Onhandigheid
Je zou jezelf als onhandig kunnen beschouwen als je vaak meubels tegen het lijf loopt of dingen laat vallen. Onhandigheid wordt gedefinieerd als slechte coördinatie, beweging of actie.
Bij gezonde mensen kan dit een klein probleem zijn. Maar tegelijkertijd kan het uw risico op ongevallen of ernstig letsel, zoals hersenschudding, vergroten.
Een review uit 2009 van studies naar verbanden tussen motorische controle en leeftijdsgebonden hersenverschillen vond bewijs dat problemen met het zenuwstelsel en het neuromusculaire systeem bijdragen aan motorische prestatieproblemen bij oudere volwassenen.
Dit suggereert dat de hersenfunctie, van hoe informatie wordt verwerkt tot je lichaam vertelt hoe het moet bewegen, een rol speelt bij de coördinatie.
De meeste mensen hebben momenten van onhandigheid en het is meestal niets om je zorgen over te maken. Maar als u plotselinge, aanhoudende problemen met coördinatie heeft of als dit uw gezondheid ernstig verstoort, kan dit een symptoom zijn van een onderliggende aandoening.
Wat veroorzaakt plotselinge onhandigheid?
Een plotseling begin van onhandigheid kan optreden als u wordt afgeleid of zich niet bewust bent van uw omgeving. Maar vaak kunnen plotselinge problemen met coördinatie in combinatie met een ander symptoom een ernstige, onderliggende gezondheidstoestand suggereren.
Beroerte
Een beroerte treedt op wanneer zich een bloedstolsel in de hersenen vormt en de bloedstroom vermindert (ischemische beroerte) of wanneer een verzwakt bloedvat in uw hersenen barst en de bloedstroom vermindert (hemorragische beroerte). Dit ontneemt uw hersenen zuurstof en hersencellen beginnen te sterven.
Tijdens een beroerte ervaren sommige mensen verlamming of spierzwakte, wat een slechte coördinatie en struikelen kan veroorzaken.
Maar plotselinge onhandigheid betekent niet altijd een beroerte. Met een beroerte heb je waarschijnlijk ook andere symptomen. Deze omvatten:
- onduidelijke spraak
- tintelingen in uw armen of benen
- spierzwakte of gevoelloosheid
- hoofdpijn
- duizeligheid
Mogelijk ziet u vergelijkbare symptomen tijdens een voorbijgaande ischemische aanval (TIA) of een ministroke. Een TIA vermindert ook de bloedtoevoer naar de hersenen. Deze aanvallen duren meestal maar een paar minuten en veroorzaken geen blijvende hersenschade.
Raadpleeg echter onmiddellijk een arts als u of iemand die u kent symptomen van een beroerte vertoont.
Aanvallen
Sommige aanvallen kunnen ook symptomen veroorzaken die lijken op plotselinge onhandigheid.
Dit is vaak het geval bij complexe partiële, myoclonische en atonische aanvallen of drop-aanvallen. Myoclonische en atonische aanvallen zorgen ervoor dat iemand plotseling valt, alsof ze struikelen. Dit symptoom wordt niet als onhandigheid beschouwd.
Bij complexe partiële aanvallen is er een patroon van acties en symptomen. Een persoon staart meestal wezenloos terwijl hij midden in een activiteit zit. Vervolgens beginnen ze met een willekeurige activiteit zoals:
- mompelen
- rommelen of plukken aan hun kleding
- plukken op objecten
Complexe partiële aanvallen duren misschien maar een paar minuten en de persoon heeft geen herinnering aan wat er is gebeurd. De volgende keer dat een aanval optreedt, worden dezelfde acties doorgaans herhaald.
Ga onmiddellijk naar een arts als u vermoedt dat u of iemand die u kent een aanval heeft of krijgt.
Angst en stress
Je zenuwstelsel, dat spierbewegingen regelt, kan abnormaal functioneren als je plotseling angstig of gestrest bent. Dit kan ervoor zorgen dat uw handen trillen of uw kijk op uw omgeving en taken belemmeren. Als gevolg hiervan loop je sneller tegen objecten of mensen aan.
Als u angstig bent, kan het oefenen van uw coping-methoden u helpen ontspannen en problemen met coördinatie verbeteren.
Drugs en alcohol
Als u te veel alcohol drinkt of drugs gebruikt, kunt u ook onhandig worden door intoxicatie. Intoxicatie, die de hersenfunctie schaadt, brengt meestal een of twee symptomen met zich mee, die mogelijk niet altijd ongecoördineerde bewegingen omvatten.
Symptomen van intoxicatie kunnen zijn:
- bloeddoorlopen ogen
- een verandering in gedrag
- een sterke geur van alcohol
- onduidelijke spraak
- braken
Mogelijk hebt u moeite om uw evenwicht te bewaren of stappen te coördineren terwijl u probeert te lopen als u dronken bent. Dit kan resulteren in letsel of een hersenschudding als u valt.
Intrekking kan ook onhandigheid veroorzaken.
Onhandigheid bij volwassenen
Veroudering kan hand in hand gaan met coördinatieproblemen.
In een onderzoek naar handbewegingen lieten de resultaten zien dat jongere en oudere volwassenen verschillende mentale representaties van de ruimte rond hun lichaam gebruiken. Terwijl jongere volwassenen hun referentiekader op de hand richtten, gebruikten oudere volwassenen een referentiekader dat op hun hele lichaam was gericht. Deze verandering kan van invloed zijn op hoe ouderen hun bewegingen plannen en begeleiden.
Onhandigheid kan ook beginnen als een subtiel probleem en geleidelijk verergeren. Als u of iemand die u kent problemen heeft met de coördinatie en andere symptomen, breng het probleem dan onder de aandacht van een arts. Mogelijk is er een onderliggende neurologische aandoening.
Hersentumor
Een kwaadaardige of goedaardige groei van de hersenen kan ook de balans en coördinatie beïnvloeden. Als u een hersentumor heeft, kunt u ook de volgende symptomen krijgen:
- onverklaarbare misselijkheid en braken
- zichtproblemen
- persoonlijkheids- of gedragsveranderingen
- gehoorproblemen
- toevallen
- zwakte of gevoelloosheid
- sterke hoofdpijn
Een arts kan een MRI of een hersenscan uitvoeren om te controleren op gezwellen in uw hersenen.
ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson beïnvloedt het centrale zenuwstelsel en kan het motorische systeem verstoren. Vroege symptomen kunnen subtiel zijn, maar kunnen ook handtrillingen of handtrekkingen omvatten die problemen met de coördinatie kunnen veroorzaken. Andere tekenen en symptomen zijn onder meer:
- verlies van geur
- Moeite met slapen
- constipatie
- zachte of zachte stem
- gemaskerd gezicht of blanco blik
Uw arts kan u een behandeling aanbevelen en u doorverwijzen naar een specialist als zij u een diagnose stellen voor de ziekte van Parkinson.
ziekte van Alzheimer
De ziekte van Alzheimer beschadigt en doodt hersencellen langzaam. Iemand met de ziekte van Alzheimer heeft vaak moeite met geheugen, heeft moeite met het uitvoeren van bekende taken en heeft mogelijk problemen met de coördinatie. Het risico op de ziekte van Alzheimer neemt toe na de leeftijd van 65 jaar.
Als u of een geliefde deze symptomen op middelbare leeftijd ontwikkelt en als ze niet verbeteren, neem dan contact op met een arts.
Andere oorzaken
Ongecoördineerde bewegingen kunnen ook optreden als u niet genoeg slaapt. Uitputting kan de balans beïnvloeden, waardoor u dingen laat vallen. Of misschien loop je tegen dingen aan. Door elke nacht minstens 8 uur slaap te krijgen, kunnen uw hersenen en lichaam rusten.
Gezondheidsproblemen die gewrichten en spieren aantasten, zoals artritis, en medicijnen zoals angststoornissen, antidepressiva en anticonvulsiva kunnen ook vergelijkbare symptomen veroorzaken.
Onhandigheid bij kinderen
Problemen met coördinatie bij kinderen zijn niet ongebruikelijk, omdat peuters leren staan en lopen. Groeispurts kunnen ook een bijdrage leveren als uw kind went aan zijn groeiende lichaam.
Kinderen die moeite hebben om op te letten, kunnen ook meer ongecoördineerd zijn als ze zich minder bewust zijn van hun omgeving.
Als u denkt dat de onhandigheid van uw kind niet verbetert of verslechtert, neem dan contact op met uw arts. Problemen met coördinatie bij kinderen kunnen ook worden veroorzaakt door:
- zichtproblemen
- platvoeten of het ontbreken van een voetboog
- aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD)
- autismespectrumstoornis (ASS)
Afhankelijk van de oorzaak kan uw arts u behandelingsopties bieden.
Dyspraxia
Dyspraxia, of ontwikkelingscoördinatiestoornis (DCD), is een aandoening die de coördinatie van uw kind beïnvloedt. Kinderen met DCD hebben meestal een vertraagde fysieke coördinatie voor hun leeftijd. Dit komt niet door leerstoornissen of een neurologische aandoening.
U kunt de symptomen van DCD verbeteren door bewegingen te oefenen, activiteiten in kleinere stappen op te splitsen of hulpmiddelen zoals speciale grepen op potloden te gebruiken.
Onhandigheid tijdens de zwangerschap
Naarmate de zwangerschap vordert, kan uw veranderende lichaam uw zwaartepunt afwerpen en uw evenwicht beïnvloeden. Er is ook een groter risico op struikelen of botsen als u uw voeten niet kunt zien.
Andere factoren die uw coördinatie kunnen beïnvloeden, zijn veranderingen in hormonen, vermoeidheid en vergeetachtigheid.
Vertragen tijdens het bewegen en om hulp vragen als je iets hebt laten vallen, zijn goede manieren om ongelukken of blessures tijdens een zwangerschap te voorkomen.
Diagnose
Het diagnosticeren van de exacte oorzaak van problemen met coördinatie kan moeilijk zijn. Onhandigheid is een symptoom van veel aandoeningen. Als uw coördinatie lijkt te verslechteren of als er aanvullende symptomen optreden, maak dan een afspraak met uw arts.
Uw arts zal vragen stellen over uw medische geschiedenis en andere symptomen. Mogelijk moeten ze ook verschillende tests uitvoeren om de aandoening te diagnosticeren.
Coördinatie verbeteren
Verbetering van de coördinatie houdt in dat de onderliggende aandoening wordt behandeld. Uw arts kan medicatie aanbevelen, zoals een ontstekingsremmend medicijn voor artritis, of meer trainen om gewrichtspijn en stijfheid te verminderen.
Mogelijk vindt u het ook nuttig om te vertragen en uw omgeving in u op te nemen voordat u bepaalde taken uitvoert.