Volgens de Amerikaanse National Library of Medicine komen vroege symptomen van multiple sclerose vaak voor bij volwassenen van 20 tot 40 jaar. Vrouwen worden ook minstens twee keer zo vaak gediagnosticeerd als mannen. MS wordt beschouwd als een auto-immuunziekte en een progressieve neurodegeneratieve aandoening. De exacte oorzaak is echter onbekend en er is momenteel geen remedie, alleen behandelingen om de symptomen te beheersen.
Wat we wel weten, is dat het het zenuwstelsel aantast en geleidelijk het hele lichaam beïnvloedt. De immuuncellen van het lichaam vallen na verloop van tijd gezond zenuwweefsel aan en beïnvloeden de interne systemen van het lichaam om gezond te reageren.
Primaire versus secundaire MS-symptomen
De meeste van de hierboven beschreven problemen zijn primaire symptomen die verband houden met MS. Dit betekent dat ze direct worden veroorzaakt door de zenuwbeschadiging als gevolg van aanvallen op de myelineschede. Sommige primaire symptomen kunnen direct worden behandeld door te proberen de zenuwbeschadiging te vertragen en MS-aanvallen te voorkomen.
Zodra er echter zenuwbeschadiging is, kunnen secundaire symptomen optreden. Secundaire MS-symptomen zijn veel voorkomende complicaties van primaire MS-symptomen. Voorbeelden hiervan zijn UTI's die het gevolg zijn van zwakke blaasspieren of een verlies van spierspanning als gevolg van een onvermogen om te lopen.
Secundaire symptomen kunnen vaak effectief worden behandeld, maar het behandelen van de oorzaak van het probleem kan ze helemaal voorkomen. Naarmate de ziekte voortschrijdt, zal MS onvermijdelijk enkele secundaire symptomen veroorzaken. Secundaire symptomen kunnen vaak goed worden beheerd met medicatie, fysieke aanpassing, therapie en creativiteit.
Zenuwstelsel
Wanneer iemand MS heeft, valt het immuunsysteem van zijn lichaam langzaam zijn eigen myeline-omhulsel aan, dat is samengesteld uit de cellen die het zenuwstelsel omringen en beschermen, inclusief het ruggenmerg en de hersenen. Wanneer deze cellen zijn beschadigd, worden de zenuwen blootgelegd en hebben de hersenen moeite met het verzenden van signalen naar de rest van het lichaam.
De verbinding tussen de hersenen en de organen, spieren, weefsels en cellen die door de beschadigde zenuwen worden bediend, veroorzaakt symptomen zoals:
- duizeligheid
- duizeligheid
- verwarring
- geheugenproblemen
- emotionele of persoonlijkheidsveranderingen
Depressie en andere veranderingen in de hersenen kunnen een direct gevolg zijn van MS of een indirect gevolg van de moeilijkheid om met de aandoening om te gaan.
In zeldzame of vergevorderde gevallen kan zenuwbeschadiging trillingen, toevallen en cognitieve problemen veroorzaken die sterk lijken op andere neurodegeneratieve aandoeningen zoals dementie.
Visie en gehoorverlies
Visieproblemen zijn voor veel mensen vaak het eerste teken van MS. Dubbel zicht, wazigheid, pijn en problemen met het zien van contrast kunnen plotseling beginnen en een of beide ogen beïnvloeden. In veel gevallen zijn zichtproblemen tijdelijk of zelfbeperkend en zijn ze waarschijnlijk het gevolg van zenuwontsteking of vermoeidheid van de oogspieren.
Hoewel sommige mensen met MS permanente zichtproblemen hebben, zijn de meeste gevallen mild en kunnen ze effectief worden behandeld met steroïden en andere kortdurende behandelingen.
In zeldzame gevallen kunnen mensen met MS gehoorverlies of doofheid ervaren als gevolg van schade aan de hersenstam. Dit soort gehoorproblemen lost meestal vanzelf op, maar kan in sommige gevallen permanent zijn.
Spreken, slikken en ademen
Volgens de National MS Society (NMSS) heeft tot 40 procent van de mensen met MS spraakproblemen. Deze omvatten:
- slurpend
- slechte articulatie
- problemen met volumeregeling
Dergelijke effecten treden vaak op tijdens recidieven of tijden van vermoeidheid. Andere spraakproblemen kunnen zijn: veranderingen in stemhoogte of kwaliteit, nasaliteit, heesheid of ademnood.
Spraakproblemen kunnen worden veroorzaakt door ademhalingsmoeilijkheden die worden veroorzaakt door zwakke of beschadigde zenuwen die de spieren in de borst beheersen. Moeilijkheden met het beheersen van de ademhalingsspieren kunnen vroeg in de ziekte beginnen en verergeren naarmate MS vordert. Dit is een gevaarlijke maar zeldzame complicatie van MS die vaak kan worden verbeterd door samen te werken met een ademtherapeut.
Slikproblemen komen minder vaak voor dan spraakproblemen, maar kunnen veel ernstiger zijn. Ze kunnen optreden wanneer zenuwbeschadiging de spieren verzwakt en het vermogen van het lichaam om de spieren die betrokken zijn bij het slikken onder controle te houden. Wanneer het juiste slikken wordt verstoord, kan voedsel of drank in de longen worden ingeademd en het risico op infecties, zoals longontsteking, vergroten.
Hoesten en stikken bij eten en drinken kunnen tekenen zijn van slikproblemen en moeten onmiddellijk worden geëvalueerd. Spraak- of taaltherapeuten kunnen vaak helpen bij problemen met spreken en slikken.
Spierzwakte en evenwichtsproblemen
Veel mensen met MS ervaren effecten op hun ledematen. Schade aan de myelineschede leidt vaak tot pijn, tintelingen en gevoelloosheid van armen en benen. Problemen met hand-oogcoördinatie, spierzwakte, balans en gang kunnen optreden wanneer de hersenen problemen hebben met het verzenden van signalen naar de zenuwen en spieren.
Deze effecten kunnen langzaam beginnen en verergeren naarmate de zenuwbeschadiging vordert. Veel mensen met MS voelen zich eerst 'speldenprikken' en hebben moeite met coördinatie of fijne motoriek. Na verloop van tijd kunnen de controle over de ledematen en het loopgemak verstoord raken. In deze gevallen kunnen wandelstokken, rolstoelen en andere ondersteunende technologieën helpen bij spiercontrole en kracht.
Skeletsysteem
Mensen met MS lopen een hoger risico op het ontwikkelen van osteoporose als gevolg van algemene MS-behandelingen (steroïden) en inactiviteit. Verzwakte botten kunnen individuen met MS vatbaar maken voor breuken en breuken. Hoewel aandoeningen zoals osteoporose kunnen worden voorkomen of vertraagd door fysieke activiteit, voeding of suppletie, kunnen zwakke botten MS-balans en coördinatieproblemen nog riskanter maken.
Een groeiend aantal bewijzen suggereert dat vitamine D-tekorten een belangrijke rol kunnen spelen bij de ontwikkeling van MS. Hoewel de exacte impact op personen met MS nog niet goed bekend is, is vitamine D van vitaal belang voor de gezondheid van het skelet en het immuunsysteem.
Immuunsysteem
MS wordt beschouwd als een door het immuunsysteem veroorzaakte ziekte. Dit betekent dat het immuunsysteem van het lichaam gezond zenuwweefsel aanvalt, wat zenuwbeschadiging door het hele lichaam veroorzaakt. De activiteit van het immuunsysteem lijkt te resulteren in de ontsteking die verantwoordelijk is voor veel MS-symptomen. Sommige symptomen kunnen opflakkeren tijdens een episode van activiteit van het immuunsysteem en verdwijnen dan wanneer de episode of 'aanval' eindigt.
Sommige onderzoeken onderzoeken of het onderdrukken van het immuunsysteem met medicatie de voortgang van MS zal vertragen. Andere therapieën proberen bepaalde immuuncellen te targeten om te voorkomen dat ze de zenuwen aanvallen. Geneesmiddelen die het immuunsysteem onderdrukken, kunnen mensen echter kwetsbaarder maken voor infecties.
Sommige tekorten aan voedingsstoffen kunnen de immuungezondheid beïnvloeden en de MS-symptomen verergeren. De meeste MS-artsen raden echter alleen speciale diëten aan als er een specifiek tekort aan voedingsstoffen is. Een veel voorkomende aanbeveling is een vitamine D-supplement - dit helpt ook om osteoporose te voorkomen.
Spijsverteringssysteem
Problemen met blaas- en darmfuncties komen vaak voor bij MS. Dergelijke problemen kunnen zijn:
- constipatie
- diarree
- verlies van darmcontrole
In sommige gevallen kunnen dieet- en fysiotherapie- of zelfzorgstrategieën de impact van deze problemen op het dagelijks leven verminderen. Andere keren kunnen medicijnen of intensievere interventie nodig zijn.
Het gebruik van een katheter kan af en toe nodig zijn. Dit komt omdat zenuwbeschadiging van invloed is op de hoeveelheid urine die MS-patiënten gemakkelijk in de blaas kunnen vasthouden. Dit kan spastische blaasontstekingen, urineweginfecties (UTI's) of nierinfecties tot gevolg hebben. Deze problemen kunnen plassen pijnlijk en zeer vaak maken, zelfs 's nachts of als er weinig urine in de blaas zit.
De meeste mensen kunnen blaas- en darmproblemen effectief behandelen en complicaties voorkomen. Er kunnen echter ernstige infecties of hygiëneproblemen ontstaan als deze problemen onbehandeld of onbeheerd blijven. Bespreek eventuele blaas- of darmproblemen en behandelingsopties met uw arts.
Voortplantingssysteem
MS heeft geen directe invloed op het voortplantingssysteem of de vruchtbaarheid. Veel vrouwen vinden zelfs dat zwangerschap een prettig uitstel is van MS-symptomen. De NMSS meldt echter dat 2-4 van de 10 vrouwen tijdens de postpartumperiode een terugval zullen ervaren.
Seksuele disfunctie, zoals moeilijkheden bij het ervaren van opwinding of orgasme, komt echter veel voor bij mensen met MS. Dit kan worden veroorzaakt door zenuwbeschadiging of door MS-gerelateerde emotionele problemen zoals depressie of een laag zelfbeeld.
Vermoeidheid, pijn en andere MS-symptomen kunnen seksuele intimiteit ongemakkelijk of onaantrekkelijk maken. In veel gevallen kunnen seksuele problemen echter met succes worden aangepakt door medicatie, vrij verkrijgbare hulpmiddelen (zoals glijmiddel) of een beetje geavanceerde planning.
Bloedsomloop
Problemen met de bloedsomloop worden zelden veroorzaakt door MS, hoewel zwakke borstspieren kunnen leiden tot oppervlakkige ademhaling en een lage zuurstoftoevoer. Echter, gebrek aan activiteit als gevolg van depressie, spiermoeilijkheden en een preoccupatie met het behandelen van andere problemen, kan voorkomen dat mensen met MS zich concentreren op het risico op hart- en vaatziekten.
Een studie gepubliceerd in het tijdschrift Multiple Sclerosis wees uit dat vrouwen met MS een significant verhoogd risico hebben op cardiovasculaire problemen zoals hartaanvallen, beroertes en hartfalen. Fysiotherapie en regelmatige lichaamsbeweging kunnen echter helpen de MS-symptomen te verlichten en het cardiovasculaire risico te verminderen.
MS van top tot teen behandelen
Hoewel multiple sclerose niet kan worden genezen, kan een grote verscheidenheid aan medicijnen, kruidengeneesmiddelen en voedingssupplementen de symptomen helpen verlichten. Behandeling kan de ziekte ook wijzigen door de progressie en algehele effecten op uw lichaam te voorkomen.
MS beïnvloedt iedereen anders. Elke persoon ervaart een unieke reeks symptomen en reageert individueel op behandelingen. Daarom moeten u en uw artsen uw behandelregime aanpassen om uw MS-symptomen specifiek aan te pakken en deze te wijzigen naarmate de ziekte voortschrijdt of terugvalt. Een zorgvuldig ontworpen behandelplan kan MS beter beheersbaar maken.
