben dat ze voor zichzelf herhalen om de angst het hoofd te bieden.
De kern van OCD is echter angst of onzekerheid, dus het is zeker niet beperkt tot ziektekiemen of het platbranden van je huis.
Een manier waarop OCD vorm kan krijgen, is scrupulositeit, vaak 'religieuze OCD' of 'morele OCD' genoemd
"Scrupulositeit is een OCS-thema waarbij een persoon zich te veel zorgen maakt over de angst dat hij iets doet dat in strijd is met zijn religieuze overtuiging of immoreel is", zegt Stephanie Woodrow, een counselor die gespecialiseerd is in de behandeling van OCS.
Laten we zeggen dat je in de kerk zit en een godslasterlijke gedachte in je opkomt. De meeste religieuze mensen zullen zich slecht voelen, maar gaan dan verder met die gedachte.
Mensen met scrupulositeit zullen echter moeite hebben om die gedachte los te laten.
Ze zullen zich gekweld voelen door schuldgevoel omdat de gedachte in hen opkwam, en ze zouden zich zorgen kunnen maken over het beledigen van God. Ze zullen uren besteden aan het 'goedmaken' hiervan door te belijden, te bidden en religieuze teksten te lezen. Deze dwanghandelingen of rituelen zijn erop gericht hun leed te verminderen.
Dit betekent dat religie voor hen angstig is en dat ze moeite zullen hebben om echt van religieuze diensten of praktijken te genieten.
De obsessies (of aanhoudende, opdringerige gedachten) als het gaat om scrupulositeit kunnen onder meer zorgen zijn over:
- God beledigen
- een zonde begaan
- verkeerd bidden
- religieuze leerstellingen verkeerd interpreteren
- naar de "verkeerde" plaats van aanbidding gaan
- "onjuist" deelnemen aan bepaalde religieuze praktijken (bv. een katholiek persoon zou zich zorgen kunnen maken dat ze zichzelf niet goed zouden kruisen, of een joods persoon zou zich zorgen kunnen maken dat hij de Tefillin niet perfect in het midden van zijn voorhoofd draagt)
De dwanghandelingen (of rituelen) kunnen zijn:
- overmatig bidden
- vaak bekennen
- op zoek naar geruststelling van religieuze leiders
- situaties vermijden waarin immorele handelingen kunnen plaatsvinden
Natuurlijk maken veel religieuze mensen zich tot op zekere hoogte zorgen over een aantal van de bovenstaande problemen. Als je bijvoorbeeld in de hel gelooft, is de kans groot dat je je zorgen maakt om er minstens één keer heen te gaan.
Dus vroeg ik Woodrow, wat is het verschil tussen niet-pathologische religieuze zorgen en daadwerkelijke OCS?
'De sleutel is dat mensen met [scrupulositeit] geen enkel aspect van hun geloof / religie genieten omdat ze altijd bang zijn', legt ze uit. 'Als iemand zich ergens aan ergert of zich zorgen maakt over problemen omdat hij iets overslaat, houden ze misschien niet van hun religieuze praktijken, maar ze zijn niet bang om het verkeerd te doen.'
Scrupulositeit is niet alleen beperkt tot religieus: je kunt ook morele scrupulositeit hebben
"Als iemand morele scrupulositeit heeft, maakt hij zich misschien zorgen over het niet gelijk behandelen van mensen, liegen of slechte motieven hebben om iets te doen", legt Woodrow uit.
Enkele symptomen van morele scrupulositeit zijn onder meer zorgen maken over:
- liegen, zelfs als het onbedoeld is (waaronder mogelijk bang zijn om te liegen door weglating of per ongeluk misleidende mensen)
- onbewust mensen discrimineren
- ethisch handelen vanuit eigenbelang, in plaats van gemotiveerd te zijn door anderen te helpen
- of de ethische keuzes die u maakt werkelijk beter zijn voor het algemeen belang
- of je nu echt een “goed” persoon bent of niet
De rituelen met betrekking tot morele scrupulositeit kunnen er als volgt uitzien:
- altruïstische dingen doen om jezelf te "bewijzen" dat je een goed mens bent
- informatie te veel delen of herhalen zodat u niet per ongeluk tegen mensen liegt
- urenlang ethiek bespreken in je hoofd
- weigeren om beslissingen te nemen omdat u de "beste" beslissing niet kunt achterhalen
- proberen 'goede' dingen te doen om de 'slechte' dingen die je hebt gedaan goed te maken
Als je Chidi kent van 'The Good Place', weet je wat ik bedoel.
Chidi, een professor in ethiek, is geobsedeerd door het afwegen van de ethiek van de dingen - zo erg zelfs dat hij moeite heeft om goed te functioneren, zijn relaties met anderen verpest en regelmatig last krijgt van buikpijn (een veel voorkomend symptoom van angst!).
Hoewel ik absoluut geen fictief personage kan diagnosticeren, is Chidi zo ongeveer hoe morele OCD eruit kan zien.
Het probleem met scrupulositeit is natuurlijk dat maar weinig mensen weten dat het bestaat.
Bezorgd zijn over ethische of religieuze kwesties klinkt niet voor iedereen slecht. Dit, in combinatie met het feit dat OCS vaak verkeerd wordt voorgesteld en verkeerd wordt begrepen, betekent dat mensen niet altijd weten op welke signalen ze moeten letten of waar ze hulp kunnen zoeken.
'In mijn ervaring duurt het even voordat ze beseffen dat wat ze ervaren te veel en onnodig is', zegt Michael Twohig, een professor in de psychologie aan de Utah State University, aan Healthline.
'Het komt vaak voor dat ze denken dat dit deel uitmaakt van trouw zijn', zegt hij. 'Iemand van buiten komt meestal tussenbeide en zegt dat dit te veel is. Het kan erg nuttig zijn als die persoon vertrouwd is of een religieuze leider is. '
Gelukkig kan scrupulositeit met de juiste ondersteuning worden behandeld
Vaak wordt OCS behandeld door cognitieve gedragstherapie (CBT), met name blootstelling en responspreventie (ERP).
ERP houdt vaak in dat je je obsessieve gedachten onder ogen moet zien zonder je bezig te houden met dwangmatig gedrag of rituelen. Dus als je gelooft dat God je zal haten als je niet elke avond bidt, kun je opzettelijk een nacht van gebeden overslaan en je gevoelens eromheen beheersen.
Een andere vorm van therapie voor OCS is acceptatie- en commitment-therapie (ACT), een vorm van CGT die acceptatie- en mindfulness-technieken omvat.
Twohig, die uitgebreide expertise heeft op het gebied van ACT voor de behandeling van OCS, werkte onlangs aan een onderzoek waaruit bleek dat ACT even effectief is als traditionele CGT voor de behandeling van OCS.
Een andere hindernis voor mensen met OCS is dat ze vaak bang zijn dat behandeling voor scrupulositeit hen van hun geloof zal wegduwen, aldus Twohig. Iemand is misschien bang dat hun therapeut hen zal ontmoedigen om te bidden, naar religieuze bijeenkomsten te gaan of in God te geloven.
Maar dit is niet zo.
De behandeling is bedoeld om zich te concentreren op de behandeling van de stoornis van OCS - het gaat er niet om je geloof of overtuigingen te veranderen
U kunt uw religie of overtuigingen behouden terwijl u uw OCD behandelt.
In feite kan een behandeling u misschien helpen meer van uw religie te genieten. "Studies hebben aangetoond dat mensen met religieuze scrupulositeit na het voltooien van de behandeling meer van hun geloof genieten dan voorafgaand aan de behandeling", zegt Woodrow.
Twohig is het daarmee eens. Hij werkte aan een onderzoek uit 2013 waarin gekeken werd naar de religieuze overtuigingen van mensen die voor scrupulositeit werden behandeld. Na behandeling ontdekten ze dat de scrupulositeit afnam, maar de religiositeit niet - met andere woorden, ze konden hun geloof behouden.
'Ik zeg meestal dat het ons doel als therapeut is om de cliënt te helpen doen wat voor hem het belangrijkste is', zegt Twohig. 'Als religie belangrijk voor hen is, willen we de cliënt helpen religie betekenisvoller te maken.'
Uw behandelplan kan inhouden dat u met religieuze leiders praat, die u kunnen helpen een gezondere relatie met uw geloof op te bouwen.
'Er zijn een paar leden van de geestelijkheid die ook OCD-therapeuten zijn en vaak de balans hebben opgemaakt tussen doen wat ze' moeten 'doen vanwege religie, in tegenstelling tot wat OCD zegt dat een persoon moet doen', zegt Woodrow. "Ze zijn het er allemaal over eens dat geen enkele religieuze leider [scrupulositeit] rituelen ooit als goed of nuttig beschouwt."
Het goede nieuws is dat behandeling voor alle vormen van OCS mogelijk is. Het slechte nieuws? Het is moeilijk om iets te behandelen tenzij we erkennen dat het bestaat.
De symptomen van een psychische aandoening kunnen op zoveel onverwachte en verrassende manieren voorkomen, dat we veel leed kunnen ervaren voordat we het ooit in verband brengen met onze geestelijke gezondheid.
Dit is een van de vele redenen waarom we zouden moeten blijven praten over geestelijke gezondheid, onze symptomen en therapie - zelfs en vooral als onze strijd ons vermogen belemmert om na te gaan wat voor ons het belangrijkste is.
Sian Ferguson is een freelance schrijver en journalist, gevestigd in Grahamstown, Zuid-Afrika. Haar schrijven behandelt kwesties met betrekking tot sociale rechtvaardigheid en gezondheid. Je kunt haar bereiken op Twitter.
