Wat is een beroerte?
Een beroerte kan een verwoestende medische gebeurtenis zijn. Het gebeurt wanneer de bloedtoevoer naar een deel van uw hersenen is verstoord door een bloedstolsel of een gebroken bloedvat. Net als bij een hartaanval kan het gebrek aan zuurstofrijk bloed leiden tot weefselsterfte.
Wanneer hersencellen beginnen te sterven als gevolg van de verminderde bloedstroom, treden er symptomen op in de delen van het lichaam die die hersencellen beheersen. Deze symptomen kunnen zijn: plotselinge zwakte, verlamming en gevoelloosheid van uw gezicht of ledematen. Als gevolg hiervan kunnen mensen die een beroerte ervaren, moeite hebben met denken, bewegen en zelfs ademen.
Vroege beschrijving van een beroerte
Hoewel artsen nu de oorzaken en implicaties van een beroerte kennen, is de aandoening niet altijd goed begrepen. Hippocrates, de 'vader van de geneeskunde', erkende meer dan 2400 jaar geleden voor het eerst een beroerte. Hij noemde de aandoening apoplexie, een Griekse term die staat voor 'getroffen door geweld'. Hoewel de naam de plotselinge veranderingen beschrijft die kunnen optreden bij een beroerte, gaf het niet noodzakelijkerwijs weer wat er werkelijk in je hersenen gebeurt.
Eeuwen later in de 17e eeuw ontdekte een arts genaamd Jacob Wepfer dat iets de bloedtoevoer in de hersenen verstoorde van mensen die stierven door een apoplexie. In sommige van deze gevallen was er een enorme bloeding in de hersenen. In andere werden de bloedvaten geblokkeerd.
In de decennia die volgden, bleef de medische wetenschap vooruitgang boeken met betrekking tot de oorzaken, symptomen en behandeling van apoplexie. Een resultaat van deze vooruitgang was de opdeling van apoplexie in categorieën op basis van de oorzaak van de aandoening. Hierna werd apoplexie bekend onder de termen beroerte en cerebralvasculair accident (CVA).
Beroerte vandaag
Tegenwoordig weten artsen dat er twee soorten beroertes zijn: ischemisch en hemorragisch. Een ischemische beroerte, die vaker voorkomt, treedt op wanneer een bloedstolsel in de hersenen blijft steken. Dit blokkeert de bloedtoevoer naar verschillende delen van de hersenen. Een hemorragische beroerte gebeurt daarentegen wanneer een bloedvat in uw hersenen openbreekt. Dit zorgt ervoor dat bloed zich ophoopt. De ernst van de beroerte hangt vaak samen met de locatie in de hersenen en met het aantal aangetaste hersencellen.
Volgens de National Stroke Association is beroerte de vijfde belangrijkste doodsoorzaak in de Verenigde Staten. Echter, naar schatting 7 miljoen mensen in Amerika hebben een beroerte overleefd. Dankzij de vooruitgang in behandelmethoden kunnen miljoenen mensen die een beroerte hebben gehad, nu leven met minder complicaties.
Geschiedenis van beroerte behandelingen
Een van de vroegst bekende beroerte-behandelingen vond plaats in de 19e eeuw, toen chirurgen chirurgie begonnen uit te voeren aan de halsslagaders. Dit zijn de bloedvaten die een groot deel van de bloedstroom naar de hersenen leveren. Stolsels die zich ontwikkelen in de halsslagaders zijn vaak verantwoordelijk voor het veroorzaken van een beroerte. Chirurgen begonnen de halsslagaders te opereren om de opbouw van cholesterol te verminderen en blokkades te verwijderen die vervolgens tot een beroerte konden leiden. De eerste gedocumenteerde operatie van de halsslagader in de Verenigde Staten was in 1807. Dr. Amos Twitchell voerde de operatie uit in New Hampshire. Tegenwoordig staat de procedure bekend als een halsslagader-endarteriëctomie.
Hoewel operaties van de halsslagader zeker hebben geholpen om een beroerte te voorkomen, waren er weinig behandelingen beschikbaar om een beroerte daadwerkelijk te behandelen en de effecten ervan te verminderen. De meeste behandelingen waren meer gericht op het helpen van mensen na een beroerte, zoals spraakstoornissen, eetproblemen of blijvende zwakte aan één kant van het lichaam. Pas in 1996 werd een effectievere behandeling geïmplementeerd. In dat jaar keurde de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) het gebruik van weefselplasminogeenactivator (TPA) goed, een medicijn dat de bloedstolsels afbreekt die ischemische beroertes veroorzaken.
Hoewel TPA effectief kan zijn bij de behandeling van ischemische beroertes, moet het binnen 4,5 uur na het begin van de symptomen worden toegediend. Dientengevolge is het van cruciaal belang om onmiddellijk medische hulp te krijgen voor een beroerte om de symptomen te verminderen en om te keren. Als iemand die u kent symptomen van een beroerte ervaart, zoals plotselinge verwarring en zwakte of gevoelloosheid aan één kant van het lichaam, breng hem dan naar het ziekenhuis of bel onmiddellijk 911.
Verbeteringen in beroerte behandelingen
Ischemische beroertes
TPA is de voorkeursbehandelingsmethode voor ischemische beroertes. Een recente vooruitgang bij de behandeling van dit soort beroertes is echter mechanische trombectomie. Deze procedure kan een bloedstolsel fysiek verwijderen bij iemand met een ischemische beroerte. Sinds de lancering in 2004 heeft de techniek ongeveer 10.000 mensen behandeld.
Het nadeel is echter dat veel chirurgen nog moeten worden opgeleid in mechanische trombectomie en dat ziekenhuizen de benodigde apparatuur moeten aanschaffen, wat erg duur kan zijn. Hoewel TPA nog steeds de meest gebruikte behandeling is voor ischemische beroertes, blijft mechanische trombectomie steeds populairder worden naarmate meer chirurgen worden opgeleid in het gebruik ervan.
Hemorragische beroertes
Hemorragische beroerte-behandelingen hebben ook een lange weg afgelegd. Als de effecten van een hemorragische beroerte een groot deel van de hersenen aantasten, kunnen artsen een operatie aanbevelen om de schade op lange termijn te verminderen en de druk op de hersenen te verlichten. Chirurgische behandelingen voor hemorragische beroerte zijn onder meer:
- Chirurgisch knippen. Deze operatie omvat het plaatsen van een clip aan de basis van het gebied dat de bloeding veroorzaakt. De clip stopt de bloedstroom en helpt voorkomen dat het gebied weer gaat bloeden.
- Coiling. Deze procedure omvat het leiden van een draad door de lies en naar de hersenen terwijl kleine spiralen worden ingebracht om gebieden met zwakte en bloeding te vullen. Dit kan mogelijk een bloeding stoppen.
- Chirurgisch verwijderen. Als het bloedinggebied niet via andere methoden kan worden hersteld, kan een chirurg een klein deel van het beschadigde gebied verplaatsen. Deze operatie is echter vaak een laatste redmiddel omdat het als een zeer hoog risico wordt beschouwd en niet op veel delen van de hersenen kan worden uitgevoerd.
Andere behandelingen kunnen nodig zijn, afhankelijk van de locatie en de ernst van de bloeding.
Verbeteringen in de preventie van beroertes
Hoewel een beroerte een belangrijke oorzaak van invaliditeit blijft, is ongeveer 80 procent van de beroertes te voorkomen. Dankzij recent onderzoek en vooruitgang in de behandeling kunnen artsen nu preventiestrategieën aanbevelen voor diegenen die een risico lopen op een beroerte. Bekende risicofactoren voor een beroerte zijn onder meer ouder dan 75 jaar en het hebben van:
- atriale fibrillatie
- congestief hartfalen
- diabetes
- hoge bloeddruk
- een geschiedenis van een beroerte of een voorbijgaande ischemische aanval
Mensen met deze risicofactoren moeten met hun arts praten over hoe ze hun risico kunnen verlagen. Artsen bevelen vaak de volgende preventieve maatregelen aan:
- stoppen met roken
- anticoagulantia om bloedstolling te voorkomen
- medicijnen om hoge bloeddruk of diabetes onder controle te houden
- een gezond dieet met weinig natrium en rijk aan groenten en fruit
- drie tot vier dagen per week lichaamsbeweging gedurende minimaal 40 minuten per dag
Hoewel een beroerte niet altijd kan worden voorkomen, kunnen deze stappen helpen om uw risico zoveel mogelijk te beperken.
De afhaalmaaltijd
Een beroerte is een levensbedreigende medische gebeurtenis die blijvende hersenschade en langdurige handicaps kan veroorzaken. Onmiddellijk een behandeling zoeken kan de kans vergroten dat u of een geliefde een van de innovatieve behandelingen krijgt die worden gebruikt om een beroerte te behandelen en complicaties te minimaliseren.
