Een uitslag in uw vaginale gebied kan veel verschillende oorzaken hebben, waaronder contactdermatitis, een infectie of auto-immuunziekte en parasieten. Als je daar nog nooit uitslag of jeuk hebt gehad, is het een goed idee om een arts te raadplegen.
De behandeling varieert, afhankelijk van de oorzaak van de uitslag. Huismiddeltjes kunnen ook de symptomen verlichten.
Symptomen van vaginale uitslag
Meestal voelt een vaginale uitslag ongemakkelijk en jeukt het. Uw symptomen kunnen erger worden als u het gebied krabt.
Symptomen van vaginale uitslag kunnen zijn:
- jeuk, verbranding of irritatie
- hobbels, blaren, laesies of zweren
- huid die verkleurd is (rood, paars of geel)
- plekken met een verdikte huid
- ontsteking
- pijn tijdens het plassen of seks
- kwijting
- geur
- koorts
- pijn in uw bekkengebied
- vergrote lymfeklieren
Vaginale uitslagoorzaken en medische behandelingen
De meeste oorzaken van vaginale uitslag zijn medisch niet ernstig en kunnen worden genezen. Maar soms is een onderliggende aandoening ernstig of ongeneeslijk.
Neem contact op met dermatitis
Contactdermatitis is de meest voorkomende oorzaak van vaginale uitslag. Volgens een onderzoek uit 2014 is het verantwoordelijk voor ongeveer 50 procent van de gevallen van vaginale jeuk bij volwassen vrouwen. Het kan ook kinderen treffen.
Meestal contactdermatitis veroorzaakt door een reactie op een huidallergeen zoals schoonmaak- of huidproducten of kleding.
Symptomen zijn onder meer:
- milde tot ernstige jeuk en verbranding
- roodheid
- zwelling
- irritatie en rauwheid
- pijn bij geslachtsgemeenschap of tampongebruik
Topische steroïden worden gebruikt om ontstekingen te behandelen. Deze omvatten een lage dosis hydrocortison of een hogere dosis triamcinolonacetonide. Deze mogen niet langdurig worden gebruikt, omdat ze de huid dun maken.
In ernstige gevallen kan een zorgverlener u deze medicijnen als injectie geven. In sommige gevallen kunnen antidepressiva of anticonvulsiva worden voorgeschreven voor pijn.
Vaginitis
Vaginitis wordt ook vulvovaginitis genoemd wanneer de vulva erbij betrokken is. De vulva is het externe deel van de geslachtsorganen rond de opening naar de vagina.
Volgens de Centers for Disease Control (CDC) zijn de volgende de meest voorkomende oorzaken van vaginitis:
- Bacteriële vaginitis treedt op wanneer bepaalde bacteriën zich vermenigvuldigen en de normale bacteriële balans in je vagina veranderen.
- Gistinfecties (Candida) hebben meestal betrekking op de schimmel Candida albicans. Normaal gesproken heb je wat van deze schimmel in je vaginale gebied. Maar bepaalde factoren kunnen een vermindering van goede bacteriën (Lactobacillus) in uw vagina veroorzaken, waardoor Candida kan overgroeien.
- Trichomoniasis (trich) wordt veroorzaakt door de protozoaire parasiet Trichomonas vaginalis. Het wordt van persoon tot persoon verspreid via geslachtsgemeenschap.
Vaginitis-symptomen zijn onder meer:
- jeuk
- veranderingen in vaginale afscheiding
- pijn tijdens het plassen of geslachtsgemeenschap
- vaginale bloeding
Sommige symptomen zijn specifiek voor het type infectie:
- Bacteriële infecties hebben meestal een geelachtige of grijsachtige afscheiding die naar vis kan ruiken.
- Gistinfecties kunnen een witte afscheiding hebben die op cottage cheese lijkt.
- Trichomoniasis kan een sterke geur en groenachtig gele afscheiding hebben. Volgens de CDC heeft ongeveer 70 procent van de geïnfecteerde mensen geen symptomen.
Gistinfecties worden behandeld met vrij verkrijgbare medicijnen (OTC) of antischimmelmiddelen op recept.
Bacteriële infecties worden behandeld met voorgeschreven antibiotische of antibacteriële crème.
Trichomoniasis wordt behandeld met antibiotica, zoals metronidazol (Flagyl) of tinidazol (Tindamax).
Psoriasis
Psoriasis is een auto-immuunziekte die de huid aantast, inclusief de geslachtsorganen. Psoriasislaesies op de vulva komen vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. Het heeft geen invloed op de binnenkant van de vagina.
Een review uit 2014 meldde dat vrouwen met psoriasis vaak vaginale jeuk hadden.
De National Psoriasis Foundation schat dat tussen een derde en tweederde van de mensen met psoriasis ooit genitale psoriasis zal hebben.
Naast jeuk zijn er symmetrische rode plaques in het vulva-gebied, zonder schilfering. Deze kunnen ook aanwezig zijn in het anale gebied.
Psoriasis wordt meestal plaatselijk behandeld met corticosteroïden met een lage sterkte. Je kunt ook lichttherapie proberen.
Molluscum contagiosum
Molluscum contagiosum is een veel voorkomende virale infectie die de huid aantast. Het is besmettelijk en verspreidt zich door contact, inclusief geslachtsgemeenschap.
Symptomen zijn onder meer hobbels met een diameter tussen 2 en 5 millimeter (mm) die deze kenmerken hebben:
- zijn rond en stevig
- hebben meestal een inkeping in het midden
- begin vleeskleurig
- kan rood en ontstoken raken
- kan jeuken
Het virus leeft alleen op het huidoppervlak. Voor de meeste gezonde mensen verdwijnen de hobbels na verloop van tijd zonder behandeling. Wanneer dit gebeurt, is de infectie niet meer besmettelijk.
In andere gevallen kan een poliklinische procedure worden gebruikt om de infectie te behandelen.
Schurft
Een uitslag van schurft wordt veroorzaakt door de mijt Sarcoptes scabiei, die zich in de bovenste laag van uw huid nestelt om de eieren te leggen. De reactie van de huid op de mijten veroorzaakt kleine rode bultjes die intens jeuken.
De mijten worden gemakkelijk van persoon op persoon overgedragen, ook via geslachtsgemeenschap. Je kunt mijten ook ophalen van geïnfecteerde kleding, handdoeken of beddengoed.
Het belangrijkste symptoom van schurft is ernstige jeuk, vooral 's nachts. Krassen kunnen de huid openen voor bacteriële infectie.
De gebruikelijke behandeling voor schurft is scabicide op recept.
Schaamluis
Schaamluis zijn kleine parasitaire insecten die schaamhaar in het genitale gebied besmetten. Ze voeden zich met menselijk bloed.
Ze worden overgedragen door seksueel contact. Je kunt ze ook opvangen door contact met het beddengoed, handdoeken of kleding van iemand die luizen heeft.
Luizen besmetten de vagina niet, maar ze kunnen het genitale gebied jeuken. De krabachtige insecten zijn mogelijk zichtbaar en u kunt hun eieren (neten) zien.
Schaamluizen worden meestal behandeld met OTC-medicatie, zoals permethrin (Nix).
Genitale herpes
Genitale herpes wordt veroorzaakt door het herpes simplex-virus, meestal type 2 (HSV-2). Het is een van de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's).
Zodra u het virus heeft, blijft het in de zenuwcellen van uw lichaam en kan het toekomstige uitbraken veroorzaken. Terugkerende uitbraken zijn meestal minder ernstig en korter.
Symptomen verschijnen vier tot zeven dagen na seksuele overdracht. Ze omvatten kleine, pijnlijke of brandende blaren en laesies rond de vagina, billen en anus die tot drie weken aanhouden.
Deze laesies kunnen scheuren, pus afscheiden en korstjes vormen. Uw vulva kan dan ontstoken, opgezwollen en pijnlijk worden.
De volgende zijn ook symptomen van genitale herpes:
- opgezette lymfeklieren
- koorts
- hoofdpijn en pijn in het lichaam
Herpes kan niet worden genezen, maar medicijnen zoals aciclovir (Zovirax), famciclovir of valacyclavir (Valtrex) kunnen de ernst van de uitbraak verlichten en de duur ervan verkorten.
Syfilis
Syfilis is een soa veroorzaakt door de bacterie Treponema pallidum. Het is een progressieve ziekte met vier fasen en is invaliderend en zelfs dodelijk als het niet wordt behandeld.
In het primaire stadium van syfilis ontwikkelt zich een kleine zweer, een kans genaamd, op de infectieplaats. Het verschijnt meestal drie tot vier weken na de eerste overdracht van de bacteriën.
De kans is pijnloos maar zeer besmettelijk. Omdat het niet pijnlijk is, blijft het soms onopgemerkt. De kans verdwijnt na ongeveer drie weken, maar de bacteriën blijven zich door je lichaam verspreiden.
In het secundaire stadium van syfilis verschijnt huiduitslag, ook op uw vagina. Andere symptomen zijn onder meer:
- vermoeidheid
- koorts
- gezwollen lymfeklieren
- hoofdpijn en pijn in het lichaam
- gewichtsverlies
- haaruitval
Syfilis wordt behandeld met penicilline of andere antibiotica voor mensen die allergisch zijn voor penicilline.
Genitale wratten
Zeer besmettelijke genitale wratten worden veroorzaakt door sommige soorten van het humaan papillomavirus (HPV). Ze zijn een van de meest voorkomende soa's.
Ze verschijnen meestal in clusters, maar er kan er maar één zijn. Ze kunnen ook in je mond, keel of anale gebied voorkomen. Ze hebben verschillende eigenschappen:
- In kleur variëren ze van licht (vleeskleurig en parelachtig) tot donker (paars, grijs of bruin).
- De wratten kunnen klein tot groot zijn, rond of plat van vorm.
- De textuur varieert van ruw tot glad.
Hoewel ze meestal pijnloos zijn, kunnen ze ongemakkelijk groot, geïrriteerd of jeuken.
Vaak verdwijnen genitale wratten binnen een jaar vanzelf, dus misschien wilt u wachten. Het behandelen van de wratten kan ze doen krimpen, maar het virus blijft aanwezig. Geneesmiddelen op recept die worden gebruikt om de wratten te behandelen, zijn onder meer:
- imiquimod (Aldara)
- podophyllin (Podocon-25) en podofilox (Condylox)
- trichloorazijnzuur of TCA
Een arts kan de wratten ook verwijderen in een poliklinische procedure.
Neurodermatitis
Neurodermatitis is een jeukende huidaandoening, ook wel lichen simplexchronus genoemd. Het is niet besmettelijk. Het kan zich overal op je lichaam ontwikkelen. In het genitale gebied treft het vaak de vulva.
Krassen versterken de jeuk en men denkt dat het de zenuwuiteinden irriteert in het gebied waar je krabt. De zenuwen lijken je dan aan te geven dat er jeuk is.
De exacte oorzaak is niet bekend, maar neurodermitis kan worden veroorzaakt door een insectenbeet of stress. Het kan ook optreden als gevolg van een andere aandoening, zoals contactdermatitis of diabetische neuropathie.
Terwijl je de vaginale jeuk blijft krabben, wordt het gebied dik en leerachtig (korstmos).
Neurodermatitis wordt behandeld met een OTC of voorgeschreven medicijn om de jeuk te verlichten.
Vulvaire zweren
Vulvaire zweren zijn zweren die in dit gebied voorkomen. Ze kunnen extreem pijnlijk of pijnloos zijn.
De meest voorkomende oorzaken zijn soa's, maar ook bacteriële of schimmelinfecties. Niet-infectieuze oorzaken zijn onder meer:
- psoriasis
- drugs reacties
- seksueel trauma
- Behçet-syndroom (een zeldzame auto-immuunziekte)
Vulvaire ulcera kunnen er uitzien als bultjes, uitslag of een beschadigde huid. Andere symptomen zijn onder meer:
- pijn of ongemak
- jeuk
- lekkende vloeistof of ontlading
- pijnlijk of moeilijk plassen
- vergrote lymfeklieren
- koorts
De behandeling hangt af van de oorzaak van de zweer.
Bartholin's cyste
De cyste van Bartholin is een kleine zwelling op een van de klieren die aan elke kant van de vaginale opening smeervloeistof afscheidt.
De cyste vult zich met vocht wanneer de klier gewond of geïnfecteerd is. De cyste kan geïnfecteerd raken en gevuld worden met etter, waardoor een abces ontstaat.
De cyste van de Bartholin is vaak pijnloos en langzaam groeiend. Maar er kan zwelling en roodheid zijn bij de vaginale opening en ongemak tijdens seks of andere activiteiten.
De behandeling kan bestaan uit OTC-pijnstillers of een poliklinische procedure om de cyste te verwijderen.
Lichen planus
Lichen planus is het gevolg van het feit dat uw immuunsysteem uw huidcellen of de cellen van uw slijmvliezen, inclusief de vagina, aanvalt. Deze huidaandoening is niet besmettelijk.
Symptomen zijn onder meer:
- jeuk, verbranding, pijn en pijn
- roodheid of paarsachtige bultjes
- erosies van de huid met een kanten, witte rand
- littekens en ongemak tijdens seks
Lichen planus wordt behandeld met lokale steroïden. Langdurige behandeling wordt aanbevolen bij het erosieve type lichen planus, omdat er een klein risico is op plaveiselcelcarcinoom.
Lichen sclerosus
Lichen sclerosus is zeldzaam en treft meestal alleen de vulva. Het komt vooral voor bij prepuberale meisjes en postmenopauzale vrouwen.
Het wordt gekenmerkt door een witte plaque in de vorm van een cijfer acht rond de vulva en anus.
Bij kinderen lost het soms vanzelf op. Bij volwassenen kan het niet worden genezen. Maar de symptomen kunnen worden behandeld met lokale corticosteroïden of immuunmodulerende medicijnen zoals pimecrolimus (Elidel).
Andere oorzaken van vaginale jeuk
- kleding of ondergoed dat te strak zit
- irritatie door schaamhaar scheren
- schaamhaarschacht die geïnfecteerd raakt en een rode bult vormt
- zwaarlijvigheid (overlappende huidplooien verhogen de wrijving en zweet, wat leidt tot vaginale irritatie)
Uitslag rond de vagina
De meest waarschijnlijke oorzaken van uitslag rond de vagina zijn contactdermatitis en vaginitis.
Vaginaal ongemak kan ook worden veroorzaakt door de cyste van een Bartholin.
Uitslag op de vulva
Een uitslag op de vulva kan zijn:
- neurodermitis
- psoriasis
- lichen sclerosus
- herpes
Uitslag op de schaamlippen
Veel factoren kunnen verantwoordelijk zijn voor zwelling en roodheid van uw schaamlippen (de 'lippen' rond de vagina), waaronder:
- allergieën
- bacteriële of schimmelinfectie
- trich
- gebrek aan smering tijdens seks
Vaginale uitslag huismiddeltjes
Als uw uitslag besmettelijk is, praat dan met een arts over wanneer u veilig geslachtsgemeenschap kunt hebben. Bespreek ook hoe u andere soorten overdracht kunt voorkomen. Als je zwanger bent, vraag dan naar de overdracht naar je baby.
Jeuk stoppen is het belangrijkste. Krabben verergert de uitslag.
- Elimineer alles dat uw huid kan irriteren, zoals wasmiddelen en zeep, droogvellen, talkpoeders en huidcrèmes.
- Draag losse kleding en katoenen ondergoed en vermijd synthetische materialen.
- Gebruik geen vaginale sprays of douches (tenzij uw arts dit heeft aanbevolen).
- Gebruik een geurvrije vochtinbrengende crème om uitdroging te voorkomen.
- Gebruik kokosolie en tea tree olie, die schimmelwerende eigenschappen hebben.
- Gebruik zetpillen van boorzuur, die ook effectief zijn tegen schimmelinfecties en bacteriën.
- Probeer een koud kompres om jeuk te verminderen. Het zal ook helpen een corticosteroïd beter in uw huid te laten doordringen.
- Neem een havermoutbad.
- Eet yoghurt met levende culturen om schimmelinfecties te helpen voorkomen.
- Gebruik een probioticum als je antibiotica gebruikt.
- Veeg van voor naar achter na een stoelgang.
- Gebruik tijdens het vrijen een barrièremethode, zoals condooms.
Wanneer moet je naar een dokter?
Het is een goed idee om naar een arts te gaan als je nog nooit eerder vaginale uitslag hebt gehad. U kunt ook een huidarts (dermatoloog) of een specialist in infectieziekten raadplegen die mogelijk meer ervaring heeft met verschillende aandoeningen, waaronder soa's.
Zodra de oorzaak van uw uitslag is vastgesteld en u een succesvolle remedie heeft, kunt u mogelijk een herhaling van de uitslag zelf behandelen.
Diagnose van vaginale uitslag
Een arts zal u onderzoeken en een medische geschiedenis afleggen. Ze kunnen de oorzaak misschien identificeren door naar je uitslag te kijken.
De arts kan een wattenstaafje uit het gebied nemen als er vaginale afscheiding is, of een huidafkrabsel of biopsie om de cellen onder een microscoop te bekijken. Ze kunnen een parasiet zoals schurft zien of psoriasiscellen onder de microscoop identificeren.
Een bloedtest kan worden gebruikt om herpes simplex of syfilis te identificeren.
Mogelijk wordt u voor behandeling doorverwezen naar een gynaecoloog, dermatoloog of specialist in infectieziekten.
Voorkomen van liesuitslag
Het beoefenen van goede hygiëne is belangrijk. Dat geldt ook voor het handhaven van een gezond dieet en levensstijl. In goede conditie zijn, kan u helpen infecties te voorkomen.
U kunt helpen tegen soa's te beschermen door:
- het gebruik van barrièremethoden bij seks, zoals condooms of tandmoeders
- het beheren van bestaande soa's
- geen handdoeken en kleding delen die mogelijk in contact zijn gekomen met een open laesie
- irriterende stoffen vermijden (als u contactdermatitis heeft)
De afhaalmaaltijd
Vaginale uitslag is te behandelen en de symptomen kunnen worden verlicht met medicijnen en huismiddeltjes. In sommige gevallen is de onderliggende ziekte (zoals herpes of psoriasis) niet te genezen, maar de symptomen kunnen met medicatie worden behandeld.
Het is belangrijk om een arts te raadplegen om de oorzaak van uw uitslag te diagnosticeren en te behandelen. Soms moet u na verloop van tijd met een arts werken om het juiste behandelplan voor u te vinden en om te voorkomen dat de uitslag terugkeert.
