Het fenomeen van Raynaud is een aandoening waarbij het bloed naar uw vingers, tenen, oren of neus wordt beperkt of onderbroken. Dit gebeurt wanneer de bloedvaten in uw handen of voeten samentrekken. Afleveringen van vernauwing worden vasospasmen genoemd.
Het fenomeen van Raynaud kan gepaard gaan met onderliggende medische aandoeningen. Vasospasmen die worden veroorzaakt door andere aandoeningen, zoals artritis, bevriezing of auto-immuunziekte, worden secundaire Raynaud's genoemd.
Het fenomeen van Raynaud kan ook op zichzelf voorkomen. Mensen die Raynaud's ervaren maar verder gezond zijn, zouden primaire Raynaud's hebben.
Koude temperaturen en emotionele stress kunnen episodes van het fenomeen van Raynaud veroorzaken.
Symptomen van het fenomeen van Raynaud
Het meest voorkomende symptoom van het fenomeen van Raynaud is verkleuring van uw vingers, tenen, oren of neus. Wanneer de bloedvaten die bloed naar uw ledematen vervoeren verstopt raken, worden de getroffen gebieden puur wit en voelen ze ijskoud aan.
Je verliest het gevoel in de getroffen gebieden. Uw huid kan ook een blauwe tint krijgen.
Mensen met primaire Raynaud's voelen meestal een daling van de lichaamstemperatuur in het getroffen gebied, maar weinig pijn. Degenen die secundaire Raynaud's hebben, ervaren vaak ernstige pijn, gevoelloosheid en tintelingen in de vingers of tenen. Afleveringen kunnen enkele minuten of enkele uren duren.
Wanneer het vasospasme voorbij is en u een warme omgeving binnengaat, kunnen uw vingers en tenen kloppen en er helderrood uitzien. Het opwarmingsproces begint nadat uw bloedsomloop verbetert. Uw vingers en tenen voelen mogelijk 15 minuten of langer niet warm aan nadat de circulatie is hersteld.
Als u primaire Raynaud's heeft, zult u merken dat dezelfde vingers of tenen aan elke kant van uw lichaam tegelijkertijd worden aangetast. Als u secundaire Raynaud's heeft, heeft u mogelijk symptomen aan één of beide zijden van uw lichaam.
Geen twee vasospasme-afleveringen zijn precies hetzelfde, zelfs niet bij dezelfde persoon.
Oorzaken
Artsen begrijpen de oorzaak van Raynaud niet volledig. Secundaire Raynaud's houden meestal verband met medische aandoeningen of levensstijlgewoonten die uw bloedvaten of bindweefsel aantasten, zoals:
- roken
- gebruik van medicijnen en medicijnen die uw bloedvaten vernauwen, zoals bètablokkers en amfetaminen
- artritis
- atherosclerose, dat is de verharding van uw bloedvaten
- auto-immuunziekten, zoals lupus, sclerodermie, reumatoïde artritis of het Sjögren-syndroom
Veel voorkomende triggers van de symptomen van Raynaud zijn:
- koude temperaturen
- emotionele stress
- werken met handgereedschap dat trillingen afgeeft
Bouwvakkers die jackhammers gebruiken, lopen bijvoorbeeld een verhoogd risico op vasospasme. Niet iedereen met de aandoening heeft echter dezelfde triggers. Het is belangrijk om op je lichaam te letten en te leren wat je triggers zijn.
Risicofactoren
Volgens het National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases hebben vrouwen meer kans dan mannen om het fenomeen van Raynaud te ontwikkelen.
Jongvolwassenen onder de 30 jaar hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van de primaire vorm van de aandoening. Het begin van secundaire Raynaud's komt vaker voor bij volwassenen in de leeftijd van 30 en 40 jaar.
Degenen die in koudere geografische regio's wonen, worden vaker getroffen door het fenomeen van Raynaud dan inwoners van warmere klimaten.
Diagnose
Uw arts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren, uw medische geschiedenis afnemen en uw bloed laten afnemen om het fenomeen van Raynaud te diagnosticeren.
Ze zullen u vragen naar uw symptomen en kunnen een capillaroscopie uitvoeren, wat een microscopisch onderzoek is van de nagelplooien bij uw vingernagels om te bepalen of u primaire of secundaire Raynaud's heeft.
Mensen met secundaire Raynaud's hebben vaak vergrote of vervormde bloedvaten nabij hun nagelplooien. Dit in tegenstelling tot primaire Reynaud's, waar uw haarvaten vaak normaal lijken wanneer er geen vasospasme optreedt.
Bloedonderzoek kan uitwijzen of u al dan niet positief test op antinucleaire antilichamen (ANA). De aanwezigheid van ANA's kan betekenen dat u meer kans heeft op auto-immuun- of bindweefselaandoeningen. Deze voorwaarden brengen u in gevaar voor secundaire Raynaud's.
Behandeling
Veranderingen in levensstijl
Veranderingen in levensstijl zijn een groot deel van het behandelingsproces voor het fenomeen van Raynaud. Het vermijden van stoffen die ervoor zorgen dat uw bloedvaten samentrekken, is de eerste behandelingslijn. Dit omvat het vermijden van cafeïne- en nicotineproducten.
Warm blijven en sporten kan ook de intensiteit van sommige aanvallen voorkomen of verminderen. Oefening is vooral goed voor het bevorderen van de bloedsomloop en het beheersen van stress.
Medicatie
Uw arts kan medicatie voorschrijven als u regelmatig, langdurig of intensief vaatspasme heeft. Geneesmiddelen die uw bloedvaten helpen ontspannen en verwijden, zijn onder meer:
- antidepressiva
- bloeddrukverlagende medicijnen
- erectiestoornissen medicijnen
Sommige medicijnen kunnen uw toestand ook verergeren omdat ze de bloedvaten vernauwen. Voorbeelden hiervan zijn:
- bètablokkers
- op oestrogeen gebaseerde medicijnen
- geneesmiddelen tegen migraine
- anticonceptiepillen
- op pseudo-efedrine gebaseerde koude medicijnen
Vasospasmen
Als je vasospasmen ervaart, is het belangrijk om jezelf warm te houden. Om een aanval het hoofd te bieden, kunt u:
- Bedek je handen of voeten met sokken of handschoenen.
- Kom uit de kou en wind en verwarm uw hele lichaam opnieuw.
- Laat uw handen of voeten onder lauw (niet heet) water lopen.
- Masseer je ledematen.
Kalm blijven kan de ernst van uw aanval helpen verminderen. Probeer zo ontspannen en stressvrij mogelijk te blijven. Het kan helpen om jezelf fysiek uit stressvolle situaties te verwijderen. Je concentreren op je ademhaling kan je ook helpen kalmeren.
Outlook
Als u het fenomeen van Raynaud heeft, hangt uw kijk af van uw algehele gezondheid. Op de lange termijn baart de secundaire Raynaud meer zorgen dan de primaire vorm. Mensen met secundaire Raynaud's hebben meer kans op een infectie, huidzweren en gangreen.
