Wat is een CO2-bloedtest?
Een CO2-bloedtest meet de hoeveelheid kooldioxide (CO2) in het bloedserum, het vloeibare deel van het bloed. Een CO2-test kan ook worden genoemd:
- een kooldioxidetest
- een TCO2-test
- een totale CO2-test
- bicarbonaattest
- een HCO3-test
- een CO2-testserum
Mogelijk ontvangt u een CO2-test als onderdeel van een stofwisselingspanel. Een metabool panel is een groep tests die elektrolyten en bloedgassen meten.
Het lichaam bevat twee belangrijke vormen van CO2:
- HCO3 (bicarbonaat, de belangrijkste vorm van CO2 in het lichaam)
- PCO2 (kooldioxide)
Uw arts kan deze test gebruiken om te bepalen of er een onbalans is tussen de zuurstof en kooldioxide in uw bloed of een pH-onbalans in uw bloed. Deze onevenwichtigheden kunnen tekenen zijn van een nier-, ademhalings- of metabole stoornis.
Waarom de CO2-bloedtest wordt besteld
Uw arts zal op basis van uw symptomen een CO2-bloedtest laten uitvoeren. Tekenen van een onbalans tussen zuurstof en kooldioxide of een pH-onbalans zijn onder meer:
- kortademigheid
- andere ademhalingsmoeilijkheden
- misselijkheid
- braken
Deze symptomen kunnen wijzen op longfunctiestoornissen waarbij zuurstof en kooldioxide worden uitgewisseld.
U moet de zuurstof- en kooldioxidespiegels van uw bloed regelmatig laten meten als u zuurstoftherapie krijgt of bepaalde operaties ondergaat.
Hoe een bloedmonster wordt genomen
Bloedmonsters voor een CO2-bloedtest kunnen uit een ader of een slagader worden genomen.
Venipunctuur bloedmonster
Venipunctuur is de term die wordt gebruikt om een basisbloedmonster uit een ader te beschrijven. Uw arts zal een eenvoudig venapunctiebloedmonster bestellen als ze alleen HCO3 willen meten.
Om een bloedmonster met venapunctie te krijgen, moet een zorgverlener:
- reinigt de site (vaak de binnenkant van de elleboog) met een kiemdodend antisepticum
- wikkelt een elastische band om uw bovenarm om de ader te laten zwellen met bloed
- steek voorzichtig een naald in de ader en verzamel bloed in de bijgevoegde buis totdat deze vol is
- verwijdert de elastische band en de naald
- bedekt de prikwond met steriel gaas om het bloeden te stoppen
Arterieel bloedmonster
Bloedgasanalyse is vaak een onderdeel van de CO2-test. Een bloedgasanalyse vereist arterieel bloed omdat de gassen en pH-waarden in de slagaders verschillen van veneus bloed (bloed uit een ader).
Slagaders vervoeren zuurstof door het hele lichaam. Aders vervoeren metabool afval en gedeoxygeneerd bloed naar de longen om uit te ademen als kooldioxide en naar de nieren om in de urine te passeren.
Deze meer gecompliceerde procedure wordt uitgevoerd door een arts die is opgeleid om veilig toegang te krijgen tot slagaders. Arterieel bloed wordt meestal uit een slagader in de pols gehaald, de radiale slagader. Dit is de belangrijkste slagader in lijn met de duim, waar je je pols kunt voelen.
Of bloed kan worden verzameld uit de armslagader in de elleboog of de dijbeenslagader in de lies. Om een arterieel bloedmonster te krijgen, moet de arts:
- reinigt de site met een kiemdodend antisepticum
- steekt voorzichtig een naald in de ader en trekt bloed in een aangesloten buis totdat deze vol is
- verwijdert de naald
- oefent gedurende ten minste vijf minuten stevig druk uit op de wond om ervoor te zorgen dat het bloeden stopt. (Slagaders dragen bloed onder hogere druk dan aderen, dus het duurt langer voordat het bloed een stolsel vormt.)
- plaatst een strakke wikkel rond de prikplaats die minimaal een uur op zijn plaats moet blijven
Hoe u zich voorbereidt op uw bloedtest
Uw arts kan u vragen om vóór de bloedtest te vasten of te stoppen met eten en drinken. Uw arts kan u ook vragen om vóór de test te stoppen met het gebruik van bepaalde medicijnen, zoals corticosteroïden of antacida. Deze medicijnen verhogen de concentratie bicarbonaat in het lichaam.
Risico's van een CO2-bloedtest
Er zijn kleine risico's verbonden aan zowel venapunctie als arteriële bloedtesten. Deze omvatten:
- enorm bloeden
- flauwvallen
- duizeligheid
- hematoom, dat is een brok bloed onder de huid
- infectie op de prikplaats
Na de bloedafname zal uw arts ervoor zorgen dat u zich goed voelt en zal hij u vertellen hoe u voor de prikplaats moet zorgen om de kans op infectie te verkleinen.
Test resultaten
Het normale bereik voor CO2 is 23 tot 29 mEq / L (milliequivalente eenheden per liter bloed).
De bloedtest meet vaak de pH van het bloed samen met het CO2-gehalte om de oorzaak van uw symptomen verder te bepalen. Bloed pH is een maat voor zuurgraad of alkaliteit. Alkalose is wanneer uw lichaamsvloeistoffen te alkalisch zijn. Acidose daarentegen is wanneer uw lichaamsvloeistoffen te zuur zijn.
Meestal is een bloed enigszins basisch met een pH-meting van bijna 7,4 in stand gehouden door het lichaam. Normaal bereik van 7,35 tot 7,45 wordt als neutraal beschouwd. Een bloed-pH-meting van minder dan 7,35 wordt als zuur beschouwd. Een stof is alkalischer als de pH-meting van het bloed hoger is dan 7,45.
Laag bicarbonaat (HCO3)
Een testresultaat van lage bicarbonaat en lage pH (minder dan 7,35) is een aandoening die metabole acidose wordt genoemd. Veelvoorkomende oorzaken zijn:
- nierfalen
- ernstige diarree
- lactaatacidose
- toevallen
- kanker
- langdurig zuurstofgebrek door ernstige bloedarmoede, hartfalen of shock
- diabetische ketoacidose (diabetische acidose)
Een testresultaat van laag bicarbonaat en hoge pH (meer dan 7,45) is een aandoening die respiratoire alkalose wordt genoemd. Veelvoorkomende oorzaken zijn:
- hyperventilatie
- koorts
- pijn
- ongerustheid
Hoog bicarbonaat (HCO3)
Een testresultaat van hoog bicarbonaat en lage pH (minder dan 7,35) is een aandoening die respiratoire acidose wordt genoemd. Veelvoorkomende oorzaken zijn:
- longontsteking
- chronische obstructieve longziekte (COPD)
- astma
- longfibrose
- blootstelling aan giftige chemicaliën
- medicijnen die de ademhaling onderdrukken, vooral wanneer ze worden gecombineerd met alcohol
- tuberculose
- longkanker
- pulmonale hypertensie
- ernstig overgewicht
Een testresultaat van hoog bicarbonaat en hoge pH (meer dan 7,45) is een aandoening die metabole alkalose wordt genoemd. Veelvoorkomende oorzaken zijn:
- chronisch braken
- lage kaliumspiegels
- hypoventilatie, wat een vertraagde ademhaling en verminderde CO2-eliminatie inhoudt
Vooruitzichten op lange termijn
Als uw arts een CO2-onbalans vindt die wijst op acidose of alkalose, zullen ze de oorzaak van deze onbalans onderzoeken en deze op de juiste manier behandelen. Omdat de oorzaken variëren, kan de behandeling een combinatie zijn van veranderingen in levensstijl, medicijnen en operaties.
