Cysten zijn zakjes die zich in de huid of ergens in het lichaam vormen. Ze zijn gevuld met vloeistof, lucht of ander materiaal.
Er zijn veel verschillende soorten cysten. Oorzaken zijn onder meer:
- verstoppingen in kanalen
- gezwollen haarzakjes
- infectie
Cysten zijn doorgaans onschadelijk en hoeven niet altijd te worden behandeld. Ze moeten echter door een arts worden gediagnosticeerd.
Lees verder om erachter te komen wanneer een cyste moet worden verwijderd, hoe ze meestal worden verwijderd en waarom u een arts de procedure moet laten uitvoeren.
Medische procedures voor het verwijderen van cysten
Het kan moeilijk zijn om een cyste te identificeren versus een kook, een huidabces of iets anders dat mogelijk moet worden behandeld. Daarom is het belangrijk om een arts te raadplegen voor diagnose.
Het is mogelijk dat uw cyste niet hoeft te worden verwijderd. Uw arts kan een andere behandeling aanbevelen, afhankelijk van het type en de locatie van de cyste.
Wanneer een cyste moet worden verwijderd, zijn hier enkele methoden die uw arts kan gebruiken:
Drainage
Onder plaatselijke verdoving zal een arts een kleine incisie maken waardoor de cyste kan worden afgevoerd. Uw arts kan wat gaas in de wond stoppen, dat na een dag of twee kan worden verwijderd. Om infectie te behandelen of te voorkomen, moet u mogelijk antibiotica gebruiken. Je wond zou binnen een week of twee moeten genezen.
Drainage wordt niet aanbevolen voor epidermoïde of pilaire cysten op de huid. De procedure laat deze cysten in de huid achter, waardoor ze uiteindelijk zullen terugkeren.
Drainage kan ook littekens veroorzaken op het huidoppervlak en onder de huid. Hierdoor kunnen cysten in de toekomst moeilijker te verwijderen zijn.
Aspiratie met fijne naald
Voor deze procedure zal een arts een dunne naald in de cyste steken om de vloeistof af te tappen. Dit zou de klomp minder opvallend moeten maken.
Deze methode kan worden gebruikt voor borstcysten, die soms kunnen terugkeren. Fijnnaaldaspiratie wordt ook gebruikt voor biopsieprocedures om te bepalen of een borstklomp kankercellen bevat.
Chirurgie
Chirurgie is een optie voor sommige soorten cysten, zoals ganglion, Baker's en dermoid cysten. Lokale verdoving kan worden gebruikt om het gebied te verdoven. Nadat hij een kleine snee heeft gemaakt, trekt de arts de cyste eruit.
Chirurgische verwijdering van de cyste resulteert in een litteken. De grootte van het litteken hangt af van verschillende factoren, waaronder de grootte van de cyste.
Ganglioncysten en Bakercysten komen soms terug na een operatie.
Laparoscopie
Bepaalde cysten, zoals die zich ontwikkelen in de eierstokken, kunnen laparoscopisch worden verwijderd. Bij deze procedure gebruikt een chirurg een scalpel om een paar kleine incisies te maken. Vervolgens plaatsen ze een dunne camera, een laparoscoop genaamd, in een van de incisies om hen te helpen de cyste te bekijken en te verwijderen.
Deze procedure resulteert in slechts een paar kleine littekens vanwege het kleine formaat van de incisies.
Thuisbehandeling nazorg
Uw arts zal instructies voor nazorg geven. Deze kunnen de volgende aanbevelingen bevatten:
- Houd de wond bedekt met een droog verband. Er kan een paar dagen wat drainage zijn, dus vervang het verband zoals geadviseerd.
- Als er gaas in de wond is geplaatst, moet u mogelijk teruggaan naar de spreekkamer voor verwijdering of wordt u verteld hoe u het zelf kunt verwijderen.
- Als orale antibiotica zijn voorgeschreven, neem ze dan totdat u ze allemaal heeft opgebruikt, zelfs als uw wond er genezen uitziet.
- Gebruik antibiotische crèmes of zalven zoals geadviseerd.
- Neem vrij verkrijgbare pijnstillers of pijnstillers zoals voorgeschreven.
De genezingsduur hangt af van het type cyste en hoe deze is verwijderd.
Risico's om thuis een cyste te verwijderen
Het kan moeilijk zijn om zeker te weten of je een cyste hebt of iets anders. Het zelf proberen te verwijderen kan om verschillende redenen riskant zijn:
- Als het geen cyste is, zou je de situatie erger kunnen maken.
- Een cyste ploffen, knijpen of barsten met een scherp voorwerp kan leiden tot infectie en permanente littekens.
- Als de cyste al is geïnfecteerd, loop je het risico deze verder te verspreiden.
- U kunt het omringende weefsel beschadigen.
- Als u niet de hele cyste verwijdert, kan deze geïnfecteerd raken of uiteindelijk teruggroeien.
Om deze redenen mag u niet proberen om zelf een cyste te verwijderen.
Huismiddeltjes
De meeste cysten op de huid zijn onschadelijk en lossen vanzelf op. Maar sommige cysten kunnen een teken zijn van een ernstigere onderliggende gezondheidstoestand. Raadpleeg uw arts voor diagnose en behandeling voordat u huismiddeltjes gaat proberen.
Als uw arts het goedkeurt, zijn hier enkele huismiddeltjes die u kunt proberen:
- Gebruik vrij verkrijgbare (OTC) niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID's) voor pijnverlichting.
- Breng een warm kompres aan gedurende 10 tot 15 minuten, 3 tot 5 keer per dag. Dit kan ontstekingen helpen verlichten en drainage stimuleren.
- Gebruik voor ooglidcysten OTC-oogliddoekjes om eventuele drainage op te ruimen.
- Draag voor borstcysten een ondersteunende bh die goed past. Je kunt ook een cool kompres proberen.
Het kan een paar weken tot een paar maanden duren voordat een cyste is verdwenen. Als dit niet het geval is, overleg dan met uw arts over aanvullende remedies of het verwijderen van cysten.
Soorten cysten en preventietips
De meeste soorten cysten kunnen niet worden voorkomen, maar voor sommigen kunt u uw risico verlagen.
| Type cyste | Omschrijving | Tips voor preventie |
| Epidermoid cyste | Epidermoïde cysten kunnen overal onder de huid ontstaan, vooral in het gezicht, de nek en de romp. Ze groeien langzaam en zijn meestal pijnloos. | |
| Borstcyste | Borstcysten zijn gevuld met vocht en zijn meestal niet kanker. Ze zijn soepel, gemakkelijk verplaatsbaar met duidelijke randen en kunnen zacht aanvoelen. | Er is geen duidelijke preventie, maar veranderingen in hormonale anticonceptiva of hormoontherapie kunnen de vorming van nieuwe cysten helpen voorkomen. |
| Ganglion cyste | Ganglioncysten ontwikkelen zich meestal op de handen of polsen, maar kunnen ook op de voeten of enkels voorkomen. Ze kunnen rond of ovaal zijn en zijn gevuld met geleiachtige vloeistof. Ze zijn meestal pijnloos, tenzij ze op een zenuw drukken. | |
| Pilonidal cyste | Pilonidale cysten kunnen haar en dode huidcellen bevatten. Ze komen meestal voor bij het stuitje en kunnen geïnfecteerd en pijnlijk worden. | Ze kunnen bij de geboorte aanwezig zijn of zich ontwikkelen na een blessure. U kunt het risico op toekomstige infecties verminderen door het gebied schoon te houden en strakke kleding te vermijden. |
| Ovariële cyste | Ovariële cysten zijn gevuld met vocht. Ze zijn meestal onschadelijk en veroorzaken geen symptomen. | U kunt cysten in de eierstokken niet voorkomen, maar u kunt ze vroegtijdig opvangen als u regelmatig gynaecologisch onderzoek doet. |
| Chalazion | Een chalazion is een langzaam groeiende, pijnloze cyste in het ooglid die ontstaat wanneer de olieproducerende klieren verstopt raken. | Was uw handen voordat u uw ogen aanraakt, desinfecteer en vervang contactlenzen zoals aangegeven, verwijder make-up voor het slapengaan en gooi oude make-up weg. |
| Baker's (popliteale) cyste | De cyste van een bakker vormt zich achter de knie als gevolg van een blessure of ziekte waardoor vocht zich ophoopt. Het kan pijn, stijfheid en zwelling veroorzaken. | |
| Cystische acne | In het geval van ernstige acne kunnen diepe met pus gevulde cysten ontstaan. Ze kunnen pijnlijk zijn en tot littekens leiden. | |
| Pilar cyste | Cysten die zich ontwikkelen rond de haarzakjes zijn pilarencysten en bevinden zich meestal op de hoofdhuid. Ze lopen meestal in gezinnen. | |
| Slijm cyste | Een slijmcyste is er een die zich ontwikkelt wanneer slijm een klier verstopt. Ze zijn te vinden op of rond de mond of op handen en vingers. | In sommige gevallen kunt u toekomstige slijmcysten voorkomen door mondpiercings te verwijderen. |
| Branchial gespleten cyste | Vertakte gespleten cysten zijn aangeboren afwijkingen die worden aangetroffen bij de kaak en nek. | |
| Dermoid cysten | Dermoid cysten zijn gesloten zakjes die zich op of nabij het huidoppervlak overal op het lichaam vormen. De meeste zijn aangeboren en kunnen blijven groeien. |
Afbeeldingen van cysten
Afhalen
Hoewel het verleidelijk kan zijn, moet u niet proberen om zelf een cyste te verwijderen. De meeste cysten op de huid zijn onschadelijk en verdwijnen zonder behandeling.
Hoewel er een paar huismiddeltjes zijn, hebben sommige cysten medische behandeling nodig. Het is het beste om een arts te raadplegen voor aanbevelingen voor diagnose en behandeling.
