Overzicht
Hamsteren vindt plaats wanneer iemand moeite heeft om items weg te gooien en onnodige objecten verzamelt. Na verloop van tijd kan het onvermogen om dingen weg te gooien het verzameltempo overschrijden.
De voortdurende opbouw van verzamelde items kan leiden tot onveilige en ongezonde woonruimtes. Het kan ook spanning veroorzaken in persoonlijke relaties en de kwaliteit van het dagelijks leven ernstig verminderen.
Wat is hamsterende aandoening?
Hamsteren stoornis (HD) is de aandoening die gepaard gaat met hamsteren. HD kan met de tijd erger worden. Het treft meestal volwassenen, hoewel tieners ook hamsterende neigingen kunnen vertonen.
De ZvH is geclassificeerd als een stoornis in de vijfde editie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Deze benaming maakt de ZvH tot een onafhankelijke diagnose van geestelijke gezondheid. ZvH kan tegelijkertijd met andere psychische aandoeningen voorkomen.
Behandeling vereist zelfmotivatie en de wens om iemands gedrag te veranderen. Het vereist ook de betrokkenheid van een arts. Gezinsondersteuning kan nuttig zijn, zolang het constructief is en niet beschuldigend.
Wat veroorzaakt hamsterende stoornis?
HD kan om verschillende redenen voorkomen. Iemand kan gaan hamsteren omdat hij gelooft dat een item dat hij heeft verzameld, of overweegt te verzamelen, op een bepaald moment waardevol of nuttig kan zijn. Ze kunnen het item ook verbinden met een persoon of een belangrijke gebeurtenis die ze niet willen vergeten.
Hoarders leven vaak met hun verzamelde items ten koste van hun eigen behoeften. Ze kunnen bijvoorbeeld afzien van het gebruik van hun koelkast omdat hun keukenruimte geblokkeerd is geraakt door items. Of ze kunnen ervoor kiezen om te leven met een kapot apparaat of zonder warmte in plaats van iemand binnen te laten om het probleem te repareren.
Mensen die mogelijk kwetsbaarder zijn voor hamsteren zijn degenen die:
- alleen leven
- groeide op in een ongeorganiseerde ruimte
- een moeilijke, achtergestelde jeugd gehad
ZvH wordt ook geassocieerd met andere psychische aandoeningen. Enkele hiervan zijn:
- ongerustheid
- aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD)
- depressie
- Dementie
- obsessief-compulsieve stoornis
- obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis
- schizofrenie
Onderzoek wijst uit dat de ZvH ook kan worden geassocieerd met een gebrek aan uitvoerend vermogen. Tekorten op dit gebied omvatten onder andere een onvermogen om:
- Let op
- beslissingen nemen
- dingen categoriseren
Tekorten aan executief functioneren worden vaak in verband gebracht met ADHD tijdens de kinderjaren.
Loopt u het risico op hamsterende stoornis?
HD is niet ongebruikelijk. Ongeveer 2 tot 6 procent van de mensen heeft de ZvH. Minstens 1 op de 50 - mogelijk zelfs 1 op de 20 - mensen hebben significante of dwangmatige hamsterende neigingen.
De ZvH treft zowel mannen als vrouwen. Er is geen op onderzoek gebaseerd bewijs dat cultuur, ras of etniciteit een rol speelt bij het ontwikkelen van de aandoening.
Leeftijd is een belangrijke factor voor de ZvH. Volwassenen van 55 jaar en ouder hebben drie keer meer kans om de ZvH te ontwikkelen dan jongere volwassenen. De gemiddelde leeftijd voor iemand die hulp zoekt bij de ZvH ligt rond de 50.
Adolescenten kunnen ook HD hebben. In deze leeftijdsgroep is het over het algemeen milder en zijn de symptomen minder verontrustend. Dit komt omdat jongeren de neiging hebben om bij ouders of huisgenoten te wonen die kunnen helpen bij het beheren van hamstergedrag.
ZvH kan de dagelijkse activiteiten rond de leeftijd van 20 beginnen te verstoren, maar kan pas op 30-jarige leeftijd of later ernstig problematisch worden.
Wat zijn de symptomen van hamsteren?
ZvH bouwt zich geleidelijk op in de loop van de tijd en een persoon is zich er misschien niet van bewust dat ze symptomen van de ZvH vertonen. Deze symptomen en tekenen zijn onder meer:
- niet in staat zijn om afstand te doen van items, inclusief zowel waardevolle als onschatbare objecten
- overmatige rommel hebben in huis, kantoor of een andere ruimte
- belangrijke items niet kunnen vinden te midden van overmatige rommel
- niet in staat zijn om items los te laten uit angst dat ze 'ooit' nodig zullen zijn
- vasthouden aan een buitensporig aantal items omdat het herinneringen zijn aan een persoon of een levensgebeurtenis
- het opslaan van gratis items of andere onnodige items
- zich verdrietig maar hulpeloos voelen over de hoeveelheid spullen in hun ruimte
- de buitensporige rommel de schuld geven van de grootte of het gebrek aan organisatie van hun ruimte
- waardoor kamers rommelig worden, waardoor ze niet meer kunnen functioneren voor het beoogde doel
- vermijden om mensen in de ruimte te ontvangen vanwege schaamte of schaamte
- huisreparaties uitstellen vanwege rommel en niet willen dat iemand hun huis binnenlaat om te repareren wat kapot is
- conflict hebben met dierbaren vanwege overmatige rommel
Hoe de ZvH te behandelen
Diagnose en behandeling van de ZvH is mogelijk. Het kan echter moeilijk zijn om een persoon met de ZvH over te halen de aandoening te herkennen. Geliefden of buitenstaanders herkennen mogelijk tekenen en symptomen van de ZvH lang voordat de persoon met de aandoening ermee in het reine komt.
Behandeling voor de ZvH moet gericht zijn op het individu en niet alleen op de ruimtes die overspoeld zijn geraakt door rommel. Een persoon moet eerst ontvankelijk zijn voor behandelingsopties om zijn hamstergedrag te veranderen.
Diagnose
Iemand die een behandeling voor de ZvH zoekt, moet eerst hun arts raadplegen. Een arts kan de ZvH evalueren door middel van interviews met zowel de persoon als hun dierbaren. Ze kunnen ook de ruimte van de persoon bezoeken om de ernst en het risico van de situatie te bepalen.
Een grondige medische evaluatie kan ook helpen bij het diagnosticeren van andere onderliggende psychische aandoeningen.
Cognitieve gedragstherapie (CBT)
Individuele en groeps cognitieve gedragstherapie (CGT) is misschien wel de meest succesvolle manier om de ZvH te behandelen. Dit moet worden geleid door een medische professional.
Onderzoek heeft aangetoond dat dit type behandeling nuttig kan zijn. Uit literatuuronderzoek bleek dat jongere vrouwen die meerdere CGT-sessies hebben gevolgd en meerdere huisbezoeken hebben gehad, het meeste succes hadden met deze behandelingslijn.
CBT kan worden gedaan in een individuele of groepsomgeving. De therapie richt zich op waarom iemand moeite heeft om items weg te gooien en waarom ze meer items in een ruimte willen brengen. Het doel van CBT is het veranderen van gedrag en de denkprocessen die bijdragen aan hamsteren.
CBT-sessies kunnen bestaan uit het maken van strategieën voor het opruimen en het bespreken van manieren om te voorkomen dat er nieuwe items in de ruimte komen.
Door collega's geleide groepen
Groepen onder leiding van collega's kunnen ook helpen bij de behandeling van de ZvH. Deze groepen kunnen vriendelijk en minder intimiderend zijn voor iemand met de ZvH. Ze komen vaak wekelijks samen en houden regelmatig check-ins om ondersteuning te bieden en de voortgang te evalueren.
Medicijnen
Er zijn geen specifieke medicijnen om de ZvH te behandelen. Sommigen kunnen helpen bij symptomen. Een arts kan een selectieve serotonineheropnameremmer of serotonine-norepinefrineheropnameremmer voorschrijven om de aandoening te helpen.
Deze medicijnen worden meestal gebruikt om andere psychische aandoeningen te behandelen. Het is echter niet duidelijk of deze medicijnen nuttig zijn voor de ZvH. Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat medicijnen voor ADHD ook nuttig kunnen zijn voor de ZvH.
Handige ondersteuning
Het ondersteunen van een persoon met de ZvH kan een uitdaging zijn. De ZvH kan spanning veroorzaken tussen de getroffen persoon en dierbaren. Het is belangrijk om de persoon met de ZvH zelfgemotiveerd te laten worden om hulp te krijgen.
Als buitenstaander is het verleidelijk om te geloven dat het opruimen van de rommelige ruimtes het probleem zal oplossen. Maar het hamsteren zal waarschijnlijk doorgaan zonder de juiste begeleiding en interventie.
Hier zijn enkele manieren waarop u een persoon met HD kunt ondersteunen:
- Stop met het accommoderen of helpen van de persoon met hamsterende neigingen.
- Moedig ze aan om professionele hulp te zoeken.
- Steun zonder kritiek.
- Bespreek hoe ze hun ruimte veiliger kunnen maken.
- Stel voor hoe behandelingen hun leven positief kunnen beïnvloeden.
Wat zijn de vooruitzichten
Hamsteren is een te diagnosticeren aandoening die de hulp van een medische professional vereist. Met professionele hulp en tijd kan een persoon mogelijk verdergaan met zijn hamstergedrag en gevaarlijke en spanningsinducerende rommel in zijn persoonlijke ruimte verminderen.
