Schizofrenie is een ernstige psychische aandoening die is geclassificeerd als een psychotische stoornis. Psychose beïnvloedt iemands denken, percepties en zelfgevoel.
Volgens de National Alliance on Mental Illness (NAMI) treft schizofrenie ongeveer 1 procent van de Amerikaanse bevolking, iets meer mannen dan vrouwen.
Schizofrenie en erfelijkheid
Een eerstegraads familielid (FDR) met schizofrenie is een van de grootste risico's voor de aandoening.
Hoewel het risico in de algemene bevolking 1 procent is, verhoogt het hebben van een FDR zoals een ouder of broer of zus met schizofrenie het risico tot 10 procent.
Het risico stijgt naar 50 procent als bij beide ouders de diagnose schizofrenie is gesteld, terwijl het risico 40 tot 65 procent is als bij een identieke tweeling de diagnose is gesteld.
Een studie uit Denemarken uit 2017 op basis van landelijke gegevens over meer dan 30.000 tweelingen schat de erfelijkheid van schizofrenie op 79 procent.
De studie concludeerde dat, op basis van het risico van 33 procent voor eeneiige tweeling, de kwetsbaarheid voor schizofrenie niet alleen gebaseerd is op genetische factoren.
Hoewel het risico op schizofrenie voor familieleden hoger is, geeft de Genetics Home Reference aan dat de meeste mensen met een naast familielid met schizofrenie de stoornis niet zelf zullen ontwikkelen.
Andere oorzaken van schizofrenie
Naast genetica omvatten andere mogelijke oorzaken van schizofrenie:
- De omgeving. Blootstelling aan virussen of toxines, of ondervoeding ervaren voor de geboorte, kan het risico op schizofrenie verhogen.
- Hersenenchemie. Problemen met hersenchemicaliën, zoals de neurotransmitters dopamine en glutamaat, kunnen bijdragen aan schizofrenie.
- Substantie gebruik. Gebruik door tieners en jonge volwassenen van geestverruimende (psychoactieve of psychotrope) geneesmiddelen kan het risico op schizofrenie verhogen.
- Activering van het immuunsysteem. Schizofrenie kan ook verband houden met auto-immuunziekten of ontstekingen.
Wat zijn de verschillende soorten schizofrenie?
Vóór 2013 was schizofrenie onderverdeeld in vijf subtypen als afzonderlijke diagnostische categorieën. Schizofrenie is nu één diagnose.
Hoewel de subtypen niet langer worden gebruikt bij klinische diagnose, zijn de namen van de subtypen mogelijk bekend bij mensen die vóór de DSM-5 zijn gediagnosticeerd (in 2013). Deze klassieke subtypes omvatten:
- paranoïde, met symptomen zoals wanen, hallucinaties en ongeorganiseerde spraak
- hebefreen of ongeorganiseerd, met symptomen zoals plat affect, spraakstoornissen en ongeorganiseerd denken
- ongedifferentieerd, met symptomen die gedrag vertonen dat van toepassing is op meer dan één type
- residuaal, met symptomen die sinds een eerdere diagnose in intensiteit zijn afgenomen
- katatonisch, met symptomen van immobiliteit, mutisme of stupor
Hoe wordt schizofrenie gediagnosticeerd?
Volgens de DSM-5 moeten, om de diagnose schizofrenie te krijgen, twee of meer van de volgende symptomen aanwezig zijn gedurende een periode van 1 maand.
Ten minste één moet nummer 1, 2 of 3 in de lijst zijn:
- wanen
- hallucinaties
- ongeorganiseerde spraak
- grof ongeorganiseerd of katatonisch gedrag
- negatieve symptomen (verminderde emotionele expressie of motivatie)
DSM-5 is de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders IV, de gids uitgegeven door de American Psychiatric Association en gebruikt door professionele zorgverleners voor de diagnose van psychische stoornissen.
Afhalen
Onderzoek heeft aangetoond dat erfelijkheid of genetica een belangrijke bijdragende factor kan zijn voor de ontwikkeling van schizofrenie.
Hoewel de exacte oorzaak van deze complexe aandoening niet bekend is, hebben mensen met familieleden met schizofrenie een hoger risico om het te ontwikkelen.
