Overzicht
Als je je ooit hebt afgevraagd of knobbels, bultjes en de huidskleur van je vagina normaal zijn, ben je niet de enige. Vaginale hobbels en knobbeltjes komen vaak voor, vooral tijdens uw vruchtbare jaren of naarmate u ouder wordt. Blijf lezen om meer te weten te komen over de oorzaken van huidveranderingen in dit gebied en wanneer u naar een arts moet gaan.
Vagina versus vulva
Wanneer mensen naar de vagina verwijzen, verwijzen ze vaak naar zowel het interne orgaan, de vagina als de uitwendige geslachtsorganen die bekend staan als de vulva.
De vagina is een spierbuis die naar je baarmoederhals leidt, de opening naar je baarmoeder. De bovenste laag weefsel in je vagina is slijmvlies, vergelijkbaar met weefsel in je mond of neus. De hobbels en ribbels op het oppervlak van je vagina worden rugae genoemd, die zijn als plooien of plooien van extra weefsel wanneer je vagina ontspannen is. Tijdens seks of bevalling zorgen rugae ervoor dat je vagina kan uitzetten.
De vulva bevat verschillende organen:
- Grote schaamlippen zijn de grotere lippen van uw vulva. De buitenzijde van de grote schaamlippen is waar je schaamhaar wordt gevonden. De haarloze huid van de binnenplooi is gladder en bevat olieklieren die talgklieren worden genoemd.
- Als je de grote schaamlippen uit elkaar trekt, zie je je kleine schaamlippen, de kleinere lippen van een dunne huid rond de opening naar je vagina.
- De klieren van Skene en de klieren van Bartholin, die slijm en andere smeermiddelen produceren, zijn te vinden op de kleine schaamlippen. De kleine schaamlippen zijn ook bezaaid met olieklieren.
Oorzaken van vaginale knobbels en stoten
Hobbels en knobbeltjes op je vagina en vulva kunnen normaal zijn, of ze kunnen een teken zijn van een aandoening die medische aandacht vereist. Hieronder volgen 10 mogelijke oorzaken voor veranderingen in de huid van uw vulva en vagina.
1. Vulvar cysten
Je vulva heeft een aantal klieren, waaronder olieklieren, de klieren van Bartholin en de klieren van Skene. Er kan zich een cyste vormen als deze klieren verstopt raken. De grootte van cysten varieert, maar de meeste voelen aan als kleine, harde knobbeltjes. Cysten zijn meestal niet pijnlijk tenzij ze geïnfecteerd raken.
Cysten verdwijnen normaal gesproken zonder behandeling. Als een cyste geïnfecteerd raakt, kan uw arts deze afvoeren en kan hij antibiotica voorschrijven als er tekenen van infectie zijn.
2. Vaginale cysten
Er zijn verschillende soorten vaginale cysten. Vaginale cysten zijn stevige knobbeltjes op de wand van de vagina. Ze zijn normaal gesproken ongeveer zo groot als een erwt of kleiner. Vaginale inclusiecysten zijn het meest voorkomende type vaginale cyste. Ze vormen zich soms na de bevalling of letsel aan de vagina.
Vaginale cysten zijn meestal niet pijnlijk. Ze zijn zelden een reden tot bezorgdheid, tenzij ze leiden tot ongemak tijdens seks. Af en toe moeten vaginale cysten worden gedraineerd of operatief worden verwijderd.
3. Fordyce-vlekken
Fordyce-vlekken of talgklieren zijn kleine witte of geelwitte bultjes in uw vulva. Deze vlekken komen ook voor op de lippen en wangen. Ze verschijnen normaal gesproken voor het eerst tijdens de puberteit, en je krijgt er meer van als je ouder wordt. Fordyce-vlekken zijn pijnloos en niet schadelijk.
4. Varicositeiten
Spataderen zijn gezwollen aderen die rond uw vulva kunnen voorkomen. Ze komen voor bij ongeveer 10 procent van de zwangerschappen of bij veroudering. Ze verschijnen als blauwachtige bultjes of ronde gezwollen aderen rond de kleine schaamlippen en majora. Mogelijk ervaart u geen pijn, maar soms kunnen ze zwaar aanvoelen, jeuk veroorzaken of bloeden.
Voor zwangere vrouwen is meestal geen behandeling nodig, aangezien spataderen gewoonlijk ongeveer zes weken na de geboorte van de baby verdwijnen. Ze komen vaak terug bij een volgende zwangerschap.
Naar schatting zal ongeveer 4 procent van alle vrouwen deze ontwikkelen. Voor niet-zwangere vrouwen kunnen ze beschamend zijn of ongemak veroorzaken bij geslachtsgemeenschap of bij langdurig staan. Een arts die gespecialiseerd is in aderchirurgie en -behandeling kan deze aandoening behandelen.
5. Ingegroeide haren
Scheren, harsen of epileren van schaamharen verhoogt het risico op ingegroeide schaamharen. Dat kan een kleine, ronde, soms pijnlijke of jeukende bult veroorzaken. De bult kan gevuld zijn met etter en de huid rond de bult kan ook donkerder worden.
Probeer het ingegroeide haar niet zelf te verwijderen. Dat kan tot infectie leiden. In de meeste gevallen zal het zonder behandeling verdwijnen. Ga naar een arts als het ontstoken raakt. Dat kan een teken zijn van infectie.
Meer informatie: Behandeling en preventie van ingegroeide schaamhaar »
6. Vaginale skin-tags
Skin-tags zijn kleine, uitstekende flappen van extra huid. Ze veroorzaken geen schade of ongemak, tenzij ze ergens over wrijven of vast komen te zitten en geïrriteerd raken. Als uw skin-tags hinderlijk zijn, kunt u ze chirurgisch of met een laser door uw arts laten verwijderen.
7. Lichen sclerosus
Lichen sclerosus is een ongebruikelijke huidaandoening die vooral voorkomt bij vrouwen die de menopauze hebben doorgemaakt. Het wordt meestal gezien op de vulva en rond de anus. Symptomen kunnen zijn:
- jeuk, vaak ernstig
- dunne, glanzende huid die gemakkelijk kan scheuren
- witte vlekken op de huid die na verloop van tijd kunnen uitgroeien tot dunne, gerimpelde huidvlekken
- bloeden of blauwe plekken
- blaren, al dan niet gevuld met bloed
- pijn bij het plassen of tijdens seks
Lichen sclerosus wordt meestal behandeld met corticosteroïdcrème of zalf. Het kan na behandeling terugkeren. Vrouwen met lichen sclerosus hebben een licht verhoogd risico op kanker van de vulva.
8. Genitale herpes
Genitale herpes is een infectie veroorzaakt door het herpes simplex-virus. Herpes wordt overgedragen door vaginale, orale of anale seks. Naar schatting één op de vijf Amerikanen heeft genitale herpes. Vaak zijn de symptomen zo mild dat mensen met herpes niet weten dat ze de aandoening hebben.
De eerste uitbraak van herpes kan symptomen veroorzaken die lijken op griep, waaronder:
- koorts
- opgezwollen klieren
- grote zweren
- pijn in de geslachtsorganen, billen en benen
Later omvatten de symptomen van genitale herpes:
- tintelingen of jeuk
- meerdere rode bultjes die veranderen in pijnlijke puistjes of blaren
- kleine inkepingen of zweren
Herpes-symptomen verdwijnen vaak, om vervolgens weer terug te keren. In de loop van de tijd ervaren de meeste mensen minder en minder ernstige uitbraken.
Als u zichtbare zweren heeft, kan uw arts mogelijk de aandoening diagnosticeren door ernaar te kijken of door er vloeistof van te vegen en de vloeistof in een laboratorium te testen.
Er is geen remedie voor genitale herpes, maar de ernst en duur van de symptomen kunnen worden gecontroleerd door antivirale medicijnen.
U mag geen seks hebben als u zichtbare herpeszweren heeft. Het gebruik van condooms tijdens seks zal uw kansen om herpes te krijgen aanzienlijk verminderen.
Meer informatie over genitale herpes »
9. Genitale wratten
Genitale wratten worden veroorzaakt door infectie met het humaan papillomavirus (HPV). Ze worden verspreid door vaginale en anale seks. Meer zelden verspreidden ze zich via orale seks.
Veel mensen hebben genitale wratten en weten het niet. Als u symptomen heeft, kunnen deze zijn:
- clusters van kleine huidkleurige bultjes
- ruwe plekken met dicht bij elkaar geplaatste wratten, soms beschreven als die van een bloemkool
- jeuk of brandend
Genitale wratten kunnen groeien op uw vulva of anus of in uw vagina. Er is geen manier om genitale wratten te genezen, maar ze kunnen door uw arts worden verwijderd of door een voorgeschreven crème, laser of operatie te gebruiken. U mag geen vrij verkrijgbare wratverwijderaars gebruiken.
Meer informatie: zijn er huismiddeltjes voor genitale wratten? »
Sommige soorten HPV kunnen het risico op baarmoederhalskanker vergroten. Als u genitale wratten heeft, is het belangrijk om uw arts te bezoeken voor een uitstrijkje om te zien welk type HPV ze heeft veroorzaakt.
10. Kanker
Kankers van de vulva zijn zeldzaam en kankers van de vagina zijn nog ongebruikelijker. Symptomen van precancereuze en kankerachtige aandoeningen kunnen zijn:
- platte of verhoogde zweren of bultjes op je vulva
- huidskleur die lichter of donkerder is dan de omringende huid
- verdikte plekken op de huid
- jeuk, verbranding of pijn
- zweren die binnen een paar weken niet genezen
- ongebruikelijke bloeding of afscheiding
Kanker van de vulva komt vaker voor bij oudere vrouwen en bij vrouwen die roken. Je loopt ook een groter risico als je besmet bent met het HPV-virus.
Vulvaire en vaginale kankers worden gediagnosticeerd door weefsel van verdachte laesies te nemen en dit onder een microscoop te onderzoeken.
Wanneer u naar een arts moet gaan
Het is een goed idee om een arts te raadplegen als u niet zeker bent over veranderingen in uw lichaam. U moet ook uw arts raadplegen als u een nieuwe knobbel heeft die binnen enkele weken niet verdwijnt. Raadpleeg ook uw arts als u pijn of tekenen van infectie heeft, zoals:
- afscheiding uit de klomp die pus of bloed bevat
- symptomen van een seksueel overdraagbare aandoening
Lees meer: Symptomen van seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA's) »
Behandeling
Vaginale knobbels hebben vaak geen behandeling nodig. Als ze medische zorg nodig hebben, wordt de behandeling bepaald door hun oorzaak.
De meeste vaginale hobbels en knobbeltjes kunnen thuis worden beheerd. Hier zijn enkele dingen die u kunt doen om uw symptomen te verlichten:
- Als je cysten hebt, neem dan een paar dagen meerdere keren per dag warme baden. Dat kan de afvoer van cysten helpen.
- Draag geen kleding die over uw vulva wrijft en schuurt.
- Draag slipjes gemaakt van natuurlijk materiaal zoals katoen. Natuurlijke materialen zijn ademend en kunnen je geslachtsdelen koel en droog houden. Winkel voor katoenen ondergoed.
Outlook
Het is onwaarschijnlijk dat knobbeltjes in je vagina een reden tot ongerustheid zijn. De meesten gaan vanzelf weg of kunnen thuis worden behandeld of beheerd. Als u een seksueel overdraagbare aandoening heeft, kan deze meestal met de behandeling worden behandeld, maar het is belangrijk om vroeg met de behandeling te beginnen om uw risico op complicaties te verminderen.
